تحقیق درباره ی اول اربعین حضرت سیدالشهداء(ع) صفحه 74

به کافی ج 1 کتاب الحجه ص 466 ط آخوندی- تهران و ص 254 ط تبریز به سال (1311) ه. ق و مرآت العقول ج 1 ص 394 و کافی با شرح ملا صالح مازندرانی (ره) ج 7 ص 230 ط تهران به سال 1385 ه ق و دیگر نسخ چاپی و خطی از کتاب کافی. و رجوع شود به وافی ج 1 باب 115 ص 174. [ صفحه 357]

زیاد کردن جملاتی بر روایت

بعد از این همه تفصیل و واضح بودن اصل عبارت روایت نامبرده معلوم نیست معاصر در کتابش از کجا جملات: (علی قبر ابی عبدالله) و (سنه کامله) به روایت کتابی مثل کافی افزوده و از کدام نسخه نقل کرده که بلاشک غلط بوده و چرا نسخ صحیحه را به کنار گذاشته و از آنها نقل ننموده؟ و اگر آن کلمات افزوده شده در روایت بعض نسخ کافی وجود داشت علامه ی مجلسی (ره) در مرآت العقول و مولی صالح مازندرانی (ره) در شرح کافی به آن نسخه اشاره می کردند در صورتی که ابدا متعرض نشده اند. نمی دانم با اینگونه مسامحه و سهل انگاری در نقل روایات چند مجلد تألیف با آن همه سستی عبارات و به کلی خالی از تحقیقات طبع و نشر دادن چه فائده به عالم اسلام خواهد بخشید؟ بلکه ضرر خواهد ورزید. در صورتی که معنی روایت با اضافه کردن آن جملات مذکوره بسیار فرق می کند. خداوند صدیقنا العلامه الخطیب آقای حاج میرزا عباسقلی تبریزی واعظ چرند ابی رحمه الله را غریق رحمت خود فرماید روزی درباره ی تألیفات این شخص معاصر جامد بی تحقیق محرف روایات صحبت به میان آمد فرمود: من تألیفات وی را به کتابخانه ی

خودم نمی گذارم وارد بشود و در ردیف و در جرگه ی کتب نفیسه قرار بگیرد. حالا از آنچه راجع به روایت مذکوره شرح داده شد معلوم می شود اگر به تحقیق محتویات تألیفات معاصری که بدون ذکر نام وی [ صفحه 358] بطور اشاره گذشتیم پرداخته شود چقدر اشتباهات و تحریفات و تصحیفات در آنها به وی رخ داده باید کتاب مستقلی تألیف گردد و متأسفانه که برای جمعی در آینده بلکه در حال حاضر مصدر نقل شده و برای اشخاص مسامحه کار در آتیه مدرک درست خواهد شد. و اما اقامت بانوی معظمه و باوفای اسلامی رباب رضوان الله علیها در کنار قبر حضرت سیدالشهداء سلام الله علیه بسیار مورد اعتماد است که حقیقت داشته باشد و بیشتر از یک سال بعد از امام (ع) در دنیا زندگانی نکرده و از کثرت حزن و تأسف در مدینه از دنیا رحلت کرده است. ادیبه ی فاضله زینب فواز در کتاب الدر المنثور در ترجمه ی رباب گوید: و بقیت بعده سنه لا یظلها سقف بیت الی ان ماتت [253] .

تحقیق و بررسی درباره ی خبر مصقله الطحان

اشاره

اگر اضافه کننده آن جملات زیادی: «علی قبر ابی عبدالله» و «سنه کامله» به روایت مصقله الطحان از اول تا آخر دقت می کرد و قرائنی [ صفحه 359] را که در آن وجود دارد ملاحظه می نمود و عبارات و جملات آن روایت را تا آخر مطالعه کرده و در آنها ت.مل می کرد به وی روشن شده و می دید که آن قرائن شاهد است که روایت مزبوره راجع به پس از مراجعت بانوی معظمه «رباب» زوجه ی باوفای امام (ع) به مدینه است که از کربلاء پس از اقامت یک سال در میان آفتاب چنانچه گفته

شد بسیار مورد اعتماد است که این واقعه حقیقت داشته باشد به مدینه برگشته و باز در اقامه ی ماتم به سیدالشهداء (ع) کوتاهی نداشته حتی از تاریخ و اخبار معلوم می شود در خوراک و پوشاک خود هم به طور عزاداری و اشخاص مصیبت زده بوده و غذاهای لذیذ نخورده و طعام هائی که اشک چشم را زیاد نماید تناول فرموده و زنان و خادمها به دور وی جمع می شده و گریه بر سیدالشهداء (ع)می کرد و آن بانوی معظمه گریه و زاریش در خانه و منزلی بوده و اگر آن جریان و احوال که خبر طحان به آن دلالت دارد در کنار قبر مطهر سیدالشهداء (ع) در کربلاء اتفاق افتاده بود در آن اوقات در آنجا هنوز خانه ی وجود نداشته تا آن بانوی معظمه امر کند مرغها را از آن خانه بیرون رانند.

معنی روایت مزبوره و اشتباه بعضی شارحین

پس بهتر آنست برای اتمام فائده تمامی آن روایت را اکه به جملات اوائل آن اشاره و مختصری نقل شد در اینجا بیاوریم و برای بعض شارحین اشتباهی که در شرح خبر نامبرده رخ داده و علامه ی مجلسی (ره) آن را در کتاب مرآت العقول نقل فرموده و ظاهرا اشکالی بر گفته آن شارح نفرموده [ صفحه 360] متذکر شده و مفاد صحیح آن خبر چیست؟ معلوم گردد والله الموفق. عن مصقله الطحان قال: سمعت اباعبدالله علیه السلام یقول: لما قتل الحسین علیه السلام اقامت امرأته الکلبیه علیه مأتما و بکت و بکین النساء و الخدم حتی جفت دموعهن و ذهبت فبینا هی کذلک اذا رأت جاریه من جواریها تبکی و دموعها تسیل فدعتها فقالت لها: مالک أنت من بیننا تسیل دموعک؟ قالت: انی لما اصابنی