مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 147

5.9.5. مسائلی که یادگرفتن آن ها واجب است

اشاره

مکلف باید مسائلی را که انجام تکالیف شرعی روزمره، به دانستن آن وابسته است، فرا بگیرد؛ مانند مسائل اصلی نماز و روزه و طهارت و برخی معاملات و غیر آن. اگر نیاموختن احکام به ترک واجب یا ارتکاب حرام بینجامد، گناهکار است (رهبر معظم انقلاب).(1)

مسائلی را که انسان غالباً به آن ها احتیاج دارد، واجب است یاد بگیرد (حضرت امام و آیات عظام خویی، بهجت، مکارم، سیستانی، نوری، وحید، صافی گلپایگانی، شاهرودی، اراکی و گلپایگانی).(2)

مسائلی را که انسان احتمال عقلایی می دهد به آن ها احتیاج پیدا کند و نتواند احتیاط کند، باید پیش از عمل یاد بگیرد تا در هنگام عمل، برخلاف وظیفۀ شرعی خود رفتار نکند (آیت الله شبیری زنجانی).(3)

بر هر مکلفی واجب است اجزا و شروط و

1- رسالۀ آموزشی، درس 1، ص11و اجوبه الاستفتائات، س6 و تحریر المسائل، م1.
2- توضیح المسائل مراجع، م11؛ سیدروح اللهخمینی، استفتائات، ج1،تقلید، س73و95؛ ناصر مکارم شیرازی، توضیح المسائل، م12؛ سیدعلیسیستانی، منهاج الصالحین،ج1، تقلید، م19؛ حسین وحید خراسانی، منهاج الصالحین؛ سیدابوالقاسمخویی، ج2، تقلید، م19؛ حسینوحید خراسانی، توضیح المسائل،م11؛ محمدتقی بهجت، توضیح المسائل،م17: «اما در مسائلی که به ندرت اتفاق می افتد، اخذ توضیح المسائل کافی است تاموقعی که مبتلا شد، به آن مراجعه کند؛ به گونه ای که از وقوع درمخالفت به سبب جهل به احکامی که ابتلا به آن ها فرض شده است، ایمنباشد و به آن توضیح المسائل درآیندۀ نزدیک مراجعه کند به احتمال اینکه در زمان وقوعابتلا ممکن است نتواند یک باره مراجعه کند»؛ وسیله النجاه، م28؛ لطف الله صافیگلپایگانی، جامع الاحکام،ج1، س2: «مقصود این است که مسائل محل ابتلا را که اگر یادنگیرد، در مخالفت تکلیف واقع می شود، یاد بگیرد.»
3- توضیح المسائلمراجع، م11.