- پیشگفتار 1
- اشاره 3
- مفهوم شعائر 4
- تنوع شعائر 6
- بررسی ادلّه رجحان 7
- واگذاری تطبیق به عرف 12
- پاسخ به شبهات 14
- اشاره 22
- 1 - عزاداری و احیای فرهنگ عاشورا 23
- 2 - ارتباط عاطفی امّت با اولیای الهی 28
- 3 - بهره برداری از جوّ معنوی مجالس 36
- 4 - اصلاح و ارشاد جامعه 37
- توضیح 40
- کسانی که محبّت آن ها واجب است 40
- اهل بیت کیانند؟ 42
- دوستی اهل بیت در قرآن کریم 44
- تأکید بر دوستی افرادی بر دوستی خدا 49
- جلوه های محبّت در زندگی انسان 51
- اشاره 71
- توضیح 72
- مرثیه سرایی در سوگ اولیای الهی 73
- اشاره 75
- مرثیه سرایی در سوگ امام حسین علیه السلام 75
- 1 - مرثیه سرایی پیامبرصلی الله علیه وآله قبل از ولادت امام حسین علیه السلام 76
- 3 - مرثیه سرایی پیامبرصلی الله علیه وآله در خانه ام سلمه 79
- 4 - مرثیه سرایی پیامبرصلی الله علیه وآله در خانه عایشه 80
- 5 - مرثیه سرایی رسول خداصلی الله علیه وآله در عالم برزخ 81
- 6 - مرثیه سرایی امام علی علیه السلام 82
- 7 - مرثیه سرایی امام صادق علیه السلام 83
- 8 - مرثیه سرایی ام البنین 84
- 9 - مرثیه سرایی حضرت زینب علیها السلام 85
- 10 - مرثیه سرایی ابن عباس 86
- 11 - مرثیه سرایی زید بن ارقم 87
- 1 - اصل اباحه 89
- توضیح 89
- اشاره 89
- ادله جواز و رجحان مرثیه سرایی به شعر 89
- 3 - مرثیه سرایی حضرت آدم علیه السلام 90
- 2 - تعظیم شعائر دینی 90
- مرثیه سرایی به شعر در سوگ امام حسین علیه السلام 98
- اشاره 105
- 2 - گریه یعقوب در فراق یوسف 118
- توضیح 118
- 1 - گریستن حضرت آدم علیه السلام در سوگ هابیل 118
- 3 - گریه پیامبرصلی الله علیه وآله بر حمزه 119
- 4 - گریه رسول خداصلی الله علیه وآله بر عترتش 120
- 5 - گریه پیامبرصلی الله علیه وآله بر جدّش عبدالمطلّب 120
- 7 - گریه پیامبرصلی الله علیه وآله بر جعفر 121
- 9 - گریه پیامبرصلی الله علیه وآله بر فاطمه بنت اسد 122
- 10 - گریه پیامبرصلی الله علیه وآله بر عبداللَّه بن مظعون 122
- 11 - رخصت پیامبرصلی الله علیه وآله به گریستن 122
- 12 - گریه حضرت علی علیه السلام در سوگ حضرت زهراعلیها السلام 123
- 15 - گریه علی علیه السلام بر محمّد بن ابوبکر 124
- 14 - گریه علی علیه السلام بر هاشم بن عتبه 124
- 18 - گریه فاطمه علیها السلام بر رقیه 125
- 17 - گریه فاطمه علیها السلام بر مادرش 125
- 20 - گریه امام حسن علیه السلام و اهل کوفه در سوگ حضرت علی علیه السلام 126
- 21 - گریه امام حسین علیه السلام در سوگ برادرش عباس علیه السلام 127
- 23 - گریه امام حسین علیه السلام بر طفل شیرخوارش 128
- 24 - گریه امام حسین علیه السلام بر قیس بن مسهّر 129
- 26 - گریه اهل مدینه در سوگ رسول خداصلی الله علیه وآله 130
- 25 - گریه امام حسین علیه السلام بر حرّ بن یزید ریاحی 130
- 29 - گریه سعید بن عاص در سوگ امام حسن علیه السلام 131
- 28 - گریه ابوهریره بر امام حسن علیه السلام 131
- 30 - گریه محمّد بن حنیفه بر امام حسن علیه السلام 132
