مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 279

شخصی معصوم باشد تا در موارد اختلاف در سنت حلاّل آن و رفع کننده اختلاف از میان مردم باشد؟!

به همین جهت بود که قدمای محدّثین اهل سنت از میان صدها هزار حدیثی که از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم روایت شده بود، مقدار اندکی را که به نظر خودشان مورد اطمینان بود در کتاب های خود ثبت نمودند. ولی نظر آنان به طور حتم از عصمت برخوردار نبوده است، چه بسیار احادیثی که به گمان اعتبار به آن اعتماد کرده و در کتاب خود ثبت کرده اند، و از طرفی دیگر علمای رجال در جرح و تعدیل راویان چه اشتباهاتی سهوی و عمدی انجام داده اند. لذا بر ما فرض است که بعد از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم به اهل بیت معصومین او برای تبیین سنت واقعی مراجعه کنیم.

ابوعلی غسانی از بخاری نقل کرده که گفت: «من روایات صحیح را در کتاب خود از میان ششصد هزار حدیث استخراج نمودم».(1) با این که مجموع احادیث کتاب صحیح او 9082 حدیث با مکرّرات است.(2)

ابوبکر بن داسه می گوید: «از ابوداوود شنیدم که می گفت: از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم 500 هزار حدیث نوشتم، و از میان آن ها این کتاب خود (کتاب السنن) را با چهار هزار و هشتصد حدیث، انتخاب نمودم، که در میان آن ها احادیث صحیح و مشابه و قریب به آن وجود دارد».(3)

7 - تساهل در نقل از راویان

اهل سنت در نقل احادیث، بسیار تساهل و تسامح به خرج می دهند و لذا به روایات بسیاری از مجهولین و نواصب و خوارج و کسانی که متهم به کذبند احتجاج می کنند، ولی هنگامی که به یک راوی شیعی می رسند از او پرهیز می نمایند.

ذهبی در «لسان المیزان» در ترجمه اسرائیل بن یونس از یحیی بن سعید قطّان نقل می کند که گفته است: «اگر قرار باشد که تنها از کسانی که مورد رضایت من هستند روایت کنم، از غیر چهار نفر روایت نمی کردم».(4)

1- 1075. مقدمه فتح الباری، ج 1، ص 7.
2- 1076. تذکره الحفاظ، ج 2، ص 556.
3- 1077. سیر اعلام النبلاء، ج 13، ص 209 و 210.
4- 1078. میزان الاعتدال، ج 1، ص 366.