آیینه رمضان صفحه 64

از هر وقت دیگر زاهدانه زندگی می‌کرد.

به‌طورکلّی محورهای عمده برنامه‌های امیرالمؤمنین عبارت بود از:

1- انتخاب افراد لایق و متدین و امین برای امور اجرایی کشور؛

2- اصرار بر اجرای قانون از سوی مسئولان اجرایی؛

3- حفظ آزادی‌ها و تلاش در احقاق حقوق مردم؛

4- تلاش برای عمران و آبادی؛

5- حفظ امنیت کشور؛

6- تربیت مردم و تبیین ارزش وجودی آن‌ها و شخصیّت دادن به آحاد جامعه؛

7- بسط علم و دانش؛

8- برخورد با متجاسرین و قانون شکنان و ...

دشمنان علی علیه السلام در سه جبهه‌

برای شناخت دشمنان علی علیه السلام شناخت جو و شرایط حاکم بر آن زمان و طیف بیعت کنندگان ضروری است. به طور کلّی بیعت کنندگان چند دسته بودند:

1- افرادی‌چون طلحه‌وزبیر که‌هدف‌های‌سیاسی- اقتصادی داشتند.

2- افرادی که انگیزه قومی داشتند و به لحاظ خونی یا پیمان قومی، طرفدار بنی هاشم و بالتّبع علی علیه السلام بودند.

3- وفاداران و معتقدان به حضرت.

4- انقلابیونی که از مناطق مختلف آمده بودند و علی رغم خواست علی علیه السلام بر خلیفه سوم شوریده بودند و به دلیل جذبه عدالت آن