بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 62

سوی شیعیان از جریان کربلا بوده و پاره ای از سنی های متعصب را به واکنش واداشته است.

دیدگاه عالمان و فقیهان نیز درباره تعزیه، قابل توجه است. میرزا ابوالقاسم قمی (م 1231)، میرزا ابوطالب قمی، میرزا محمد تقی نوری و محمد رفیع طباطبایی، از کسانی هستند که به جواز آن نظر داده اند،(1) ولی بسیاری از عالمان وفقیهان بزرگ، هم چون مرحوم شاه آبادی، حاج شیخ عبدالکریم حائری و آیت اللّه بروجردی، آن را با توجه به نوع اجرای مراسم جایز نمی شمرده اند.(2) از این رو، به نظر می آید ابعاد هنری گوناگون تعزیه، نیازمند بازسازی، دوباره نگری، پیرایش، ورود عناصر جدید و متون متقن است تا بتواند دوباره زنده شود و نقش صحیحی بر عهده گیرد.

5. توغ

5. توغ

از جمله وسایل عزاداری که از قرن ها پیش رایج بوده، «توغ» است. فرهنگ دهخدا در بیان ریشه لغوی آن می نویسد:

جنسی است از هیزم سخت که آتش آن دیر بماند و آن را تاغ و تاخ نیز می نامند.(3)

هم چنین در توضیح اصطلاح آن می نویسد:

علم مانندی است که بر سر آن به جای پرچم، منگوله ای از موی اسب یا اریشم یا ابریشم آویزند. بیرق ترکان عثمانی و آن دم اسبی بود بر سر نیزه.(4)

1- البدایه و النهایه، ابن کثیر، ج11، ص 62 _ 66، مجموعه مقالات کنگره بین المللی امام خمینی و فرهنگ عاشورا، دفتر سوم، 1374، ص 303 _ 304.
2- ارزیابی سوگواری های نمایشی، غلامرضا گل زواره، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی 1375، صص 38 _ 41.
3- لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چ افست، 1334، ج 13، ص 1125.
4- لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، چ افست، 1334، ج 13، ص 1125.