مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 148

موانع و مقدمات عبادات را هرچند اجمالاً بداند (آیت الله فاضل: به گونه ای که بداند عبادتش جامع اجزا و شروط و فاقد موانع است) (حضرت امام و آیات عظام فاضل، سیستانی، خویی، مکارم، اراکی، تبریزی و نوری).(1)

یادگرفتن مسائل شک و سهو و دیگر مسائلی که غالباً محل ابتلاست، واجب است؛ همان طورکه یادگرفتن اجزا، شروط، موانع و مقدمات عبادات واجب است. البته اگر اجمالاً بداند عملش همۀ اجزا و شروط را دارد و فاقد موانع است، صحیح است؛ هرچند علم تفصیلی نداشته باشد. همچنین اگر اطمینان به آن ها داشته باشد یا اطمینان نداشته باشد، اما عمل را به امید این انجام دهد که برای او شکی پیش نیاید یا شک به وجود آید و عمل را به امید مطابقت با وظیفه انجام دهد، درصورت مطابقت اعمال، صحیح است (آیات عظام گلپایگانی و صافی).(2)

یادگرفتن مسائل شک و سهو به مقداری که غالباً محل ابتلاست، واجب است؛ ولی اگر مطمئن باشد(3) که به شک و سهو مبتلا نمی شود، عملش صحیح است؛ هرچند به احکام شک و سهو علم پیدا نکرده باشد (حضرت امام و

1- سیدمحمدکاظمطباطبایی یزدی، عروهالوثقی، ج1، تقلید، م27؛ سیدروح اللهخمینی؛ محمد فاضل لنکرانی؛ سیدعلیسیستانی؛ سیدابوالقاسم خویی؛ ناصر مکارمشیرازی؛ محمدعلی اراکی؛ حسین نوریهمدانی؛ سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی؛ محمد فاضللنکرانی، الاحکام الواضحه، تقلید،م31؛ جواد تبریزی، منهاجالصالحین، ج1، م18.
2- سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی و لطف اللهصافی گلپایگانی، هدایهالعباد، ج1، م26؛ سیدمحمدکاظم طباطبایییزدی، عروه الوثقی،ج1، تقلید، م27.
3- سیدمحمدکاظم طباطبایی یزدی، عروه الوثقی، ج1، تقلید،م28، سیدابوالقاسم خویی: اگر احتمال هم بدهد.