مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 43

حساب نمی آید؛ بلکه جاهل مقصر محسوب می شود (آیت الله سیستانی).(1)

8.5.4. فرق حکم و فتوا

فتوا در احکامِ کلی است و حکم، در موضوعات (آیات عظام بهجت و مکارم).(2)

فتوا عبارت است از بیان حکمی کلی که مجتهد آن را از کتاب و سنت استفاده کرده است؛ ولی حکم، انشا و دستوری است در موضوع خاص جزئی که مجتهد جامع الشرایط صادر می کند (آیت الله صافی).(3)

9.5.4. فرق «جایز نیست» با «حرام است»

تفاوتی ندارد (رهبر معظم انقلاب و آیات عظام بهجت و مکارم).(4)

در مقام عمل فرقی بین آن ها نیست (آیات عظام فاضل و سیستانی).(5)

6.4. ضروریات دین

هرچیزی که جمیع مسلمانان آن را قبول دارند و جزء دین اسلام می شمارند و نیز حکمش برای همۀ آنان روشن است، «ضروری دین»

1- استفتای کتبی خصوصی (تصویر استفتا در پایانکتاب آمده است).
2- محمدتقیبهجت، استفتائات، ج1، س57؛ناصر مکارم شیرازی، استفتائات،ج1، س22.
3- لطف الله صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ج1، س48.
4- ناصر مکارم شیرازی، استفتائات، ج3، س11 و سایت، تقلید، اصطلاحات فقهی، س7؛ محمدتقیبهجت، استفتائات، ج1، س50؛سیدعلی خامنه ای، اجوبهالاستفتائات، س51 و تحریرالمسائل، م40.
5- محمد فاضل لنکرانی، جامعالمسائل، ج2، س34؛ سیدعلیسیستانی، رسالۀ جامع، ج1، استفتائاتتقلید، س3.