- پیش گفتار 1
- 1. مفهوم شناسی 4
- الف) نماد 4
- ب) فرهنگ 8
- اشاره 9
- ج) فرهنگ اسلامی 9
- اشاره 12
- تعبیر قرآن از نمادها 12
- 1. اهمیت احیای نمادهای اسلامی 13
- 3. اهداف موضوع 15
- 1. تفسیر جامعهشناختی 17
- اشاره 17
- یادگیری معانی و نمادها 17
- اشاره 17
- کنش و واکنش 20
- گزینش کردن 21
- دین و معنا 22
- دیدگاه کلیفورد گیرتس درباره دین و معنا 23
- اشاره 25
- درآمدی بر هرمنوتیک 25
- تفسیر نمادها 31
- اشاره 33
- اشاره 34
- 1. مکانهای مقدس 34
- الف) مسجد 35
- اشاره 35
- یک _ تاریخچه مسجد 36
- دو _ مفهوم نقشها در معماری مسجد 37
- اول _ امام جماعت 38
- سه _ عناصر تعریف شده مسجد 38
- دوم _ منبر 39
- سوم _ محراب 40
- چهارم _ مِئذنه (مناره) 40
- چهار _ کارکردهای مسجد 41
- اشاره 41
- اول _ آموزش و پژوهش 42
- دوم _ سیاست 43
- اشاره 44
- ب _ فضیلت مشاهد مشرفه 44
- یک _ مکه 48
- اشاره 48
- دوم _ بنای کعبه به دست قریش 50
- اول _ کعبه 50
- سوم _ آیات قرآن بر دیواره کعبه 52
- چهار _ رموز صورت کعبه 53
- پنجم _ ارکان کعبه 55
- ششم _ حجرالاسود 56
- هفتم _ ویژگیهای کعبه 58
- اشاره 59
- هشتم _ امنیت تکوینی و تشریعی 59
- دو _ مدینه منوره 59
- اول _ شرافت مدینه 60
- دوم _ مسجد النبی 61
- چهار _ بیتالمقدس 65
- سه _ مسجد قبا و دیگر مسجدها در مدینه 69
- چهارم _ جلوه ای از معماری اسلامی 70
- پنجم _ فضیلت بیت المقدس از نگاه اهل بیت (ع) 71
- ششم _ قدس در نگاه علمای اسلام 72
- اشاره 72
- اول _ جایگاههای مقدس نجف 73
- دوم _ مسجدهای مشهور در نجف 78
- شش _ کربلا 78
- هفت _ کاظمین 83
- هشت _ سامرا 87
- نه _ کوفه 89
- اشاره 90
- مسجد سهله 94
- آرام گاه ابراهیم الغمر 96
- مسجد زید بن صعصعه 96
- مسجد صعصعه بن صوحان 96
- اشاره 102
- 2. زمان های مقدس 102
- الف) حج 107
- ب) روزه 108
- ج) عید فطر 109
- د) نماز جمعه 112
- ه_) ماههای حرام 113
- ح _ عاشورا 121
- الف) آثار طبیعی و روانی رنگها 122
- 3. رنگ ها 122
- ب) رنگ در قرآن 126
- 4. اعداد 135
- اشاره 135
- الف) اربعین در فرهنگ اسلامی 137
- ب) اربعین در قرآن 140
- ج) اربعین در حدیث 142
- اشاره 142
- چهل روز خلوص 143
- چهل مؤمن 145
- چهل نیایشگر 146
- چهل بار خواندن 148
- چهل روز گریه 150
- چهل پاییز جلوتر 151
- چهل روز نماز 152
- چهل گناه 154
- چهل خانه 155
- چهل روز باران 157
- چهل روز احتکار 158
- چهل روز خوردن گوشت 160
- چهل سال عبادت 161
- چهل برابر نیرو 163
- زیارت اربعین 164
- اشاره 168
- الف) ترویج تجملگرایی 170
- ب) ترویج خشونت 170
- ج) هنجارشکنی درروابط زن و مرد 171
- د) بیتوجهی به مسائل جامعه شناسی و روان شناختی 171
- ه_) ترویج مد و پوششهای نامتعارف 172
- و) پخش موسیقیهای شبههناک 173
- ز) جای خالی برنامههای مذهبی و جای پر برنامههای پوچ 174
- ح) کمبود برنامه سازان متعهد 174
- ی) حجم بالای پخش برنامه 176
- ک) غلبه سیاستزدگی 176
- ط) نقش تهیهکنندگان 176
- الف) تقویت اخلاق عمومی 177
- ل) نبود نگرش انقلابی 177
- 2. پیشنهادهای کلی 177
- ب) پرهیز از چهرهپردازیهای منفی و ناصالح 177
- 3. پیشنهادهای برنامهای 178
ص:61
1- [1] . نک: آل عمران: 96.
2- [2] . تفسیر نمونه، ج 10، ص 366.
است که شهر در میان دو رشته _حره_ (1)واقع شده است که یکی در شرق و دیگری در غرب آن قرار دارد. ناحیه جنوبی یثرب نیز کمی سنگلاخ است. در قسمت شمالی، در میان _کوه احد_، در شمال غرب و _کوه سلع_ در غرب مدینه، فضای به نسبت بازی وجود دارد که در گذشته، کشتزار و نخلستان بوده است.
وضعیت طبیعی مدینه نسبت به مکه بسیار بهتر و دارای زمینهای حاصلخیز و آب به نسبت کافی است. در مدینه، چندین وادی بوده است که آب این منطقه را تأمین می کرد و هر کدام از قبیلهها در بخشی از آن سکونت داشتند. در واقع، ترکیب جمعیتی شهر مدینه قبیله ای بود. بیشترین جمعیت در منطقه عالی مدینه از جنوب شرقی به سمت جنوب غربی شامل _عصبه، قبا، قربان _و_ __عوالی_ سکونت داشتند. بخشهایی از جمعیت در مرکز مدینه می زیستند، جایی که بعدها مسجد النبی ساخته شد و شماری نیز در شمال مسجد النبی(ص) و در مسیر کوه احد ساکن بودند. گروهی نیز در غرب، در کناره کوه سلع و از آنجا به سمت جنوب در منطقه عصبه سکونت داشتند.
اول _ شرافت مدینه
رسول خدا(ص) در همان آغاز، مدینه را همچون مکه محترم دانست; مکه به عنوان حرم خدا و مدینه، حرم رسول خدا(ص). این بهترین شرافتی بود که مدینه می توانست از آن برخوردار باشد. رسول خدا(ص) برای زندگی، شهر مدینه را برگزید. حضرت پس از فتح مکه می توانست به شهر خود بازگردد، ولی ترجیح داد در مدینه زندگی کند و در همان