تحقیق درباره ی اول اربعین حضرت سیدالشهداء(ع) صفحه 103

و سید علماء اسلام سید مرتضی علم الهدی قدس سره در کتاب امالی روایتی نقل کرده که بجاست در اینجا آن را بیاورم سید از مرزبانی و او به سند خود از ایوب ابن حسین هاشمی نقل کرده که گوید [374] : قدم علی الرشید رجل من انصار یقال له: نفیع- و کان عریضا- قال: فحضر [ صفحه 506] باب الرشید و معه عبدالعزیز ابن عمر بن عبدالعزیز و حضر موسی بن جعفر علیهماالسلام علی حمار له فتلقاه الحاجب بالبر (بالبشرخ) و الاکرام و اعظمه من کان هناک و عجل له الاذن، فقال نفیع لعبد العزیز: من هذا الشیخ؟ قال: أو ما تعرفه؟ قال: لا، قال هذا شیخ آل ابی طالب، هذا موسی بن جعفر، قال: ما رأیت اعجز من هولاء القوم یفعلون هذا برجل یقدر أن

یزیلهم [375] عن السریر اما لئن خرج لاسوأنه، فقال له عبدالعزیز: لا تفعل فان هؤلاء اهل بیت قلما تعرض لهم أحد فی خطاب الا و سموه بالجواب سمه یبقی عارها علیه مدی الدهر [376] قال: و خرج موسی بن جعفر [ صفحه 507] علیهماالسلام فقام الیه نفیع الانصاری فاخذ بلجام حماره ثم قال له: من أنت؟ فقال له: یا هذا ان کنت ترید النسب فأنا ابن محمد حبیب الله ابن اسماعیل ذبیح الله ابن ابراهیم خلیل الله، و ان کنت ترید البلد، فهو الذی فرض الله علی المسلمین و علیک- ان کنت منهم- الحج الیه، و ان کنت ترید المفاخره فوالله مارضی مشرکو قومی مسلمی قومک أکفاء لهم حتی قالوا: یا محمد، أخرج الینا اکفاءنا من قریش. (و ان کنت ترید الصیبت و الاسم فنحن الذین امرالله تعالی بالصلاه علینا فی الصلوات الفروضه بقوله: اللهم صل علی محمد و آل محمد، فنحن آل محمد) [377] خل عن الحمار، قال: فخلی عنه و یده ترعد و انصرف بخزی فقال له عبدالعزیز: ألم أقل لک؟ درباره ی صلوات فرستادن به رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و ثوابهای أخروی که بر آن مترتب است روایات کثیره از خود رسول الله صلی الله علیه و آله و ائمه ی اهل بیت علیهم السلام وارد است که در جوامع حدیث شیعه و سنی نقل گردیده و کیفیت آن با عبارات متعدده روایت شده و برای تیمن روایتی را که شیخ جلیل فقیه ابومحمد جعفر بن احمد بن علی قمی نزیل ری رحمه الله أستاد شیخ صدوق (ره) در کتاب (العروس) در اول آن کتاب نقل کرده [ صفحه 508] بیاورم [378] .

صلوات در روز جمعه

می فرماید: روایت شده

به ما از امام جعفر بن محمد علیهماالسلام: وقتی که روز قیامت برپا شد خداوند احدیت جلت عظمته روزها را در صورت هائی مبعوث می کند که آنها را مردم می شناسند چه روزهایند و روز جمعه [ صفحه 509] را مبعوث می کند جلو آن روزها باشد مانند عروسی صاحب جمال و کمال که به شخص دیندار و مالداری فرستاده می شود و در درب بهشت می ایستد و روزها در پشت سر آن ایستاده باشند و شهادت می دهد و شفاعت می کند بر تمامی کسانی که صلوات بر محمد و آل محمد گفته باشند و بر غیر آن اشخاص شفاعت نمی کند یعنی شفاعت می کند به آنهائی که در روز جمعه صلوات گفته باشند. به امام علیه السلام عرض کردند: زیاد صلوات گفتن در کدام وقت از اوقات افضل است؟ فرمود: یک صد مرتبه صلوات گفتن بعد از نماز عصر. شخصی عرض کرد چطور بگوئیم؟ فرمود: بگو: اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم ظاهر از روایت آنست که بعد از نماز عصر روز جمعه به آن کیفیت صلوات گفته شود. و ناگفته نماند: که مبعوث شدن روزها و جمعه عبارت از تجسم روزهاست در روز رستاخیز و روز برگشت بر خداوند تعالی چنانچه اعمال و افعال و اعتقادات و بلکه حرکات و سکنات و اوصاف و صفات و تمامی شئون و حیثیات بشری و لااقل اغلب آنها تجسم پیدا می کنند و با انسان پس از مرگ همراه بوده و روز قیامت نیز با انسان مصاحب خواهند بود و ادله ی بسیار از کتاب و سنت بر آن دلالت دارد و در محلش بیان و ثابت شده است.

جهت ضم «آل» بر صلوات

از

آنچه نگارش یافت روشن شد که در صلوات باید (آل) را از [ صفحه 510] آن جدا نکرده و بر صلوات باید ضمیمه شود و لذا بهترین عبارتی که باید با آن به رسول الله صلی الله علیه و آله صلوات فرستاد همان عباراتیست که در افواه و السنه ی مردم از شیعیان از عالم و جاهل و بزرگ و کوچک و در تشهد نمازها معمول و مشهور است و بدون شک ان عبارت کفایت می کند که عبارت است از: «اللهم صل علی محمد و آل محمد». و مراد از (آل) در صلوات گفتن و در تشهد نمازها چنانچه کرارا نگارش یافت در نزد ما شیعه ی امامیه اثناعشریه عبارت از امیرالمؤمنین و صدیقه ی طاهره فاطمه ی بتول زهراء علیهماالسلام و یازده ائمه ی معصومین دیگر صلوات الله علیهم می باشند و آن بزرگواران هستند که در نماز بر آنها صلوات فرستادن با جدشان خاتم انبیاء صلی الله علیه و آله و سلم واجب است و اگر گفته نشود نماز باطل خواهد شد. و حکمت و جهت انضمام (آل) که خود رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم دستور فرموده و ضم آن را بیان کرده چیست؟ در اینجا دو وجهی برای آن از مرحوم مبرور سلطان متشرع عادل سلطان محمد اولجایتو مشهور (شاه خدابنده) مغولی رحمه الله علیه نقل شده و هر دو وجه بسیار لطیف است به نقل آنها اکتفاء می شود و جهاتی دیگر نیز دارد ولی قبلا این چند سطر را می نگارد:

هجوم مغول بر بلاد اسلامی

طائفه ی مغول که به عموم بلاد اسلامی مانند سیل بنیان کن هجوم آوردند صدمات فراوان و خسارات مادی و معنوی بی پایان وارد ساختند [ صفحه 511] بلکه