- مقدمه 1
- اشاره 8
- احکام نگاه و معاینۀ پزشکی 10
- کلاس های مختلط 11
- ضمانت 11
- اشاره 13
- ب:تشریح جسد مسلمان 14
- الف:تشریح جسد غیر مسلمان 14
- ج:تهیۀ جسد و استخوان 16
- و:دیۀ تشریح و قطع عضو میّت 17
- ه :تماس با جسد 17
- ز:خارج کردن اشیای قیمتی از بدن میّت 18
- ح:نگهداری جسد 18
- اشاره 20
- الف:معاینه 22
- احکام نگاه و لمس 22
- نگاه به عورت و لمس آن 23
- نگاه و لمس در معاینه و درمان 23
- نگاه به نامحرم برای انجام تحقیقات پزشکی 24
- معاینات غیر درمانی 25
- مراجعه به پزشک غیر همجنس 26
- ب:تشخیص 27
- اشاره 27
- لزوم به کارگیری روش های تشخیص 27
- آزمایش های تحقیقاتی 30
- رادیولوژی 31
- ج:درمان 32
- اشاره 32
- افشای سرّ بیماران 34
- اجرت پزشکی 35
- خاتمه 37
- احکام محتضر 37
- اشاره 39
- حکم نگاه و لمس در دندانپزشکی 41
- طهارت و نجاست 41
- استفاده از دندان ساخته شده توسط غیر مسلمان 42
- طهارت دندان مصنوعی 42
- خون لای دندان 42
- استفاده از طلا 43
- روزه داری و کشیدن دندان 43
- ضمان در دندانپزشکی 44
- اذن بیمار 44
- اجرت دندانپزشکی 44
- اشاره 46
- نگاه پزشک و ماما 47
- مراجعه به پزشک در دوران بارداری 48
- ارجاع پزشک به دیگران 49
- تجویز دارو در دوران حاملگی 49
- عدم جواز درمان برای پزشک زن 49
- دخالت مردان در امور زایمان 49
- ممنوعیت ورود افراد متفرقه به اتاق زایمان 50
- نگاه زنان دیگر 50
- آموزش و فراگیری علوم پزشکی زنان 51
- مواردی که می توان به پزشک مرد مراجعه کرد 51
- سقط جنین 52
- آموزش عملی 52
- حکم سزارین 53
- احکام جنین سقط شده 54
- استفاده از باقیمانده های زایمان 54
- فرزند متولد شده از مادر مرده 55
- دقّت در نسبتِ فرزند به مادر 55
- بیرون آوردن طفل از شکم مادری که از دنیا رفته 55
- احکام بعد از ولادت 56
- اشاره 58
- حکم عقیم شدن دائمی 60
- جلوگیری موقت 62
- عزل و احکام آن 62
- دیۀ عزل 63
- دیۀ از بین بردن نطفه 63
- الزام بر جلوگیری 64
- استفاده از دستگاه«آی،یو،دی» 64
- وظیفۀ پزشک و عقیم سازی 65
- حکومت اسلامی و کنترل جمعیت 65
- اشاره 67
- اشاره 69
- الف:بارورسازی با اسپرم شوهر 69
- کِشت جنین در رحم زن بیگانه 70
- باروری با ارتکاب مقدمات حرام 70
- نسبت فرزند با رحم پرورش دهنده 71
- کِشت جنین در رحم حیوان 71
- مقصود از مقدمات حرام 71
- ب:بارورسازی با اسپرم مرد بیگانه 72
- اشاره 72
- نسبت فرزند باروری مصنوعی حرام با صاحبان اسپرم و 73
- از بین بردن جنین های اضافه 74
- احکام تولدیافتگان از باروری مصنوعی در محرمیّت و ازدواج 74
- ج:بارورسازی مصنوعی از نباتات 75
- د:تولید فرزند از طریق پرورش اسپرم 76
- ه -باروری و انعقاد نطفه از غیر اسپرم مرد و تخمک زن 77
- اشاره 77
- نسبت کودکان یک طرفه و مصنوعی 77
- ملحقات مباحث باروری مصنوعی 78
- کاهش دوران حاملگی 78
- فرزندان زایمان های زودرس و دیررس 78
- برداشتن تخمدان و پیوند آن 79
- برداشتن بیضه و پیوند آن 79
- اشاره 81
