بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 118

نقد کنیم. در احادیث و روایات گوناگون، مال اندوزی به واسطه نقل حدیث،(1) به دست آوردن مال به وسیله معارف اهل بیت علیهم السلام (2) و اجرت گرفتن در عبادت(3) به شدت نکوهش شده و هلاکت، فقر و بی نصیبی از ثواب، نتیجه آن دانسته شده است.

حال اگر این روایات را با سیره و روش برخی منبری ها و مداحان، که برنامه خود را براساس میزان دریافت حق الزحمه تنظیم می کنند بسنجیم، آن گاه در عمل بحران اخلاص احساس می شود. به ویژه امروزه که مخارج زندگی ها بالاست و از سوی دیگر، بر تعداد مداحان و روضه خوانان افزوده شده، رقابت جدّی و تنگاتنگ است و هر کسی برای رسیدن به مقصود، درصدد به کارگیری روش های «بازار داغ کن تر»، روضه های جدیدتر و زبان حال های سوزناک تر است و خود این مسأله، به تحریف های تازه ای در نهضت ابی عبداللّه علیه السلام می انجامد. چنان چه به تعبیر آن عالم به ناچار باید مقداری «زهرماری» در آن افزود.(4) به هر حال، از میان رفتن اخلاص در عزاداری، موجب بی اثر شدن همه شاخصه های الهی و انسانی نهضت عاشورا می شود و جز سنتی دیرپای و تکرار شونده و بی روح، چیزی از آن باقی نمی گذارد.

12.کاسته شدن عزاداری ها از محتوای مطلوب و برتری شکل بر محتوا

12.کاسته شدن عزاداری ها از محتوای مطلوب و برتری شکل بر محتوا

یکی از اثرها و نیز جلوه های باطنی آسیب در درون فرهنگ عاشورا، برتری شکل بر محتوا، لفظ بر معنا، روش ها بر اهداف و مبادی بر غایات است. البته این آسیب، از آسیب های جدّی فراروی تمام باورهای دینی است که عزاداری هم جزئی از این باورهاست. در واقع اساس مشکل، در تفکر قشری، سطحی اندیشی و ظاهر پرستی

1- اصول کافی، ج1، ص 46.
2- اصول کافی، ج 2، ص 338.
3- تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، تحقیق، سید حسن موسوی خرسان، بیروت، دارالتعارف، 1401 ق، ج 2، ص 283.
4- حماسه حسینی، ج 1، ص 65 .