مجموعه رهیافت: احکام اجتهاد، احتیاط، تقلید صفحه 9

1.2. تعریف

«اجتهاد» در لغت به معنای تلاش تا سرحد توانایی است؛ به گونه ای که با تحمل رنج همراه باشد. در اصطلاح فقه عبارت است از: به کارگرفتن تلاش خویش در راه به دست آوردن احکام شرعی از راه ها و منابع مربوط به آن.

2.2. منابع فقه

1. قرآن؛

2. سنت: قول و فعل و تقریر معصوم (ع)؛

3. عقل؛

4. اجماع: اتفاق نظر فقها بر حکمی از احکام شرعی.

3.2. عقل و اجماع

اشاره

اگر برای حکمی از احکام، دلیلی از قرآن و سنت نیابیم، آنچه عقل بشری بدان حکم کند یا فقهای شیعه بر آن اتفاق نظر داشته باشند، به طوری که حاکی از رضایت معصوم باشد، می توان مطابق آن فتوا داد و وظیفۀ مکلفان را مشخص کرد.

1.3.2. چرایی اختلاف فتوا

پیش از بررسی ریشه ها و علل اختلاف فتوا، اشاره به چند نکته بایسته است:

یکم: در مسائل نظری هر رشته ای، متخصصان و دانشمندان آن، در برخی مسائل با یکدیگر اختلاف نظر دارند. دانش فقه و