مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 321

42 تن از شاگردان حضرت اهل تألیف بوده که 13 تن آنان بیش از یک تألیف داشته اند؛ به عنوان مثال می توان از: محمد بن ابی عمیر با 92 کتاب، یونس بن عبدالرحمن با 36 کتاب، علی بن حسن با 21 کتاب و حسن بن محبوب با 10 کتاب نام برد. مجموع آثاری که توسط شاگردان آن حضرت نگارش یافت 242 کتاب می باشد.(1)

راویان آن حضرت را شیخ طوسی 265 نفر شمارش کرده است.(2)

7 - دوران امام رضاعلیه السلام

این دوران که از زمان امام کاظم علیه السلام در سال 183 قمری آغاز و تا سال 203 قمری ادامه دارد، دورانی درخشان و پراهمیّت است. ترغیب حضرت به تدوین و نگهداری روایات، بر کسی پوشیده نیست.

وقتی شخصی حدیثی را بر کاغذی نشان می دهد، حضرت تأکید می کند که آن را بر پوستی بنویس تا ماندگار بماند.(3)

زمانی که علی بن اسباط از تفسیر «وَکانَ تَحْتَهُ کَنْزٌ لَهُما»،(4) می پرسد و می خواهد آن را بنویسد، حضرت دوات را در اختیارش قرار می دهد تا آن را بنویسد.(5)

نوشته هایی که به امام رضاعلیه السلام نسبت داده شده بسیار است؛ از قبیل:

- «صحیفه الرضا» که «مسند الامام الرضا» نیز نامیده شده، در آن روایاتی با واسطه پدرانش از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم نقل شده است.(6) این کتاب بارها به طبع رسیده است.

- «الرساله الذهبیه» که حاوی نصایح طبی حضرت برای مأمون عباسی است و چندین بار به طبع رسیده است.(7)

- «امالی الرضا» که املای حضرت بر دعبل خزاعی است.(8)

1- 1202. سیر حدیث در اسلام، ص 213-231.
2- 1203. رجال طوسی، ص 342-366.
3- 1204. الاختصاص، ص 217.
4- 1205. سوره کهف، آیه 82.
5- 1206. تدوین السنه الشریفه، ص 176.
6- 1207. همان، ص 177.
7- 1208. تدوین السنه الشریفه، ص 178.
8- 1209. امالی طوسی، ج 1، ص 370-382.