- حرمت سقط جنین و پیامدهای شرعی آن 83
- استفاده از دستگاه«آی،یو،دی» 84
- استفاده از قرص جلوگیری 84
- وجوب حفاظت مادر از جنین 84
- عدم جواز سقط جنین های اضافی 84
- موارد جواز سقط جنین 85
- لزوم حفظ جنین با دستگاه انکوباتور 85
- حکم سقط جنین کافر 86
- سقط جنین بعد از چهارماهگی 86
- موارد ضرورت سقط جنین 87
- عدم جواز سقط جنین بیمار و عقب مانده 88
- سقوط عدۀ زن باردار،با سقط جنینِ وی 89
- عدم جواز سقط جنین بر غیر مادر 89
- لزوم تأخیر مجازات اعدام برای زن باردار 89
- لزوم تجهیز جنین مرده 90
- وجوب دیۀ سقط جنین 90
- وجوب دیۀ سقط جنین،بر مباشر 91
- اطلاع رسانی پزشک به والدین دربارۀ چگونگی جنین 92
- وجوب کفّاره 93
- مواردی که سقط جنین کفّاره ندارد 94
- اخذ برائت پزشک قبل از اسقاط جنین 94
- تعیین مقدار دیۀ جنین بر حسب مراحل رشد 95
- زمان دمیده شدن روح به جنین 96
- موارد دیۀ اسقاط جنین در صورت تحقق عزل 96
- لزوم پرداخت دیۀ مادر و جنین 97
- دیۀ سقط جنینی که معلوم نیست پسر است یا دختر 97
- دیۀ سقط جنین دوقلو و بیشتر 97
- دیه جراحات وارده بر جنین 98
- اشاره 99
- معاینۀ عروس برای بررسی بکارت 101
- آزمایش های قبل از ازدواج 101
- حکم ترمیم پردۀ بکارت 101
- عیب هایی که موجب فسخ عقد می شوند 102
- ارش ازالۀ بکارت 102
- حجّیّت قول پزشک در اثبات عیب 104
- حکم آمیزش زوجین در صورت بیماری واگیردار 104
- عیب هایی که موجب اختیار فسخ عقد نمی شوند 104
- معاینۀ زن برای تشخیص عیب 104
- حکم مهر بعد از تغییر جنسیت 105
- حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیت 105
- جرّاحی پوست به جهت زیبایی 105
- اشاره 107
- وجوب تغییر و مشخص کردن جنسیّت 109
- اذن شوهر در تغییر جنسیت 110
- اقدام به تغییر جنسیت توسط پزشک 110
- تغییر جنسیت دوجنسی حقیقی 110
- احکام شرعی بعد از تغییر جنسیت 111
- مواردی که موجب ضرورت اقدام به تغییر جنسیت نیست 111
- تکلیف همسران،بعد از تغییر جنسیت 111
- احکام دوجنسی ها 111
- تغییر جنسیت زن در زمان عدّه 112
- حکم مهر بعد از تغییر جنسیت 112
- محرمیّت بعد از تغییر جنسیت 113
- احکام ارث،بعد از تغییر جنسیت 113
- اشاره 115
- مرگ مغزی و احکام آن 117
- مرگ از دیدگاه فقهی و پزشکی 117
- مرگ ترحّمی و تجویز مرگ 119
- استفاده از اعضای بیماران مبتلا به مرگ مغزی 119
- اشاره 121
- جواز اهداء و خریدوفروش عضو 123
- وصیّت به اهدا و فروش عضو بعد از مرگ 124
- حکم پیوند با علم به مفید نبودن 124
- اذن ولیّ فقیه یا مجتهد جامع الشرائط برای قطع عضو 125
- قطع عضو میّت مسلمان برای نجات جان مسلمان 125
- اذن اولیاء برای قطع عضو میّت 125
- تشویق برای اقدام به دادن عضو 125
- پیوند عضو مسلمان به غیر مسلمان 126
- قطع عضو میّت غیر مسلمان 126
- قطع عضو میّت برای حفظ عضو مسلمان زنده 126
- قطع عضو انسان مشرف به موت 127
- شرایط جواز عمل جرّاحی 127
- پیوند تخمدان زن اجنبی 127
- پیوند جزئی از بدن انسان به خودش 127
