- مقدمه 1
- اشاره 8
- احکام نگاه و معاینۀ پزشکی 10
- کلاس های مختلط 11
- ضمانت 11
- اشاره 13
- الف:تشریح جسد غیر مسلمان 14
- ب:تشریح جسد مسلمان 14
- ج:تهیۀ جسد و استخوان 16
- و:دیۀ تشریح و قطع عضو میّت 17
- ه :تماس با جسد 17
- ز:خارج کردن اشیای قیمتی از بدن میّت 18
- ح:نگهداری جسد 18
- اشاره 20
- الف:معاینه 22
- احکام نگاه و لمس 22
- نگاه به عورت و لمس آن 23
- نگاه و لمس در معاینه و درمان 23
- نگاه به نامحرم برای انجام تحقیقات پزشکی 24
- معاینات غیر درمانی 25
- مراجعه به پزشک غیر همجنس 26
- ب:تشخیص 27
- لزوم به کارگیری روش های تشخیص 27
- اشاره 27
- آزمایش های تحقیقاتی 30
- رادیولوژی 31
- ج:درمان 32
- اشاره 32
- افشای سرّ بیماران 34
- اجرت پزشکی 35
- احکام محتضر 37
- خاتمه 37
- اشاره 39
- طهارت و نجاست 41
- حکم نگاه و لمس در دندانپزشکی 41
- خون لای دندان 42
- استفاده از دندان ساخته شده توسط غیر مسلمان 42
- طهارت دندان مصنوعی 42
- استفاده از طلا 43
- روزه داری و کشیدن دندان 43
- اجرت دندانپزشکی 44
- اذن بیمار 44
- ضمان در دندانپزشکی 44
- اشاره 46
- نگاه پزشک و ماما 47
- مراجعه به پزشک در دوران بارداری 48
- تجویز دارو در دوران حاملگی 49
- عدم جواز درمان برای پزشک زن 49
- دخالت مردان در امور زایمان 49
- ارجاع پزشک به دیگران 49
- ممنوعیت ورود افراد متفرقه به اتاق زایمان 50
- نگاه زنان دیگر 50
- آموزش و فراگیری علوم پزشکی زنان 51
- مواردی که می توان به پزشک مرد مراجعه کرد 51
- آموزش عملی 52
- سقط جنین 52
- حکم سزارین 53
- احکام جنین سقط شده 54
- استفاده از باقیمانده های زایمان 54
- فرزند متولد شده از مادر مرده 55
- بیرون آوردن طفل از شکم مادری که از دنیا رفته 55
- دقّت در نسبتِ فرزند به مادر 55
- احکام بعد از ولادت 56
- اشاره 58
- حکم عقیم شدن دائمی 60
- عزل و احکام آن 62
- جلوگیری موقت 62
- دیۀ از بین بردن نطفه 63
- دیۀ عزل 63
- استفاده از دستگاه«آی،یو،دی» 64
- الزام بر جلوگیری 64
- حکومت اسلامی و کنترل جمعیت 65
- وظیفۀ پزشک و عقیم سازی 65
- اشاره 67
- الف:بارورسازی با اسپرم شوهر 69
- اشاره 69
- کِشت جنین در رحم زن بیگانه 70
- باروری با ارتکاب مقدمات حرام 70
- مقصود از مقدمات حرام 71
- کِشت جنین در رحم حیوان 71
- نسبت فرزند با رحم پرورش دهنده 71
- ب:بارورسازی با اسپرم مرد بیگانه 72
- اشاره 72
- نسبت فرزند باروری مصنوعی حرام با صاحبان اسپرم و 73
- احکام تولدیافتگان از باروری مصنوعی در محرمیّت و ازدواج 74
- از بین بردن جنین های اضافه 74
- ج:بارورسازی مصنوعی از نباتات 75
- د:تولید فرزند از طریق پرورش اسپرم 76
- اشاره 77
- ه -باروری و انعقاد نطفه از غیر اسپرم مرد و تخمک زن 77
- نسبت کودکان یک طرفه و مصنوعی 77
- کاهش دوران حاملگی 78
- ملحقات مباحث باروری مصنوعی 78
- فرزندان زایمان های زودرس و دیررس 78
- برداشتن تخمدان و پیوند آن 79
- برداشتن بیضه و پیوند آن 79
- اشاره 81
- حرمت سقط جنین و پیامدهای شرعی آن 83
- استفاده از قرص جلوگیری 84
- وجوب حفاظت مادر از جنین 84
- استفاده از دستگاه«آی،یو،دی» 84
- عدم جواز سقط جنین های اضافی 84
- موارد جواز سقط جنین 85
- لزوم حفظ جنین با دستگاه انکوباتور 85
