- پیشگفتار 1
- سلام بر رمضان 2
- الف: اهمیت روزه و ماه مبارک رمضان 5
- بخش اوّل در محضر ماه مبارک رمضان 5
- در عظمت ماه مبارک 6
- ماه مبارک با همراهانش میآید 8
- اول سالِ اهلِ سیر و سلوک 8
- همه ماهها پشت سر ماه مبارکند 8
- انسان وارسته عاشق ماه مبارک 9
- میهمان خدا بودن 10
- ب: سفارشات در ماه مبارک 12
- انس با قرآن 13
- دعا در ماه مبارک 14
- فضیلت صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله در ماه مبارک 16
- ماه مبارک و رهایی انسان از اسارت گناهان 17
- صله ارحام و حفظ لسان از دستورهای ماه مبارک 18
- اشاره 22
- بخش دوم مناسبتها 22
- وفات حضرت خدیجه علیها السلام 23
- اشاره 23
- فرزندان خدیجه از پیامبر 25
- سن خدیجه 25
- وفات خدیجه 26
- میلاد امام حسن مجتبی علیه السلام 26
- غزوه بدر 34
- اشاره 34
- مشکلی که قریش با آن روبرو شدند 37
- کسب اطلاعات از اوضاع دشمن 38
- چگونه ابوسفیان گریخت 40
- اختلاف نظر میان قریش 41
- شورای قریش 42
- حرکت قریش 42
- چیزی که جنگ را قطعی ساخت 43
- جنگهای تن به تن 44
- حمله عمومی آغاز میگردد: 45
- میزان خسارات و تلفات 46
- برکات شب قدر 47
- علی علیه السلام در بستر تاریخ 52
- اشاره 52
- 23 سال فداکاری 53
- 25 سال سکوت تلخ 54
- مهمترین فعالیتهای امام علیه السلام در دوران کنارهگیری از خلافت 56
- ویژگی دوران خلافت عثمان 59
- دوران خلافت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 59
- اصولی از برنامه حکومتی علی علیه السلام 61
- دشمنان علی علیه السلام در سه جبهه 64
- جناح قاسطین 65
- جناح ناکثین 65
- جناح مارقین 66
- سیاست شیطانی معاویه 68
- اشاره 71
- فتح مکه 71
- جاسوسی به دام افتاد 75
- پیامبر حرکت میکند 76
- تاکتیک جالب ارتش اسلام 78
- ابوسفیان در حضور پیامبر 80
- مکه بدون خونریزی تسلیم میشود 82
- نیروهای نظامی اسلام وارد شهر میشوند 85
- شکستن بتها! شست وشوی کعبه 86
- علی علیه السلام بر دوش پیامبر صلی الله علیه و آله 87
- علی علیه السلام، ای عدالت مظلوم 89
- پیامبر عفو عمومی اعلام میکند 89
- اشاره 93
- ماه رمضان و انفاق 93
- هفته کمک به مستضعفین 93
- اشاره 95
- نجات قدس، آرمان امام راحل 95
- روز جهانی قدس 95
- جلوههای عید اسلامی فطر 97
- اشاره 97
- عید فطر عید پیروزی است 97
- عید فطر 97
- درس تزکیه و خودسازی 98
- درس بسیج عمومی و همبستگی اجتماعی 99
- میعاد با فطرت 99
- نیّت روزه 105
- احکام مبطلات روزه 105
- احکام روزه 105
- مُبطلات روزه 105
- خوردن و آشامیدن 105
- باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح 106
- اشاره 106
- قی کردن 106
- تزریق آمپول 106
- فرو بردن تمام سر در آب 106
- رساندن غبار غلیظ به حلق «5» 106
- کفاره روزه 107
- روزه قضا 107
- کارهایی که بر روزهدار مکروه است 107
- باقی ماندن بر حیض و نفاس 107
- احکام قضا و کفاره روزه 110
- اشاره 111
- روزه مسافر 111
- احکام روزه مسافر: 112
- نماز مسافر 113
- راههای ثابت شدن اول ماه 114
- اعتکاف 116
- اشاره 116
- اشاره 116
- شرایط اعتکاف 117
- احکام اعتکاف 117
- محرّمات اعتکاف 119
- زکات فطره 119
- احکام زکات فطره 120
- اشاره 123
- بخش چهارم ادعیه وآداب 123
- ادعیه و اعمالی که در تمام ماه رمضان مستحب است: 124
- اعمال مشترک ماه رمضان 124
- دعاهایی که پس از نمازهای واجب خوانده میشود 126
- اعمال شبهای ماه رمضان 128
- اعمال مشترک شبهای ماه رمضان: 128
- دعای افتتاح 129
- اعمال شبهای ماه رمضان 134
- اعمال مشترک 142
- اعمال شبهای قدر 142
- اعمال مختص 143
- اعمال شب بیست و یکم 143
- اعمال شب بیست و سیّم 144
- اعمال شبهای دهه آخر ماه رمضان 147
- نمازهای شبهای ماه رمضان 157
- اعمال سحرهای ماه مبارک رمضان 159
- دعای ابوحمزه ثمالی 161
- اعمالی که هر روز انجام میشود: 180
- اعمال روزهای ماه رمضان 180
- دعاهای روزهای ماه رمضان 202
- اعمال شب عید فطر 209
- اعمال عید فطر 209
- اعمال روز عید فطر 210
- دعای جوشن کبیر 213
خوشا به حال کسی که عبادت را معشوق خود بداند؛ با عبادت معانقه کند و آن را با تمام وجود لمس کند، خوشا به حال چنین نمازگزار و روزهداری که عاشق صوم باشد.
