مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 101

3.1.8.5. وجوب ارشاد جاهل به موضوع

اگر فاعل به موضوع جاهل باشد، نه انکار او و نه برطرف کردن جهل او واجب نیست؛ مثل اینکه نماز را ازروی غفلت یا فراموشی ترک کند یا مایع مست کننده ای را از باب اینکه موضوع را نمی داند (که مست کننده است) بنوشد. ولی اگر مطلب از چیزهای بااهمیت باشد و مولا مطلقاً به فعل یا ترک آن رضایت نداشته باشد، واجب است آن را برپا دارد و او را امر یا نهی کند؛ مانند قتل نفس محترمه (حضرت امام).(1)

ارشاد جاهل در موضوعات لازم نیست؛(2) مگر در جایی که احراز شود شارع مقدس به وقوع آن کار هرچند دربارۀ جاهلِ به موضوع رضایت ندارد؛ مثل اشتباه کسی که قتل او حرام است، با کسی که قتل او جایز است (آیات عظام مکارم، فاضل، سیستانی، خویی و وحید).(3)

ارشاد جاهل در موضوعات لازم نیست؛ مگر درجایی که احراز شود شارع مقدس به وقوع آن کار هرچند دربارۀ جاهلِ به موضوع رضایت ندارد؛ مثل شرب خمری که شاربش به خمریت جاهل

1- سیدروح الله خمینی، تحریر الوسیله، ج1، کتاب امربه معروف، القولفی شرائط وجوبهما، م3.
2- برای مثال، وقتی فردی اطلاع ندارد لباسش نجساست و با لباس مذکور نماز می خواند یا فردی می داندباید رو به قبله نماز بخواند، اما اشتباهاً به سمتی نماز می خواندکه قبله نیست، بر دیگری که از این امر مطلع است، لازمنیست وی را آگاه کند.
3- ناصر مکارم شیرازی، سایت، تقلید، لزوم فراگیری احکام، س2؛محمد فاضل لنکرانی، جامع المسائل،ج2، طهارات و نجاسات، س94، ص84؛ سیدابوالقاسمخویی، منهاج الصالحین؛حسین وحید خراسانی، ج2، امربه معروف و نهی ازمنکر،القول فی شرائطها، الرابع؛ سیدعلی سیستانی، منهاج الصالحین، ج1، امربه معروفو نهی ازمنکر، القول فی شرائطها، الرابع.