بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 131

فصل پنجم: عوامل ایجاد آسیب های جدید

اشاره

فصل پنجم: عوامل ایجاد آسیب های جدید

زیر فصل ها

1. ورود فرهنگ مدرنیته به اجزای جامعه از جمله عزاداری

2. دوری از عالمان دینی و روحانیت

1. ورود فرهنگ مدرنیته به اجزای جامعه از جمله عزاداری

1. ورود فرهنگ مدرنیته به اجزای جامعه از جمله عزاداری

دگرگونی های جامعه، دگرگونی در باورها، تلقی ها، برداشت ها، ارزش ها و روش ها را نیز دربردارد. به هر میزان که این تغییر شدیدتر و ماهوی تر باشد، مؤلفه ها و شاخصه های دو سوی آن نیز تغییرات و تفاوت های بیش تری می یابد. امروزه جامعه ما، با ورود فرهنگ مدرنیته روبه روست. این حضور و ظهور نیز هرچند تدریجی و آرام آرام پیش رفته، ولی به همان میزان اثرات دیرپایی نیز بر جامعه داشته است.

با وجود آن که نزدیک به دو قرن از ورود آهسته فرهنگ مدرنیته گذشته و به رغم نقاط عطفی که در این مدت داشته است، هنوز شاهد برتری مؤثر یکی از دو گفتمان مدرن و سنتی بر یکدیگر، یا امتزاج و ترکیب نهایی این دو نیستیم و به تعبیری با دو قطب سنت و مدرنیته مواجه ایم. این دو قطب سنت و مدرنیته و عدم مشخص شدن وضعیت نهایی، نابسامانی هایی را در عرصه های مختلف، به ویژه در ساحت فرهنگی و اجتماعی جامعه رقم زده است. عزاداری نیز به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و اجتماعی سنت _ که یکی از دیرپاترین موضوعات سنتی است _ ، در طول زمان از کنش های مستقیم و غیر مستقیم نهادهای مدرن مصون نمانده؛ از این رو، هم در شکل و هم در محتوا، دگرگونی هایی را به خود دیده است.

شاید به لحاظ شکل، نخستین نمود حضور ابزارهای مدرن در عزاداری، ورود بلندگو است. در ابتدای ورود بلندگو، شاهد تقابل جدّی سنت گرایان با آن، تنها به علت مدرن بودن آن هستیم. از این رو، گفته شد که بلندگو، بوق شیطان است و به نوعی تلویحی، استفاده از آن تحریم می گردید. از همین جا شکاف در اردوگاه سنت گرایان نیز اتفاق افتاد؛ بدین ترتیب که در مقابل عدم استفاده پاره ای از آن ها، برخی با