این حدیث شریف میفرماید: بهترین چهرههای مردمی، آن انسانی است که به عبادت عشق ورزد، ما را وادار میکند که اوّل شائق بعد عاشق عبادت باشیم.
شائق به کسی میگویند که ندارد و میطلبد، عاشق به کسی میگویند که رسید و نگه میدارد. آن انسان تشنهای که به دنبال چشمه میرود را میگویند مشتاق چشمه است، وقتی به آب رسید و آب را گرفت و حفظ کرد، میگویند او عاشق چشمه است. شوق قبل از وصول است و عشق بعد از وصال گفتهاند «عشق» که یک واژه عربی است از یک گیاه خاصی که «عَشَقه» نام دارد، مشتق شده است که در فارسی به آن پیچک میگوییم. این گیاه وقتی به درخت چسبید آنرا رها نمیکند و راه نفس درخت را میبندد، کمکم آن درخت زرد میشود، برگهایش ریخته و سرانجام خشک میشود، در این هنگام میگویند درخت را عشقه گرفته، عاشق به یک چنین انسانی میگویند، آن پیچکِ عبادت او را گرفت، او را زرد کرد، راه نفس او را بست، سرانجام او را خشک و از خود تهی کرد، به این انسان میگویند عاشق عبادت است.
لذا در اسرار روزه گرفتن گفتند: روزه بگیرید برای این که آن نشاط حیوانی کم بشود، مثل درختی که او را پیچک گرفته که دیگر رشد نمیکند.
میهمان خدا بودن
طبق فرمایش نورانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیه، مؤمنین در این ماه مبارک به ضیافت الهی دعوت شدهاند.
«هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُم فِیهِ إلی ضِیافَةِ اللَّه».
مهمان بایستی کاری بکند که صاحبخانه میکند، مهمان خدایی که «یُطعِمُ و لایُطعَم» است، اگر خدای سبحان میبخشد و نمیگیرد، انسان هم بایستی در این ماه خویی پیدا کند که ببخشد و نگیرد، چون هیچ دستی بهتر از دست بخشنده نیست و هیچ دستی هم بدتر از دست بگیر نیست. اگر کسی تلاش و کوشش کرد که دیگر در کنار سفره او به بهشت بروند، این ید بخشنده دارد، و اگر تلاش کرد که به برکت دیگران به بهشت برود، این دست گیرنده دارد. در بیانات پیامبر صلی الله علیه و آله هست که حضرت میفرماید: «الید العلیا خیرٌ من الید السّفلی (1)
در شبهای ماه مبارک رمضان این روح بلند را به انسان میآموزند و میگویند هر شب بگویید: «خدایا تو که دینت را حفظ میکنی و ممکن نیست که دست از دینت برداری، آن توفیق را بده که دین تو بدست من زنده بشود»، نه این که دیگران دین تو را زنده کنند و من کنار سفره دین بنشینم، بگذار که نماز و روزه به دست من و با خون من زنده بشود که دیگران مهمان من باشند، نه این که دیگران بجنگند و خون بدهند و دین را احیا کنند و من نماز بخوانم و
1- ارشاد القلوب دیلمی- باب 18