بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 73

می شود، در مقابل تحریف معنوی قرار می گیرد که تحریف ظریف تر و زیرکانه تری است.

در تحریف معنوی «شما در لفظ تصرف نمی کنید. لفظ همان است که بوده، ولی آن را طوری معنا می کنید که خلاف مقصود گوینده است. آن را طوری معنا می کنید که مطابق مقصود خود شما باشد، نه مطابق مقصود اصلی گوینده».(1) بنابراین، تحریف لفظی، تغییر و دگرگونی لفظ به منظور تغییر معناست، ولی تحریف معنوی، دگرگون سازی مفهوم، مقصود، مقصد و روح حاکم بر کلام و پیام، بدون دست بردن در لفظ است. مثال تحریف معنوی آن است که فلسفه قیام سیدالشهدا را به یک قیام و امری خصوصی و شهادت طلبی محض فروبکاهیم. مثال تحریف لفظی نیز، همان طور که شهید مطهری آورده _ آن است که کسی این شعر را می خواند:

قبر امام هشتم، سلطان دین رضا

از جان ببوس و بر در آن در «بارگاه» باش

کس دیگری به او گفت که «بارگاه» غلط است و «بارِکاه» درست است. از آن پس او بارِ کاه می خواند و خود را چون کاه بر زمین می انداخت.(2)

3. سابقه تحریف

3. سابقه تحریف

تحریف بدان معنایی که گفته شد، همواره همراه انسان بوده و یکی از ویژگی های منفی او به شمار می آمده است. دروغ، تهمت، غیبت، ریا و تظاهر، نفاق و... ، نمونه ای از این تحریفات لفظی و معنویِ همراه با انسان است. البته از لحاظ موضوع، تحریف، گاه در مسایل عادی و غیر حساس است، همانند تحریف در گفتارهای انسان ها یا