تحقیق درباره ی اول اربعین حضرت سیدالشهداء(ع) صفحه 97

الازواج و الذریه علی الال فی کثیر من الروایات یقتضی انها لیسا من الال الخ... پس معلوم شد که خداوند در قرآن کریم امر به صلوات بر (آل) را فرموده و آیه ی صلوات با دلالت التزامی بر آن دلالت دارد. بعد فیروزآبادی گوید: آل الرجل در لغت عرب خواص نزدیکان وی می باشند.

معانی «آل» به نقل صاحب لسان العرب

باید دانست که معنی (آل) در لغت متعدد است و اهل سنت بر حسب معانی (آل) در لغت در معنی و مراد از (آل محمد) اختلاف شدید کرده اند و ابن منظور در لسان العرب تمامی آنها را تفصیلا نگاشته و خوب است خلاصه و اجمال آنچه او گفته در اینجا بیاوریم: [ صفحه 473] در لسان العرب در ذیل ماده ی (أول) گوید [344] : و الال آل النبی (ص) اختلف الناس فی الال فقال طائفه: آل النبی صلی الله علیه و آله من اتبعه قرابه کانت او غیر قرابه و آله ذو قرابته متبعا او غیر متبع و قالت طائفه: الال و الاهل واحد و الال اذا صغر قیل أهیل و عن الکسائی فی تصغیر آل أویل قال ابوالعباس فقد زالت تلک العله و صار الال و الاهل اصلین لمعنین فیدخل فی الصلاه کل من اتبع النبی (ص) قرابه کان او غیر قرابه و روی عن غیره أنه سئل عن قول النبی (ص): اللهم صل علی محمد و علی آل محمد من آل محمد؟ فقال قائل: آله اهله و أزواجه کأنه ذهب الی ان الرجل تقول له: ألک اهل؟ فیقول: لا و انما یعنی انه لیس له زوجه قال و هذا معنی یحتمله اللسان ولکنه معنی کلام لا یعرف الا ان یکون له سبب

کلام یدل علیه [345] و ذلک ان یقال للرجل تزوجت؟ فیقول: ما تأهلت فیعرف بأول الکلام انه أراد ما تزوجت. و قال قائل: آل محمد أهل دین محمد و ذهب ناس الی ان آل محمد قرابته التی ینفرد بها دون غیرها من قرابته و اذا عد آل الرجل ولده الذی الیه نسبهم و من یؤویه بیته من زوجه او مملوک أو مولی او احد [ صفحه 474] ضمه عیاله و کان هذا فی بعض قرابته من قبل ابیه دون قرابته من قبل امه لم یجز أن یستدل علی ما أراد الله من هذا ثم رسوله الا بسنه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فلما قال ان الصدقه لا تحل لمحمد و آل محمد دل علی ان آل محمد هم الذین حرمت علیهم الصدقه و عوضوا منها الخمس و فی الحدیث. لا تحل الصدقه لمحمد و آل محمد قال ابن الاثیر. و اختلف فی آل النبی صلی الله علیه و آله الذین لا تحل الصدقه لهم فالاکثر علی أنهم أهل بیته. و قیل آله اصحابه و من آمن به و هو فی اللغه یقع علی الجمیع و آل الرجل اتباعه و منه قوله عز و جل. أدخلوا آل فرعون اشد العذاب. هذا تلخیص ما فی اللسان. و قیل: الفرق بین الال و الاهل ان الاهل اعم منه یقال. اهل البصره و لا یقال. آل الرجل قومه و کل من یؤل الیه بنسب او قرابه مأخوذ من الاول و هو الرجوع و اهله کل من یضمه بیته و قیل آل الرجل قرابته و اهل بیته و آل الرجل شخصه و کذلک آل کل شئی و

آل الرجل اهله و لا یستعمل الا فی ما فیه شرف فلا یقال: آل الاسکاف [346] . از این همه اقوال مختلفه کدام را می توان ترجیح داد؟ معلوم [ صفحه 475] است که به اقوال و سخنان اشخاص عادی که هر کس بر حسب فهم خود در مراد از (آل محمد) اظهار نظری کرده با در نظر گرفتن این که ترجیح بدون این که مرجحی در بین بوده باشد ممکن نیست چطور می توان اعتماد کرد؟ قولی که خواسته با سنت نبویه صلی الله علیه و آله که فرموده: ان الصدقه لا تحل لمحمد و آل محمد. ترجیح دهد که مراد از (آل محمد) کلیه أقرباء رسول الله صلی الله علیه و آله است که صدقه بر آنها حرام است.