- پیوند عضو قطع شده برای قصاص 128
- پیوند باقیمانده های زایمان 128
- محرم و نامحرم بودن در پیوند 128
- پیوند عضو قطع شده در اجرای حدّ 128
- برداشتن عضو محکوم به اعدام 130
- پیوند اعضای حیوانات به بدن انسان 130
- تخفیف در نوع مجازات به شرط واگذاری عضو 130
- پیوند زدن و کاشتن مو 131
- حکم به قطع و اهدای عضو برای تخفیف مجازات 131
- اهدای عضو در برابر عفو از قصاص 131
- واگذار نمودن عضو برای پیوند به جای تعزیر 131
- وضو و غسل با موی کاشته شده و پیوندی 132
- طهارت و نجاست موی مصنوعی 132
- غسل و دفن عضو جدا شده از بدن زنده 133
- طهارت و نجاست عضو قطع شده 133
- غسل برای تماس با عضو قطع شده 133
- نماز با عضو پیوندی 134
- اشاره 135
- نظر و لمس در هنگام تزریق و انتقال خون 136
- انتقال خون 137
- اهدای خون 137
- خریدوفروش خون 138
- گرفتن خون در صورت ضرر 138
- اهدای خون در حال روزه 138
- علم تزریق کننده به سلامت خون 139
- ضمان در خون گرفتن 139
- تزریق خون ناسالم 140
- تزریق خونی که سبب بیماری شود 140
- اشاره 141
- نگاه به بدن میّت نامحرم و لمس آن 142
- صدور گواهی از طرف پزشک 143
- کالبد شکافی 143
- اشاره 145
- تعریف ضمان 147
- احکام کلّی ضمانت در پزشکی 147
- ضمانت در آزمایشگاه 147
- ضمانت پزشک در تشخیص 148
- ضمانت در تجویز دارو 148
- ضمانت در تجویز دارو بر اساس حدس یا فراموشی 150
- ضمانت در درمان 150
- ضمانت در درمان با روش پرعارضه 151
- ضمانت در درمان،نسبت به خانم های باردار 152
- ضمانت در درمان پس از عمل جراحی 152
- ضمانت در فروش دارو 153
- مباشرت پزشک در تزریق و استعمال دارو 154
- ضمانت در تزریقات 154
- ضمانت در انتقال خون 155
- ضمانت ختنه کننده 155
- ضمانت در دندانپزشکی 155
- اخذ برائت از بیمار 156
- اشاره 158
- الکل 159
- مواد ضدّ عفونی 160
- خون 160
- داروها 160
- نخ بخیه 161
- منی 161
- ادرار و مدفوع 161
- فرآورده های خونی 161
- میّت 162
- وسایل آزمایشگاه 162
- مردار 163
- قطعۀ جدا شده از بدن 163
- موی پیوندی 164
- دهان و دندان 164
- خوردن غذای نجس یا ضرردار 165
- خون آمدن دهان هنگام غذا خوردن 165
- تماس بدن یا لباس با اشیای نجس 165
- اخلاط گلو و بینی 166
- اشاره 167
- طهارت و نجاست 169
- اشاره 169
- وضو 170
- اشاره 170
- تطهیر کردن 170
- وضوی وسواسی 171
- وضوی مسلوس و مبطون 172
- جلوگیری از خروج ادرار و مدفوع 173
- مبتلایان به سینوزیت 174
- قطع نخاعی 174
- خون ریزی از دهان یا بینی هنگام وضو 174
- وضو با دست فلج یا قطع شده 175
- وضو و غسل با لنز 175
- وضوی کسانی که دست های ناتوان دارند 176
- وضوی جبیره 176
- اشاره 176
- زخمِ بسته و چگونگی وضو 178
- مسح با دستی که جبیره دارد 179
- جبیرۀ تمام عضو یا اکثر اعضای وضو 179
- جبیرۀ بیش از حدّ معمول 180
- چسبیدن چیزی بر محل وضو 180
- غسل جبیره ای 181
- جبیره به سبب بیماری چشم 181
- اشاره 181
- نماز با وضوی جبیره ای 181
