سوگنامه آل محمد صلی الله علیه و آله: در ذکر مصائب جانسوز چهارده معصوم علیهم السلام و شهداء و اسراء کربلا صفحه 245

اصحاب امام حسین (ع)

معروف است که شهدای کربلا 72 تن بوده ند، ولی مسّلماً بیشتر بوده اند.

در بعضی روایات آمده: امام حسین (ع) قبل از وداع، به قتلگاه نگاه کرد پیکر به خون طپیده 72 نفر از اصحاب و دوستان و 18 نفر از بستگان را دید. (1)

مرحوم مستوفی در ناسخ التواریخ گوید: «آنچه از بررسیهای خودم اجتهاد نمودم این است که شهدای عاشورا بیش از 72 نفر بوده اند، بعضی آنها را تا هزار تن نوشته اند، و اینکه در زبان عوام به 72 تن معروف شده اند، منظور شهدائی است که از مدینه همراه امام حسین (ع) به کربلا آمده اند». (2)

و در زیارت ناحیه مقدّسه که آن را سیدبن طاوس از امام زمان (ع) نقل کرده نام 79 شهید کربلا ذکر شده است. (3)

1- معالی السبطین ج2 ص52 - در گزارشی که زحربن قیس از طرف ابن زیاد به یزید داد این بود که: حسین (ه) با 18 نفر از بستگان خود و شصت نفر از شیعیانش (به کربلا) بر ما وارد شدند (مثیرالاحزان ص98).
2- ناسخ التواریخ امام حسین (ع) ط رحلی ص266- این افراد 18 نفر از خویشان امام حسین (ع) بودند و 53 نفر از شیعیانش، که مجموع آنها با خودش 72 نفر خواهند شد که خبر شهادت این افراد به مدینه رسید (بحار ج45 ص328).
3- مدرک قبل ص300.