سوگنامه آل محمد صلی الله علیه و آله: در ذکر مصائب جانسوز چهارده معصوم علیهم السلام و شهداء و اسراء کربلا صفحه 10

امام صادق (ع) و بستگانش، و گریه شدید امام صادق (ع) (1) و همچنین ماجرای مرثیّه خوانی دِعّبِل خَزاعی در روز عاشورا در مجلس عزای امام حسین (ع) که حضرت رضا (ع) آن را تشکیل داده بود و گریه حضرت رضا (ع) و حاضران (2) و.... همه حاکیست که مسأله روضه خوانی و گریه بر شهدای کربلا در همان قرن اول و دوّم هجرت رواج کامل داشته و در همان آغاز جزء برنامه های مهم مذهبی بوده است.

***

اما در مورد کتاب «رَوْضَهُ الشُّهداء» این کتاب را «کمال الدین حسین بن علی واعظ کاشفی» نوشته، وی در نیمه اول قرن نهم در سبزوار به دنیا آمد و بسال 910 ه.ق در هرات درگذشت، و به قول صاحب روضات الجنّات، نظر به اینکه این کتاب نخستین کتابی است که در مورد مقاتل به فارسی نوشته شده، و وعاظ و ذاکرین بر بالای منابر آن را می خواندند و نام آن، «روضه» (باغ) بود، از ذکر مصیبت به نام رضه خوانی تعبیر شد. (3)

بنابراین اصل ذکر مصیبت و مرثیه خوانی از قبل بوده، ولی تغییر نام آن به «روضه» پس از تالیف این کتاب بوده است.

روضه خوانی امام حسین (ع) و بازماندگان کربلا

و این مطلب را نیز نباید از نظر دور داشت که: خود امام حسین (ع) برای خود روضه خوانده است، و امام سجاد (ع) و حضرت زینب و سایر بستگان نزدیک، روضه خوانی نموده اند به عنوان نمونه:

1- ترجمه نفس المهموم ص15
2- عیون اخبار الرضا ج2 ص263- 266
3- روضه الشّهداءص 8