مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 583

مفهوم اصطلاحی صحابه

درباره مفهوم اصطلاحی صحابه، آرای مختلفی وجود دارد:

1 - صحابی کسی است که با پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم معاشرت داشته باشد ولو ساعتی.(1)

2 - صحابی کسی است که معاصر پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم است هر چند او را ندیده باشد.(2)

3 - صحابی در نظر اصولیین اهل سنت به کسی اطلاق می شود که پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم را ملاقات کرده و از خواص او گردیده و او را مدّتی متابعت و همراهی کرده است، به گونه ای که اطلاق لفظ «مصاحبت» درباره او صادق باشد ولی از حیث مقدار مصاحبت اندازه ای ندارد.(3)

4 - صحابی کسی است که با پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم مصاحبت طولانی داشته و از او علم اخذ نموده است.(4)

5 - مطابق نظر شیعه امامی، صحابی کسی است که پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم را ملاقات نموده و به او ایمان آورده و مسلمان از دنیا رفته است.(5)

در حقیقت، مدرسه اهل بیت علیهم السلام صحابی را در معنای لغوی آن که همان مصاحبت و ملازمت و معاشرت است به کار می برد لکن با قید ایمان و بقای بر اسلام تا آخر عمر.

آرای مختلف در مورد صحابی

عالمان و مورّخان در مورد صحابه دیگاه های مختلفی دارند که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

1 - کفر جمیع صحابه: این رأی از فرقه کاملیه است، که با قرآن و حدیث و سیره صحابه و عقل، مخالف است، و شیعه امامی نیز از آن متبرّی است.

2 - اعتقاد به این که در میان صحابه افراد مختلفی از عادل و فاسق وجود داشته اند،

1- 2004. العده فی اصول الفقه، ج 3، ص 988 ؛ فتح الباری، ج 7، ص 3.
2- 2005. تیسیر التحریر، ج 3، ص 67.
3- 2006. الإحکام فی اصول الأحکام، ج 2، ص 321.
4- 2007. العده فی اصول الفقه، ج 8، ص 988.
5- 2008. الدرایه، ص 120.