- مقدمه 3
- محرم 5
- واژگان اصلی 5
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات و مفاهیم 5
- اشاره 5
- اقوام 6
- ملل 6
- واژگان فرعی 7
- عاشورا 7
- اشاره 7
- عزا 8
- روضه 10
- مرثیه 10
- نوحه 11
- تعزیه 11
- پیشینه عزاداری در ماه محرم 14
- اشاره 14
- عزاداری نوح پیامبر علیه السلام 14
- عزاداری موسی و خضر علیهما السلام 14
- عزاداری آدم پیامبر علیه السلام 14
- عزاداری حضرت ابراهیم علیه السلام 15
- عزاداری سلیمان علیه السلام 15
- عزاداری اسماعیل علیه السلام 15
- عزاداری عیسی علیه السلام 16
- عزاداری زکریا علیه السلام 16
- عزاداری حضرت علی علیه السلام در کربلا 17
- عزاداری بنی هاشم در ماتم سیدالشهدا علیه السلام 17
- پیامبر صلی الله علیه و آله در کربلا 17
- سوگواری حضرت فاطمه علیها السلام 18
- عزاداری امام سجاد علیه السلام 18
- عزاداری امام صادق علیه السلام 19
- عزاداری امام محمد باقر علیه السلام 19
- عزاداری امام رضا علیه السلام 20
- عزاداری امام موسی کاظم علیه السلام 20
- عزاداری امام زمان علیه السلام 21
- اشاره 23
- فصل دوم: محرم در اقوام ایرانی 23
- محرم در بین پارسها 28
- اشاره 28
- شیراز 28
- اشاره 28
- اشاره 34
- اشاره 41
- اشاره 44
- 8 _ اصفهان 44
- اشاره 54
- اشاره 59
- اشاره 65
- آیین جغجغه زنی در روستای انجدان 68
- اشاره 69
- اشاره 75
- محرم در بین آذری ها 82
- 1 _ آذربایجان شرقی 82
- اشاره 82
- اشاره 82
- الف. تبریز 83
- ب. مراغه 84
- 2 _ آذربایجان غربی 85
- 3_ اردبیل 91
- اشاره 91
- الف. خلخال 94
- زنجان 95
- محرم در بین کردها 98
- اشاره 98
- کردستان 98
- کرمانشاه 101
- ایلام 102
- اشاره 105
- لرستان 105
- اشاره 105
- محرم در بین لرها 105
- الف. بروجرد 107
- خوزستان 110
- کهگیلویه و بویراحمد 110
- الف. دزفول 110
- اشاره 110
- اشاره 111
- اشاره 111
- محرم در بین اعراب 111
- الف. اهواز 112
- ب. خرمشهر 113
- ج. شوشتر 114
- د. بهبهان 114
- سیستان و بلوچستان 117
- محرم در بین بلوچها 117
- اشاره 117
- اشاره 117
- الف. چابهار 119
- محرم در بین ترکمن ها 120
- اشاره 120
- اشاره 121
- ترکمن صحرا 121
- خراسان شمالی 121
- فصل سوم: محرم در ملل 122
- اشاره 122
- اشاره 123
- بخش اول: محرم در قاره آسیا 123
- عراق 124
- اشاره 124
- الف. کربلا 129
- ب. نجف 130
- ج. کاظمین 131
- د. سامرا 132
- ه. دیالی 133
- ه. ناصریه 133
- و. بصره 134
- اشاره 137
- ب. جلال آباد 140
- ج. سرپل 140
- اشاره 162
- تونس 171
- اشاره 171
- بخش دوم: محرم در قاره افریقا 171
- مصر 172
- مراکش 174
- الجزایر 175
- سنگال 176
- کنیا 177
- سیرالئون 178
- اشاره 180
- انگلستان 180
- بخش سوم: محرم در اروپا 180
- آلبانی 181
- آلمان 185
- بلژیک 186
- پرتغال 187
- دانمارک 187
- بوسنی هرزگوین 187
- هلند 188
- رومانی 188
- بخش چهارم: محرم در قاره امریکا 189
- یونان 189
- اشاره 189
- آمریکا 190
- کانادا 191
- ترینیداد و توباگو 192
- کلمبیا 195
- آرژانتین 195
- کتابنامه 196
به آن میافزایند و روی آن را با زرده تخم مرغ رنگین میسازند. در این مراسم شیرینتر از چای و لذیذتر از کلوچه، زیبایی پذیرایی و احترامی است که نسبت به شرکتکنندگان در مجالس به جا آورده میشود. در روزهای عاشورا و یازدهم محرم، علاوه بر چای و کلوچه مقداری حلوا هم که درون نان لواش گذاشته میشود، به مهمانان میدهند. معمولاً این روضهخوانیها ده روز است و آن را در اصطلاح محلی یک دهه میگویند.(1)
الف. خلخال
الف. خلخال
خلخال از جمله شهرهای استان اردبیل است که اکثریت مردم آن
و دارای
و تنها اقلیتی از چند طایفه
در آن ساکن هستند. ارامنه این شهر نیز همزمان با رسیدن ماه محرم به سوگواری سالار شهیدان میپردازند.
آیین عزاداری یقهبندان به مناسبت سومین روز شهادت امام حسین علیه السلام و شهدای کربلا در خلخال برگزار میشود. در این آیین، بر اساس سنتی دیرینه در همه مسجدها و حسینیههای شهر، شام می پزند تا هیچ یک از اهالی شهر از این سفره بینصیب نمانند. اهالی خلخال در حسینیهها، مسجدها و خانه های که از آغاز تولد در آن خانه ثبت نام کرده اند و جزو اهل دسته آن به شمار می آیند، حضور می یابند و پس از برگزاری مراسم عزاداری و صرف شام، دکمه یقه پیراهن سیاه آنها به وسیله پیرغلامان که معمولاً از سادات، هستند، با راز و نیاز و دعای سلامتی تا سال آینده بسته میشود.
شهر خلخال دارای دهها عباسیه، قاسمیه، اصغریه، اکبریه و حسینیه است که به ترتیب به نامهای سقاخانه، مشعلدارخانه، چراغچیخانه، پیشخدمت
1- عزاداری سنتی شیعیان، ج 3، صص44-82.