عاشورا صفحه 520

بخشی از اشعار برگزیده عربی

عقبه بن عمر سهمی، نخستین مرثیه سرا(1)

إذَا الْعَیْنُ قَرَّتْ فی الْحَیاهِ وَ أَنْتُمْ

تَخافُونَ فی الدُّنْیا فَأَظْلَمَ نُورُها

مَرَرْتُ عَلی قَبْرِ الْحُسَیْنِ بِکَرْبَلا

فَفاضَ عَلَیْهِ مِنْ دُمُوعی غَزیرُها

فَمازِلْتُ أُرْثیهِ وَ اَبْکی لِشَجْوِهِ

وَ یُسْعِدُ عَیْنی دَمْعُها وَ زَفیرُها

وَ بَکَیْتُ مِنْ بَعْدِ الْحُسَیْنِ عَصائِبَ

أَطافُ بِهِ مِنْ جانِبیه قُبُورَها

سَلامٌ عَلی أَهْلِ الْقُبُورِ بِکَرْبَلا

وَ قَلَّ لَها مِنّی سَلامٌ یَزُورُها

سَلامٌ بِآصالِ الْعَشِیِّ وَ بِالضُّحی

ُؤَدِّیهِ نُکْباءُ الرِّیاحِ وَ مورُها

وَ لا بَرَحَ الْوَفّادُ زُوَّارَ قَبْرِهِ

یَفوحُ عَلَیْهِم مِسْکُها وَ عَبیرُها(2)

گزیده ای از قصیده سیّد حمیری(3)

أُمْرُرْ عَلی جَدَثِ الْحُسَیْنِ

فَقُلْ لاَِعْظُمِهِ الزَّکِیَّهِ

پاورقی

1 . مطابق گفته شیخ طوسی وی نخستین کسی است که برای امام حسین(علیه السلام) مرثیه سروده است. (امالی طوسی، ص 94). در ادب الطف (ج 1، ص 52) آمده است : عقبه بن عمر سهمی در اواخر قرن اوّل برای زیارت قبر امام حسین(علیه السلام) به کربلا آمد و کنار قبر آن حضرت، این مرثیه را سرود.

2 . اعیان الشیعه، ج 8، ص 146 و بحارالانوار، ج 45، ص 242 .

3 . اسماعیل بن محمّد، شاعر اهل بیت، معروف به سیّد حمیری (متولّد 105 و متوفّای 173)، وی چنان از قریحه سرشاری برخوردار بود که اشعار وی زبانزد خاصّ و عام بوده است و در حضور امام صادق(علیه السلام)به مرثیه سرایی می پرداخت. اشعار فوق از جمله اشعاری است که توسّط ایشان در حضور امام صادق(علیه السلام)خوانده شد. (مراجعه شود به : الغدیر، ج 2، ص 272 ; اعیان الشیعه، ج 3، ص 406 و الذریعه، ج 1، ص 333) .