کتابخانه بالقرآن

مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 118

صفحه 118

دوم تقلید کند که طبق موازین صحیح، از او تقلید کرده است؛ مگر اینکه مجتهد دوم، تقلید را عبارت از عمل به فتوای مجتهد بداند. دراین صورت، در مسائلی که عمل نکرده است، با احراز تساوی هر دو مجتهد، می تواند از هرکدام که بخواهد تقلید کند. همچنین اگر مجتهد دوم، تقلید را اخذ فتوای مجتهد برای عمل بداند، در مسائلی که از او اخذ فتوا نکرده است، مختار است (آیت الله گلپایگانی).(1)

7.3.9.5. تقلیدکردن از کسی که اهلیت فتوا ندارد

اگر از کسی تقلید کند که اهلیت فتوا ندارد و بعداً متوجه شود، عدول واجب است و اعمال گذشته مانند عمل جاهل است که تقلید نکرده است. همچنین اگر از غیراعلم تقلید کند، بنا بر احتیاط واجب باید به اعلم رجوع کند؛ اما اگر از اعلم تقلید کند و بعد مشخص شود دیگری اعلم بوده است، بنا بر احتیاط واجب، باید به اعلم عدول کند (حضرت امام و آیات عظام مکارم، اراکی، گلپایگانی، سیستانی و صافی).(2)

اگر از کسی تقلید کند که اهلیت فتوا ندارد و

1- سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی، مجمعالمسائل، ج1، س6.
2- سیدروح اللهخمینی؛ ناصر مکارم شیرازی؛ سیدعلیسیستانی؛ سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی، عروه الوثقی، ج1، تقلید،م37؛ محمدعلی اراکی؛ سیدمحمدرضا موسویگلپایگانی؛ سیدابوالقاسم خویی و ناصر مکارمشیرازی: «به احتیاط واجب، با علم به مخالفت به فتوا رجوع بهاعلم واجب است.» آیت الله سیدعلی سیستانی در مسئلۀ25 عروه توضیح بیشتری داده است؛ سیدروح اللهخمینی، تحریرالوسیله، «بنا بر احتیاط واجب در مسائلی که تفصیلاًمی داند فتوای آن دو مخالف یکدیگر است، به اعلم عدول کند»،ج1، م12؛ سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی ولطف الله صافی گلپایگانی، هدایهالعباد، ج1، م13.