معنی «آل» در اخبار متواتره

پس با آن همه احادیث و اخبار متواتره در قضیه ی حدیث کساء و غیره مراد از (آل محمد) را بیان فرموده و خود رسول الله صلی الله علیه و آله معنی (آل محمد) را به مردم تفسیر و توضیح داده و مراد خویشتن را ظاهر و آشکارا ساخته چرا مراد از (آل محمد) را که عبارت از علی و فاطمه و حسن و حسین سلام الله علیهم می باشند نتوان ترجیح داد؟ آیا تعجب آور نیست معنائی که خود صاحب شریعت مقدسه بیان فرموده آن را به کنار گذاشته و بأمثال أقوال فلان لغوی مرد عادی بتوان اطمئنان پیدا کرد؟ و چرا این همه احادیث به طرق أهل سنت و شیعه را به کنارانداخت که با دلالت مطابقی به معنای (آل محمد) دلال دارد ولی به احادیثی تمسک نمود که در مورد صدقه وارد شده چطور به آنها چنگ زده

می شود؟ و آن همه اقوال علمای أهل سنت که از صاحب لسان العرب [ صفحه 476] شنیده شد در آنها قول فیروزآبادی که (آل محمد) را به علماء امت معنی کند دیده و شنیده نشد پس فیروزآبادی به دلخواه خودش خواسته (آل محمد) را معنی کند در صورتی که آل ابراهیم علیه السلام عبارتند: از اولاد ابراهیم علیه السلام مانند: اسماعیل و اسحق و یعقوب و انبیائی که از نسل ابراهیم علیه السلام آمده اند ولی در رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم (آل محمد) به امت و در امت هم به علماء معنی می شود؟ در صورتی که مقتضای تشبیه به ابراهیم علیه السلام باید (آل محمد) هم مثل (آل ابراهیم) از نسل و اولاد خاتم انبیاء محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم بوده باشند نه از دیگران که نسبت به آنها به رسول الله (ص) بیگانگانند گرچه از علماء امت باشند. و علاوه در نسل رسول الله (ص) اشخاصی هستند که به حکم عقل و نقل معصومند- اگر تابع دلیل باشیم- و اعلم امت اسلامی در عصر خودشان بوده اند و تمامی امت با علمیت و افضلیت آنها اعتراف دارند و آن ذوات مقدسه اند که در مرتبه ی انبیاءاند که خود فیروزآبادی به این موضوع اعتراف نمود و اشخاصی که در مرتبه ی نبوت باشند باید معصوم باشند و الا غیر معصوم به مرتبه ی نبوت نائل نمی شود زیرا نائل شدن به آن مرتبه لازم گرفته که به تمامی اوصاف و کمالات نی دارا باشد و از آنهاست صفت، و به عقیده شیعه ی امامیه که با دلائل بسیار محکم و متقن ثابت کرده اند آنها از سائر انبیاء گذشته و حتی

از انبیاء اولی العزم بغیر از خاتم انبیاء صلی الله علیه و آله و سلم افضلند و اعلم از آنها بوده اند. آن اشخاص افضل و اعلم که در رتبه ی انبیاء و به اعتراف خود [ صفحه 477] فیروزآبادی که کلامش نقل شد خداوند به جهت گرامی داشتن رسول الله (ص) (آل) او را شهداء بر امم انبیاء قرار داده که مرتبه ی نبوت و امامت است آیا آنها مراد از (آل محمد) نباشند؟ آیا ملایان سنیها شاهد بر امم انبیائند؟ آیا آنها از اعمال امم آگاهند تا شهداء بر آنها باشند؟ یا رسول الله (ص) و اوصیاء طاهرین او علیهم السلام اند که بر اعمال واقف و نزد خداوند شاهدند. و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المؤمنون [347] . اهل بیت اطهار علیهم السلام که در اسلام اعلمیت و افضلیت شان مورد اتفاق مسلمین است به عقیده ی فیروزآبادی که عمر خود را در الفاظ و لفاظی بسر برده و از علوم (آل محمد) حظ و نصیبی نبرده اگر از اهل بیت کسی به مرتبه ی علماء از علم و اجتهاد رسید و میان (اهل) و (آل) را جمع کرد به مرتبه ی آنها می رسد که در جرگه ی (آل محمد) وارد شوند مانند آن حضراتی که از آنها اسم برده است؟- زهی به این بی ادبی و تصور باطل و خیال عاطل که آقای فیروزآبادی کرده: اشخاصی که علوم شان من جانب الله تعالی است آنها را در ردیف علمای امت که نسبت به آن ذوات مقدسه جاهل اند نه عالم آورده است.

اجتهاد مجتهدین مثل وحی بر انبیاء نیست