- حکم سقط جنین کافر 86
- سقط جنین بعد از چهارماهگی 86
- موارد ضرورت سقط جنین 87
- عدم جواز سقط جنین بیمار و عقب مانده 88
- عدم جواز سقط جنین بر غیر مادر 89
- لزوم تأخیر مجازات اعدام برای زن باردار 89
- سقوط عدۀ زن باردار،با سقط جنینِ وی 89
- وجوب دیۀ سقط جنین 90
- لزوم تجهیز جنین مرده 90
- وجوب دیۀ سقط جنین،بر مباشر 91
- اطلاع رسانی پزشک به والدین دربارۀ چگونگی جنین 92
- وجوب کفّاره 93
- اخذ برائت پزشک قبل از اسقاط جنین 94
- مواردی که سقط جنین کفّاره ندارد 94
- تعیین مقدار دیۀ جنین بر حسب مراحل رشد 95
- زمان دمیده شدن روح به جنین 96
- موارد دیۀ اسقاط جنین در صورت تحقق عزل 96
- دیۀ سقط جنین دوقلو و بیشتر 97
- لزوم پرداخت دیۀ مادر و جنین 97
- دیۀ سقط جنینی که معلوم نیست پسر است یا دختر 97
- دیه جراحات وارده بر جنین 98
- اشاره 99
- معاینۀ عروس برای بررسی بکارت 101
- حکم ترمیم پردۀ بکارت 101
- آزمایش های قبل از ازدواج 101
- عیب هایی که موجب فسخ عقد می شوند 102
- ارش ازالۀ بکارت 102
- عیب هایی که موجب اختیار فسخ عقد نمی شوند 104
- حکم آمیزش زوجین در صورت بیماری واگیردار 104
- حجّیّت قول پزشک در اثبات عیب 104
- معاینۀ زن برای تشخیص عیب 104
- حکم مهر بعد از تغییر جنسیت 105
- حکم ازدواج بعد از تغییر جنسیت 105
- جرّاحی پوست به جهت زیبایی 105
- اشاره 107
- وجوب تغییر و مشخص کردن جنسیّت 109
- اقدام به تغییر جنسیت توسط پزشک 110
- اذن شوهر در تغییر جنسیت 110
- تغییر جنسیت دوجنسی حقیقی 110
- احکام دوجنسی ها 111
- احکام شرعی بعد از تغییر جنسیت 111
- مواردی که موجب ضرورت اقدام به تغییر جنسیت نیست 111
- تکلیف همسران،بعد از تغییر جنسیت 111
- حکم مهر بعد از تغییر جنسیت 112
- تغییر جنسیت زن در زمان عدّه 112
- محرمیّت بعد از تغییر جنسیت 113
- احکام ارث،بعد از تغییر جنسیت 113
- اشاره 115
- مرگ مغزی و احکام آن 117
- مرگ از دیدگاه فقهی و پزشکی 117
- مرگ ترحّمی و تجویز مرگ 119
- استفاده از اعضای بیماران مبتلا به مرگ مغزی 119
- اشاره 121
- جواز اهداء و خریدوفروش عضو 123
- وصیّت به اهدا و فروش عضو بعد از مرگ 124
- حکم پیوند با علم به مفید نبودن 124
- تشویق برای اقدام به دادن عضو 125
- اذن ولیّ فقیه یا مجتهد جامع الشرائط برای قطع عضو 125
- قطع عضو میّت مسلمان برای نجات جان مسلمان 125
- اذن اولیاء برای قطع عضو میّت 125
- قطع عضو میّت برای حفظ عضو مسلمان زنده 126
- پیوند عضو مسلمان به غیر مسلمان 126
- قطع عضو میّت غیر مسلمان 126
- شرایط جواز عمل جرّاحی 127
- قطع عضو انسان مشرف به موت 127
- پیوند جزئی از بدن انسان به خودش 127
- پیوند تخمدان زن اجنبی 127
- محرم و نامحرم بودن در پیوند 128
- پیوند عضو قطع شده برای قصاص 128
- پیوند باقیمانده های زایمان 128
- پیوند عضو قطع شده در اجرای حدّ 128
- برداشتن عضو محکوم به اعدام 130
- پیوند اعضای حیوانات به بدن انسان 130
- تخفیف در نوع مجازات به شرط واگذاری عضو 130
- پیوند زدن و کاشتن مو 131
- اهدای عضو در برابر عفو از قصاص 131
- حکم به قطع و اهدای عضو برای تخفیف مجازات 131
- واگذار نمودن عضو برای پیوند به جای تعزیر 131
- وضو و غسل با موی کاشته شده و پیوندی 132
- طهارت و نجاست موی مصنوعی 132
