عاشورا صفحه 169

تا آن که معاویه در زمان خلافت خویش، وی را مورد تعقیب قرار داد. عمرو از شهر خویش گریخت; ولی معاویه با وقاحت تمام همسرش «آمنه» را به مدّت دو سال در زندان دمشق حبس کرد، تا آن که عمّال معاویه عمرو را در منطقه «موصل» دستگیر کردند;(1) و او را به طرز فجیعی به شهادت رساندند و سرش را برای زیاد و او نیز برای معاویه فرستاد!

مورّخان نوشته اند: نخستین سری که در اسلام شهر به شهر گردانده شد، سرِ «عمروبن حمق خُزاعی» بود!

ابن سعد در طبقات به نقل از شعبی (از بزرگان تابعین) می نویسد: «أَوَّلُ رَأْس حُمِلَ فِی الاِْسْلامِ رَأْسُ عَمْرِو بْنِ الحَمِقِ».(2)

به دستور معاویه سر بریده «عمرو» برای همسرش در زندان فرستاده شد. مأموران سنگدل حاکم شام، سر آن شهید را به دامن آمنه انداختند و آمنه نیز کلماتی آتشین و با حزن و اندوه در فراق شوهرش بیان

کرد.(3)

امام حسین(علیه السلام) در نامه اش به معاویه به شهادت عمروبن حمق اشاره کرده و از آن بزرگمرد به عظمت یاد می کند و می فرماید:

«أَوَ لَسْتَ بِقاتِلِ عَمْرِو بْنِ الْحَمِقِ، اَلَّذِی أَخْلَقَتْ وَ أَبْلَتْ وَجْهَهُ الْعِبادَهُ; آیا تو قاتل عمروبن حمق نیستی; همان مردی که کثرت عبادت چهره اش را فرسوده کرده بود».(4)

آری; معاویه با کشتن شیعیان علی(علیه السلام) به ویژه افراد بانفوذ و ایجاد ترس و وحشت

پاورقی

1 . طبری می نویسد: او را در موصل دستگیر کردند و به شهادت رساندند (تاریخ طبری، ج 4، ص 197). ولی مطابق نقل ابن سعد در طبقات (ج 6، ص 25) او را در منطقه جزیره دستگیر کردند و به شهادت رساندند.

2 . طبقات، ج 6، ص 25. ابن حجر عسقلانی نیز می نویسد: «أَوَّلُ رَأْس اُهْدِیَ فِی الاِْسْلامِ، رَأْسُ عَمْرِو بْنِ الْحَمِقِ، بُعِثَ بِهِ زِیادُ إِلی مُعاوِیَهَ». (الاصابه، ج 2، ص 523).

3 . رجوع کنید به: الغدیر، ج 11، ص 41-44; تاریخ طبری، ج 4، ص 197; طبقات ابن سعد، ج 6، ص 25; الاصابه، ج 2، ص 533; کنز العمّال، ج 13، ص 497; مصنّف ابن ابی شیبه، ج 8، ص 357; مختصر تاریخ دمشق، ج 19، ص 202 و اعیان الشیعه، ج 8، ص 376.

4 . الامامه و السیاسه، ج 1، ص 203. (در بحارالانوار، ج 44، ص 213 نیز، این جملات با تفاوتی نقل شده است).