بنیادها و آسیب های عزاداری امام حسین علیه السلام صفحه 90

ای چرخ بر حسین جفایی شماره کن

ای بی وفا جفای پیاپی شماره کن(1)

یا:

«فلک خراب شوی بی برادرم کردی».(2)

نیز:

«فلک چه خاک نشاندی تو بر سر زینب»(3)

چرخ برچیده، بساط عزت ما از جفا»(4)

و دیگر اشعار و قطعاتی که همه، حادثه را به سرنوشت و قضای روزگار حواله می دهد. نتیجه این جبری گرایی، تسلیم و وادادگی است که به طور کلی و به لحاظ ماهیت با مفهوم «رضا» در فرهنگ اصیل اسلامی متفاوت است. تسلیم و رضای جبرگرایانه، کاملاً منفعل است و اندیشه و عمل آدمی را فلج می سازد و میوه آن، ذلت پذیری، بی اندیشه بودن و بی طراوتی، و نیز توجیه این ها با پیش کشیدن جبر است.

این جبرنگری، هم چون زهری در درون فرهنگ عاشورا بوده است و آن را به رکود، سکون، انفعال و جمود کشانده است. بر این اساس، درس آموزی و پندگیری از این واقعه و بسان حسین علیه السلام و زینب علیهاالسلام عمل نمودن، چندان معنایی نمی یابد.

6 . نقش حکومت ها و تاریخ نگاران درباری

6 . نقش حکومت ها و تاریخ نگاران درباری

1- ارزیابی سوگواری نمایشی، صص 217 _ 221، با تلخیص.
2- ارزیابی سوگواری نمایشی، صص 217 _ 221، با تلخیص.
3- ارزیابی سوگواری نمایشی، صص 217 _ 221، با تلخیص.
4- ارزیابی سوگواری نمایشی، صص 217 _ 221، با تلخیص.