- پیش گفتار 1
- 1. مفهوم شناسی 4
- الف) نماد 4
- ب) فرهنگ 8
- اشاره 9
- ج) فرهنگ اسلامی 9
- اشاره 12
- تعبیر قرآن از نمادها 12
- 1. اهمیت احیای نمادهای اسلامی 13
- 3. اهداف موضوع 15
- اشاره 17
- 1. تفسیر جامعهشناختی 17
- اشاره 17
- یادگیری معانی و نمادها 17
- کنش و واکنش 20
- گزینش کردن 21
- دین و معنا 22
- دیدگاه کلیفورد گیرتس درباره دین و معنا 23
- اشاره 25
- درآمدی بر هرمنوتیک 25
- تفسیر نمادها 31
- اشاره 33
- اشاره 34
- 1. مکانهای مقدس 34
- اشاره 35
- الف) مسجد 35
- یک _ تاریخچه مسجد 36
- دو _ مفهوم نقشها در معماری مسجد 37
- سه _ عناصر تعریف شده مسجد 38
- اول _ امام جماعت 38
- دوم _ منبر 39
- سوم _ محراب 40
- چهارم _ مِئذنه (مناره) 40
- چهار _ کارکردهای مسجد 41
- اشاره 41
- اول _ آموزش و پژوهش 42
- دوم _ سیاست 43
- ب _ فضیلت مشاهد مشرفه 44
- اشاره 44
- یک _ مکه 48
- اشاره 48
- دوم _ بنای کعبه به دست قریش 50
- اول _ کعبه 50
- سوم _ آیات قرآن بر دیواره کعبه 52
- چهار _ رموز صورت کعبه 53
- پنجم _ ارکان کعبه 55
- ششم _ حجرالاسود 56
- هفتم _ ویژگیهای کعبه 58
- اشاره 59
- دو _ مدینه منوره 59
- هشتم _ امنیت تکوینی و تشریعی 59
- اول _ شرافت مدینه 60
- دوم _ مسجد النبی 61
- چهار _ بیتالمقدس 65
- سه _ مسجد قبا و دیگر مسجدها در مدینه 69
- چهارم _ جلوه ای از معماری اسلامی 70
- پنجم _ فضیلت بیت المقدس از نگاه اهل بیت (ع) 71
- ششم _ قدس در نگاه علمای اسلام 72
- اشاره 72
- اول _ جایگاههای مقدس نجف 73
- دوم _ مسجدهای مشهور در نجف 78
- شش _ کربلا 78
- هفت _ کاظمین 83
- هشت _ سامرا 87
- نه _ کوفه 89
- اشاره 90
- مسجد سهله 94
- آرام گاه ابراهیم الغمر 96
- مسجد زید بن صعصعه 96
- مسجد صعصعه بن صوحان 96
- اشاره 102
- 2. زمان های مقدس 102
- الف) حج 107
- ب) روزه 108
- ج) عید فطر 109
- د) نماز جمعه 112
- ه_) ماههای حرام 113
- ح _ عاشورا 121
- الف) آثار طبیعی و روانی رنگها 122
- 3. رنگ ها 122
- ب) رنگ در قرآن 126
- 4. اعداد 135
- اشاره 135
- الف) اربعین در فرهنگ اسلامی 137
- ب) اربعین در قرآن 140
- اشاره 142
- ج) اربعین در حدیث 142
- چهل روز خلوص 143
- چهل مؤمن 145
- چهل نیایشگر 146
- چهل بار خواندن 148
- چهل روز گریه 150
- چهل پاییز جلوتر 151
- چهل روز نماز 152
- چهل گناه 154
- چهل خانه 155
- چهل روز باران 157
- چهل روز احتکار 158
- چهل روز خوردن گوشت 160
- چهل سال عبادت 161
- چهل برابر نیرو 163
- زیارت اربعین 164
- اشاره 168
- ب) ترویج خشونت 170
- الف) ترویج تجملگرایی 170
- د) بیتوجهی به مسائل جامعه شناسی و روان شناختی 171
- ج) هنجارشکنی درروابط زن و مرد 171
- ه_) ترویج مد و پوششهای نامتعارف 172
- و) پخش موسیقیهای شبههناک 173
- ز) جای خالی برنامههای مذهبی و جای پر برنامههای پوچ 174
- ح) کمبود برنامه سازان متعهد 174
- ک) غلبه سیاستزدگی 176
- ط) نقش تهیهکنندگان 176
- ی) حجم بالای پخش برنامه 176
- ب) پرهیز از چهرهپردازیهای منفی و ناصالح 177
- الف) تقویت اخلاق عمومی 177
- ل) نبود نگرش انقلابی 177
- 2. پیشنهادهای کلی 177
- 3. پیشنهادهای برنامهای 178
ص:40
مرجع به شمار میآیند.»(1) ائمه جماعت برای مسلمانان دقیقاً نقش گروههای مرجع را دارند. همه رفتارهای امامان جماعت همچون رفتارهای اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، سیاسی و حتی اقتصادی در چگونگی رفتار پیروان آنان اثرگذار است.
دوم _ منبر
رسول اکرم(ص) در محل ثابتی در مسجد النبی، پشت به ستونی میایستاد و مردم را در امور دینی و اجتماعی، ارشاد میفرمود (هدایت افکار عمومی). بهتدریج، برای این مکان ثابت، منبری ساخته شد و بعدها منبر به منزله جایگاه ثابت و مشخص امام و واعظان و خطابههای ارشادی تعیین گشت.(2)
منبر، یک رسانه و وسیله ایجاد ارتباط جمعی است و چون ارتباط چهره به چهره برقرار میکند و واعظ می تواند مستقیم با مخاطبان ارتباط برقرار کند، حساسیتی ویژه دارد. ارتباط از طریق منبر، فعالیتی اتفاقی نیست. در مکانها و زمانهای معین برگزار میشود. با معیارهای دستوری نهادهای رسمی سازگاری دارد. دیگر آنکه ارتباط منبری، چهره به چهره است، ولی چون مردمی و رسمی است، به علت تماسهای شخصی و اتفاقی، قابلیت و سرعتی ویژه دارد.(3)
مسجد، نقش تعیین کننده ای در هدایت و رهبری افکار عمومی جامعه دارد. «تنویر افکار عمومی در اسلام، اهمیت فراوانی در توجیه و ارشاد مردم، مبارزه با زشتی و فساد، رویارویی با ظلم و طغیان، پاسداری از ارزشهای اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر، همکاری و همیاری امت در تقوا و