بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 154

ولی همراه صوفیان بوده و یا روضه خوانی می کرده اند، ذکر می کند.(1)

نکاتی را که کسروی بیان می کند، از دیدگاه ما تنها به عنوان برخی مصادیق بد عملی و بی اندیشگی در فرهنگ عاشورا و عزاداری قابل پذیرش باشد. اما کلیت ذهن او، ضد شیعی و غیر اسلامی است و آن چه بیان کرده نیز با این ملاک است و بیان او به قصد اصلاح نیست، بلکه به قصد امحاء است و این را به وضوح بیان می کند، ضمن آن که او از این رهگذر، درصدد طرد و انکار اساس عزاداری است و تمامی مراسم عزاداری را، واجد چنین ویژگی هایی می شمارد و به عمد اثر مثبت آن را نادیده می انگارد و غیر منصفانه به بنیاد آن هجمه می کند. بنابراین، او هم در قصد، انگیزه و هدف و هم در تشخیص موضوع دچار کژروی است.

ب) روشن فکران دینی

اشاره

ب) روشن فکران دینی

پیش تر روشن فکر غیردینی را کسانی دانستیم که دین را به عنوان یک متن اصلی به رسمیت نمی شناسند و هیچ دغدغه یا رسالت دینی برای خود نمی شناسند. آن چه از دین نیز می گویند، به واسطه مسایل اجتماعی است؛ ولی روشن فکر دینی کسی است که دغدغه و رسالت دینی دارد و دین را به عنوان متن اصلی محترم می شمارد، آن گاه به تفسیر، اجتهاد، تطبیق و نوآوری دست می زند. با توجه به این تعریف، می توان افرادی مانند سید جمال الدین اسدآبادی و اقبال لاهوری را در زمره روشن فکران دینی برشمرد، امّا از آنجایی که پیرامون موضوع عزاداری مطلبی از آنان به دست ما نرسیده، از این رو، در این بخش به کسانی می پردازیم که مباحثی جدّی در این موضوع داشته اند.

1. جلال آل احمد

1. جلال آل احمد

نخسیتن شخصیت مطرح، جلال آل احمد است. او با آن که دوره های گوناگونی را از