- ضرر داشتن آب برای وضو و غسل 182
- نماز اول وقت با وضو یا غسل جبیره ای 182
- تیمم 183
- تیمّم جبیره ای 183
- تیمّم نیابتی 183
- نماز با تیمّم 184
- باطل شدن تیمّم 185
- چند تیمّم بدل از چند غسل 185
- تیمّم بدل از غسل و وضو 185
- غسل 186
- اشتباه خون حیض به دمل 186
- جنابت بیمار 186
- باطل نشدن تیمّم بدل از غسل 186
- نفاس 187
- وقت نماز 188
- نماز 188
- کیفیت نماز بیمار از نظر قبله 188
- صحّت نماز با بدن و لباس نجس 189
- احکام بدن و لباس نمازگزار 189
- اشاره 189
- نماز با لباس خون آلود 190
- حکمِ خونِ کمتر از یک درهم 191
- خوب شدن بعضی از زخم های بدن 191
- طهارت مکان 192
- تکبیره الاحرام 192
- اذان 192
- نشستن در نماز 193
- کیفیّت نماز بیمار 193
- رکوع در نماز نشسته 194
- تأخیر برای ایستاده خواندن نماز 194
- آرامش بدن در حال رکوع 195
- ناتوانی از رکوع 195
- ناتوانی از سجدۀ کامل 196
- سجده کسی که در پیشانی،دمل دارد 196
- رعشه در سجده 197
- ناتوانی از سجده 197
- سرفه،آروغ و آه در نماز 198
- شرایط امام جماعت 198
- استعمال آمپول برای روزه دار 199
- بی هوشی پس از نیّت روزه 199
- خوب شدن بیمار قبل از ظهر 199
- فرو بردن اخلاط برای روزه دار 199
- اماله کردن و استفاده از شیاف 200
- آروغ زدن در حال روزه 200
- قی کردن در حال روزه 200
- ضرر داشتن روزه 201
- از بین رفتن روزه به سبب مستی 202
- قضا و کفارۀ روزۀ بیمار 202
- عدم وجوب قضاء روزه 203
- ادامۀ بیماری تا ماه رمضان سال بعد 203
- طول کشیدن بیماری به مدت چند سال 204
- روزۀ زنی که زایمان او نزدیک است 204
- روزه و تشنگی زیاد 204
- کسی که به خاطر پیری روزه نمی گیرد 205
- استعمال اسپری در هنگام روزه 205
- روزۀ زن شیرده 205
- خونریزی لثه و روزه 206
- زکات فطره 206
- حجّ 207
- معاملات 207
حکم تغییر و مشخص کردن جنسیّت
343- تغییر جنسیت دو صورت دارد:الف:گاهی صرفاً ظاهری و صوری است،یعنی مثلاً طبیعت بدن مؤنّث است و در واقع اثری از آلت انوثیت نیست بلکه فقط یک جراحی صوری انجام می گیرد و چیزی شبیه آلت مذکّر ظاهر می گردد،این کار حرام است و باید به شدت از آن پرهیز نمود و اگر ازدواجی بر اساس آن صورت بگیرد،حرام و باطل است.ب:ولی گاهی تغییر جنسیت واقعی است،یعنی با جراحی کردن،عضو تناسلی واقعی که بر اثر مانعی پوشیده بوده ظاهر می گردد،این کار ذاتاً جایز است،مخصوصاً در مواردی که آثار جنس مخالف در شخص باشد.
امّا چون این جراحی نیاز به لمس و نظر دارد،تنها در موارد ضرورت جایز است.
وجوب تغییر و مشخص کردن جنسیّت
344- در موارد زیر تغییر جنسیت و مشخص کردن جنسیت واقعی واجب می شود:الف:اگر افراد دوجنسی در انجام اعمال و وظایف شرعی خود مانند:
محرمیّت،ازدواج،ارث،نماز و...دچار مشکل شوند و تنها راه خروج از این مشکل،تغییر جنسیت و مشخص کردن جنسیت واقعی باشد؛ب:اگر دوجنسی بودن موجب ابتلا به بیماری های شدید جسمی یا روانی و یا اختلال در زندگی خانوادگی شود و پزشک متخصص،تنها راه