شهد بندگی صفحه 166

معنای دقیق جهاد نفس

نکته باریک تر زِ مو این است که این مجاهدت عظیم، معنایی بس دقیق و مفهومی بس عمیق دارد که از تنگ نظری به دور است و بایستی که سالکان الی اللّه معنای واضح و آشکار آن بدانند که اشتباه در این مسئله، خود، انحرافی خطرناک است و سبب دوری از یار.

باری، معنای مجاهده با نفس و منظور از مخالفت هوا و هوس، ترک خوردن و آشامیدن و گوشه گیری از زن و فرزند نیست. پرداختن همه روزه به روزه داری و سکوت همیشگی و انزوای از خلق نیز راه و روش مجاهده نباشد؛ چرا که نیازمندی به طعام و احتیاج به زن و محبت به فرزند و دیگر موارد را خدای متعال در وجود آدمی نهاده است و پروردگار حکیم، جز عمل حکیمانه و از سر مصلحت انجام ندهد. روشن است که آفریده های حکیمانه خداوند، نمی تواند با مسیر اصلی خلقت و سعادت ابدی آدمی که خود بدان امر فرموده مخالف باشد. پس باید از تمامی نعمت های الهی بهره مند شد و شکرگزار بود. نکته مهم و اساسی، استفاده و بهره وری از نعمت هاست، آن گونه که خالق متعال امر فرموده است. آنچه انسان را از محضر قرب ربوبی دور و مطرود می سازد، استفاده ناصحیح از بخشش های الهی است که موجب غضب و ناخشنودی خدای تعالی می گردد.

بهره جویی از تمتعات

دین مبین اسلام، هرگز آدمی را از خوردن و بهره مندی از تمتع ها و لذت ها منع نفرموده، بلکه او را از حرام و آنچه خارج از محدوده رضایت الهی است، نهی فرموده و بدین وسیله، خواسته تا آدمی لحظه ای از مسیر انسانیت و بندگی خارج نگردد، تا به والاترین مدارج قرب و تکامل برسد.