عاشورا صفحه 139

می گماشت و بدین ترتیب چهره جامعه دینی را به طور کلّی تغییر داد و بذر فساد و تباهی و بی دینی را در اطراف و اکناف جهان اسلام پاشید.

مصر را مادام العمر در اختیار «عمروعاص» یعنی عقل منفصلِ خود قرار داد; عراق را به ستمگری خون آشام چون «زیاد» و مدینه وحجاز را به کینه توزی چون «مروان» سپرد،(1) و جز این ها از چهره های سفّاک و خونریزی چون ضحّاک بن قیس، سعید بن عاص، بسر بن ارطاه و دیگران برای سرکوب و اختناق استفاده کرد و هرگاه خطری را احساس می کرد با سرعت به تعویضی حساب شده دست می زد.

هنگامی که «عبداللّه» فرزند عمروبن عاص از طرف

معاویه به حکومت کوفه منصوب شد، مغیره بن شعبه به معاویه گفت: «کوفه را به عبداللّه و مصر را به پدرش «عمروعاص» داده ای و خود را در میان دو آرواره شیر قرار داده ای!!».

معاویه با شنیدن این سخن بلافاصله «عبداللّه» را عزل و «مغیره بن شعبه» را به جای وی منصوب کرد.(2)

در این قسمت به طور اجمال ضمن معرّفی برخی از کارگزاران اصلی حکومت معاویه، گوشه هایی از زندگانی ننگین و جنایت بارشان را بازگو می کنیم.

عمرو بن عاص (والی مصر)

«عمرو عاص» تقریباً سی و چهار سال، قبل از بعثت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) متولّد شد. پدرش «عاص بن وائل» از دشمنان سرسخت اسلام بود که قرآن مجید در نکوهش او می فرماید: «(إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الاَْبْتَرُ); دشمن تو بریده نسل و بی عقب است».(3)

مادرش طبق نقل مورّخان بدنام ترین زن در «مکّه» بود. به گونه ای که وقتی که

پاورقی

1 . در ارتباط با معرّفی مروان و فساد و گمراهی اش سابقاً بحث شد.

2 . تجارب الامم، ج 2، ص 15.

3 . کوثر، آیه 3. طبقات ابن سعد، ج 1، ص 133 ; تاریخ ابن عساکر، ج 46، ص 118 و الغدیر، ج 2، ص 120 به بعد.