عاشورا صفحه 397

«عِبادَاللّهِ! ; ای بندگان خدا!» «(وَ أعُوذُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ); من به پروردگار خود و پروردگا شما پناه می برم از این که مرا متّهم کنید».(1) و نیز افزود: «(أعُوذُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ مِّنْ کُلِّ مُتَکَبِّر لاَّ یُؤْمِنُ بِیَوْمِ الْحِسَابِ); من به پروردگارم و پروردگار شما پناه می برم از هر متکبّری که به روز حساب ایمان نمی آورد».(2)

آنگاه مرکب خود را خواباند و به «عقبه بن سمعان» فرمود تا زانوان مرکب را ببندد (اشاره به این که من آغازگر جنگ نیستم) و آنان آهنگ حمله کردند.(3)

این رساترین و گویاترین اتمام حجّت امام(علیه السلام) در روز عاشورا بود که همه گفتنی ها را گفت، تا در تاریخ ثبت گردد و به گوش همگان برسد.

امام(علیه السلام) با این خطبه غرّا نقاب مکر و فریب را از چهره بنی امیّه کنار زد و مسلمانان را به خطرات جدّی حکومت این ستمگران بی ایمان و بی رحم آشنا ساخت.

امام(علیه السلام) با این خطبه ثابت کرد که آنها آگاهانه تنها یادگار و فرزند پیامبر خود را می کشند، بی آن که کوچکترین خطایی از او سرزده باشد و به این طریق، توحّش و بی ایمانی خود را ثابت کردند.

امام(علیه السلام) با این که پیشنهاد امان در صورت تسلیم به او داده شد، ولی هرگز ننگ تسلیم در برابر ظالمان را نپذیرفت، و سر در برابر خودکامگان بی ایمان فرود نیاورد. شهادت را بر همه چیز ترجیح داد و آگاهانه بهای این آزادگی را پرداخت، تا پیشوای آزادگان جهان باشد، و سرمشقی برای همه ملتهای دربند.

پاورقی

1

. دخان، آیه 20.

2 . با استفاده از سوره غافر، آیه 27. در سوره غافر به جای أعُوذُ، «اِنِّی عُذْتُ» آمده است.

3 . تاریخ طبری، ج 4، ص 322-323 ; ارشاد شیخ مفید، ص 448-450 و بحارالانوار، ج 45، ص 6-7 (با مقداری تفاوت).