عاشورا صفحه 476

از حادثه عاشورا، چنان روحیّه ای پیدا کردند که جان برکف دست به قیام زدند تا کشته شدند.

ج) قیام مختار1

چنانچه گذشت، قیام توّابین با کشته شدن سران نهضت، درهم شکست و شعله انقلاب برای مدّتی به خاموشی گرایید.

ولی طولی نکشید که با ظهور «مختار» طوفان عظیم دیگری برخاست و آتش خشم و انتقام سراسر عراق را فرا گرفت و خرمن هستیِ امویان و قاتلان جنایت پیشه کربلا را یکی پس از دیگری سوزاند و خاکستر نمود.

مختار یکی از چهره های سیاسی و پرنفوذی است که با درایت و زیرکیِ خاصّی، با شعار خونخواهیِ امام حسین(علیه السلام) ارادتمندان آن حضرت را به گرد خود جمع کرد و برای فرصتی کوتاه زخم های دلشان را التیام بخشید.

پدر وی «ابوعبیده بن مسعود ثقفی» از مردان شجاع و فرمانده لایقی بود که در دوران عمر خود کارهای برجسته ای انجام داد و سرانجام در «یوم الجسر» در جنگی که میان مسلمانان و لشکر فارس در زمان خلیفه دوّم اتّفاق افتاد در نزدیکی «حیره» در کنار پل دجله به اتّفاق یکی از فرزندانش به نام «جبر بن أبیعبیده» در سال 14 هجری، کشته شد.(1)

«اصبغ بن نباته» می گوید:

مختار را در حالی که طفلی خردسال بود، بر زانوی امیرالمؤمنین(علیه السلام) دیدم که آن حضرت دست محبّت بر سر و روی او می کشید و می فرمود: «یا کَیِّس، یا کَیِّس; ای تیزهوش! ای تیزهوش!».(2)

پاورقی

1 . تاریخ طبری، ج 2، ص 628 و مروج الذهب، ج 2، ص 315.

2 . بحارالانوار، ج 45، ص 344 و رجال کشی، ص 127. احتمالا به همین جهت که

امام دوبار ر

کلمه «کیِّس» را در مورد مختار به کار برده است، وی ملقّب به کیّسان (تثنیه کیس) شده است. برخی فرقه کیسانیّه را منسوب به وی می دانند. (بحارالانوار، ج 34، ص 345)