- مقدمه 3
- اشاره 5
- محرم 5
- فصل اول: کلیات و مفاهیم 5
- واژگان اصلی 5
- اشاره 5
- اقوام 6
- ملل 6
- واژگان فرعی 7
- عاشورا 7
- اشاره 7
- عزا 8
- روضه 10
- مرثیه 10
- تعزیه 11
- نوحه 11
- عزاداری آدم پیامبر علیه السلام 14
- عزاداری نوح پیامبر علیه السلام 14
- اشاره 14
- پیشینه عزاداری در ماه محرم 14
- عزاداری موسی و خضر علیهما السلام 14
- عزاداری سلیمان علیه السلام 15
- عزاداری حضرت ابراهیم علیه السلام 15
- عزاداری اسماعیل علیه السلام 15
- عزاداری زکریا علیه السلام 16
- عزاداری عیسی علیه السلام 16
- عزاداری حضرت علی علیه السلام در کربلا 17
- پیامبر صلی الله علیه و آله در کربلا 17
- عزاداری بنی هاشم در ماتم سیدالشهدا علیه السلام 17
- سوگواری حضرت فاطمه علیها السلام 18
- عزاداری امام سجاد علیه السلام 18
- عزاداری امام محمد باقر علیه السلام 19
- عزاداری امام صادق علیه السلام 19
- عزاداری امام رضا علیه السلام 20
- عزاداری امام موسی کاظم علیه السلام 20
- عزاداری امام زمان علیه السلام 21
- اشاره 23
- فصل دوم: محرم در اقوام ایرانی 23
- اشاره 28
- اشاره 28
- محرم در بین پارسها 28
- شیراز 28
- اشاره 34
- اشاره 41
- اشاره 44
- 8 _ اصفهان 44
- اشاره 54
- اشاره 59
- اشاره 65
- آیین جغجغه زنی در روستای انجدان 68
- اشاره 69
- اشاره 75
- 1 _ آذربایجان شرقی 82
- اشاره 82
- اشاره 82
- محرم در بین آذری ها 82
- الف. تبریز 83
- ب. مراغه 84
- 2 _ آذربایجان غربی 85
- اشاره 91
- 3_ اردبیل 91
- الف. خلخال 94
- زنجان 95
- کردستان 98
- محرم در بین کردها 98
- اشاره 98
- کرمانشاه 101
- ایلام 102
- لرستان 105
- اشاره 105
- اشاره 105
- محرم در بین لرها 105
- الف. بروجرد 107
- کهگیلویه و بویراحمد 110
- خوزستان 110
- اشاره 110
- الف. دزفول 110
- اشاره 111
- محرم در بین اعراب 111
- اشاره 111
- الف. اهواز 112
- ب. خرمشهر 113
- د. بهبهان 114
- ج. شوشتر 114
- سیستان و بلوچستان 117
- محرم در بین بلوچها 117
- اشاره 117
- اشاره 117
- الف. چابهار 119
- اشاره 120
- محرم در بین ترکمن ها 120
- اشاره 121
- خراسان شمالی 121
- ترکمن صحرا 121
- فصل سوم: محرم در ملل 122
- اشاره 122
- اشاره 123
- بخش اول: محرم در قاره آسیا 123
- عراق 124
- اشاره 124
- الف. کربلا 129
- ب. نجف 130
- ج. کاظمین 131
- د. سامرا 132
- ه. دیالی 133
- ه. ناصریه 133
- و. بصره 134
- اشاره 137
- ج. سرپل 140
- ب. جلال آباد 140
- اشاره 162
- اشاره 171
- تونس 171
- بخش دوم: محرم در قاره افریقا 171
- مصر 172
- مراکش 174
- الجزایر 175
- سنگال 176
- کنیا 177
- سیرالئون 178
- بخش سوم: محرم در اروپا 180
- انگلستان 180
- اشاره 180
- آلبانی 181
- آلمان 185
- بلژیک 186
- دانمارک 187
- پرتغال 187
- بوسنی هرزگوین 187
- هلند 188
- رومانی 188
- اشاره 189
- یونان 189
- بخش چهارم: محرم در قاره امریکا 189
- آمریکا 190
- کانادا 191
- ترینیداد و توباگو 192
- کلمبیا 195
- آرژانتین 195
- کتابنامه 196
سوگواری در این منطقه است. (1)
12- مازندران
اشاره
12- مازندران
مردم مازندران از روز اول تا هفتم محرم عزاداری می کنند ومی کوشند در این روزها همه نذوراتشان را ادا کنند و برای مراسم نخل گردانی آماده شوند. برخی مردم نیز یکی _ دو روز پیش از ماه محرم در استقبال از این ماه، در خانه شان مراسم روضه خوانی برپا می کنند و اطعام می دهند.
دستهگردانی یکی از مظاهر مشخص مراسم عزاداری در ایام محرم است که با اشکال زنجیرزنی، سینه زنی، شام غریبان و مراسم قوم بنی اسد، نوای یاحسین را از مسجدها و تکیه ها به خیابان ها می کشاند و جلوه های عشق و ارادت مردم به امام حسین علیه السلام و خاندان مطهرش را به رخ عالم می کشد.
برخی از روستاها از گذشته در این دو روز پذیرای عزاداران حسینی بوده اند و همچنان با حفظ این سنت در روزهای عاشورا و تاسوعا از همه کسانی که برای عزاداری می آیند، پذیرایی می کنند. این کار به صورت عمومی صورت می گیرد و مردم روستا در این روز در حد مقدورات برای عزاداران غذا تهیه می کنند.
از آداب و رسوم بومی منطقه غرب مازندران که سال هاست نسل به نسل چون امانتی گران مایه به نسل حاضر رسیده، آیین «کرنازنی» در محرم است. «کرنازنی» ویژه عزای امام حسین علیه السلام بوده و در محلاتی چون آخوند محله، نارنج بن، تالش محله فتوک و سادات محله شهرستان رامسر و برخی مناطق استان گیلان سابقه ای چند قرنی دارد. امروز در شماری از روستاهای غرب
1- عزاداری سنتی شیعیان، ج 1، ص 651.