- 31 - گریه اهل مدینه هنگام یادآوری رسول خداصلی الله علیه وآله 132
- توضیح 157
- مراتب گریه 157
- اشاره 160
- 1 - استاد مصری، ابوشریف، معروف عبدالمجید 160
- 2 - استاد صائب عبدالحمید 162
- 3 - استاد ادریس حسینی مغربی 165
- 4 - دکتر محمد تیجانی تونسی 173
- 6 - احمد حسین یعقوب اردنی 176
- 5 - خانم هاجر حسینی 176
- 1 - عباس محمود عقاد 178
- واقعه عاشورا در اندیشه اهل سنت 178
- 3 - شیخ طنطاوی 180
- 4 - عبدالحمید جوده السحار 180
- 5 - العبیدی 181
- 6 - شیخ عبداللَّه علائلی 182
- 9 - توفیق ابوعلم 183
- 7 - خانم بنت الشاطی 183
- 8 - عبدالرحمن شرقاوی 183
- 11 - خالد محمد خالد 184
- 10 - محمد عبدالباقی 184
- 12 - شیخ محمد محمود مدنی 186
- 13 - محمد زغلول پاشا 188
- 15 - احمد اسکندر 188
- 14 - دکتر کلیم صدیقی 188
- 18 - خانم بی نظیر بوتو 189
- 17 - فاروق احمد خان لغاری 189
- 16 - محمد علی جناح 189
- اشاره 191
- 1 - انطوان بارا 193
- 2 - کارل بروکلمان 202
- 4 - دکتر، ج، هوکار 203
- 3 - ولیم لوفتس 203
- 5 - گوستاو گروینیام 204
- 6 - ماربین 204
- 8 - پروفسور واشنگتن ایروینگ 208
- 7 - جرجی زیدان 208
- 9 - کورت فریشلر 209
- 10 - بولس سلامه 210
- 11 - جورج جرداق 211
- 12 - توماس ماساریک 211
- 13 - سر پرسی سایکس 212
- 14 - روزولت 212
1- 110. تاریخ طبری، ج 5، ص 157.
2- 111. مستدرک حاکم، ج 3، ص 173.
و اهل بیت علیهم السلام و صحابه و تابعین در زمان حیات خود اقامه عزا برای امام حسین علیه السلام داشته و در سوگ او مرثیه سرایی کرده اند. اینک به مواردی در این باره اشاره می کنیم:
1 - مرثیه سرایی پیامبرصلی الله علیه وآله قبل از ولادت امام حسین علیه السلام
حاکم نیشابوری به سند صحیح از ام الفضل نقل می کند که: «انّها دخلت علی رسول اللَّه صلی الله علیه وآله فقالت: یا رسول اللَّه! انّی رأیت حلماً منکراً اللیله، قال: و ما هو؟ قالت: انّه شدید، قال: و ما هو؟ قالت: رأیت کأنّ قطعه من جسدک قطعت و وضعت فی حجری. فقال رسول اللَّه صلی الله علیه وآله: رأیت خیراً، تلد فاطمه - ان شاء اللَّه - غلاماً فیکون فی حجرک، فولدت فاطمه الحسین، فکان فی حجره، ثم حانت منّی التفاته فاذا عینا رسول اللَّه صلی الله علیه وآله تهریقان من الدموع. قالت: فقلت: یا نبی اللَّه! بابی انت و امی مالک؟ قال: اتانی جبرئیل علیه السلام فاخبرنی انّ امّتی سیقتل ابنی هذا. فقلت: هذا؟ فقال: نعم، و اتانی بتربه من تربته حمراء»؛ «روزی بر رسول خداصلی الله علیه وآله وارد شد و عرض کرد: ای رسول خدا! شب گذشته خواب بدی دیدم. حضرت فرمود: آن خواب چیست؟ عرض کردم، خواب بدی است. حضرت فرمود: چیست؟ عرض کردم: در عالم رؤیا دیدم گویا قسمتی از بدن شما جدا شده و در دامان من قرار گرفت. پیامبر فرمود: خواب خوبی دیده ای. فاطمه (دخترم) اگر خدا بخواهد پسری به دنیا خواهد آورد که در دامان تو بزرگ خواهد شد.
ام الفضل می گوید: فاطمه علیها السلام حسین علیه السلام را به دنیا آورد و او در دامان من