- غسل و دفن عضو جدا شده از بدن زنده 133
- غسل برای تماس با عضو قطع شده 133
- طهارت و نجاست عضو قطع شده 133
- نماز با عضو پیوندی 134
- اشاره 135
- نظر و لمس در هنگام تزریق و انتقال خون 136
- انتقال خون 137
- اهدای خون 137
- گرفتن خون در صورت ضرر 138
- خریدوفروش خون 138
- اهدای خون در حال روزه 138
- علم تزریق کننده به سلامت خون 139
- ضمان در خون گرفتن 139
- تزریق خون ناسالم 140
- تزریق خونی که سبب بیماری شود 140
- اشاره 141
- نگاه به بدن میّت نامحرم و لمس آن 142
- صدور گواهی از طرف پزشک 143
- کالبد شکافی 143
- اشاره 145
- تعریف ضمان 147
- احکام کلّی ضمانت در پزشکی 147
- ضمانت در آزمایشگاه 147
- ضمانت پزشک در تشخیص 148
- ضمانت در تجویز دارو 148
- ضمانت در تجویز دارو بر اساس حدس یا فراموشی 150
- ضمانت در درمان 150
- ضمانت در درمان با روش پرعارضه 151
- ضمانت در درمان،نسبت به خانم های باردار 152
- ضمانت در درمان پس از عمل جراحی 152
- ضمانت در فروش دارو 153
- ضمانت در تزریقات 154
- مباشرت پزشک در تزریق و استعمال دارو 154
- ضمانت ختنه کننده 155
- ضمانت در انتقال خون 155
- ضمانت در دندانپزشکی 155
- اخذ برائت از بیمار 156
- اشاره 158
- الکل 159
- مواد ضدّ عفونی 160
- خون 160
- داروها 160
- نخ بخیه 161
- منی 161
- ادرار و مدفوع 161
- فرآورده های خونی 161
- وسایل آزمایشگاه 162
- میّت 162
- مردار 163
- قطعۀ جدا شده از بدن 163
- دهان و دندان 164
- موی پیوندی 164
- خوردن غذای نجس یا ضرردار 165
- خون آمدن دهان هنگام غذا خوردن 165
- تماس بدن یا لباس با اشیای نجس 165
- اخلاط گلو و بینی 166
- اشاره 167
- اشاره 169
- طهارت و نجاست 169
- وضو 170
- تطهیر کردن 170
- اشاره 170
- وضوی وسواسی 171
- وضوی مسلوس و مبطون 172
- جلوگیری از خروج ادرار و مدفوع 173
- قطع نخاعی 174
- مبتلایان به سینوزیت 174
- خون ریزی از دهان یا بینی هنگام وضو 174
- وضو و غسل با لنز 175
- وضو با دست فلج یا قطع شده 175
- وضوی کسانی که دست های ناتوان دارند 176
- اشاره 176
- وضوی جبیره 176
- زخمِ بسته و چگونگی وضو 178
- مسح با دستی که جبیره دارد 179
- جبیرۀ تمام عضو یا اکثر اعضای وضو 179
- چسبیدن چیزی بر محل وضو 180
- جبیرۀ بیش از حدّ معمول 180
- غسل جبیره ای 181
- اشاره 181
- نماز با وضوی جبیره ای 181
- جبیره به سبب بیماری چشم 181
- ضرر داشتن آب برای وضو و غسل 182
- نماز اول وقت با وضو یا غسل جبیره ای 182
- تیمّم نیابتی 183
- تیمّم جبیره ای 183
- تیمم 183
- نماز با تیمّم 184
- تیمّم بدل از غسل و وضو 185
- باطل شدن تیمّم 185
- چند تیمّم بدل از چند غسل 185
- غسل 186
- باطل نشدن تیمّم بدل از غسل 186
- جنابت بیمار 186
- اشتباه خون حیض به دمل 186
- نفاس 187
- نماز 188
- کیفیت نماز بیمار از نظر قبله 188
- وقت نماز 188
- اشاره 189
- صحّت نماز با بدن و لباس نجس 189
- احکام بدن و لباس نمازگزار 189
- نماز با لباس خون آلود 190
- حکمِ خونِ کمتر از یک درهم 191
- خوب شدن بعضی از زخم های بدن 191
- طهارت مکان 192
- تکبیره الاحرام 192
- اذان 192
- کیفیّت نماز بیمار 193
- نشستن در نماز 193
- رکوع در نماز نشسته 194
- تأخیر برای ایستاده خواندن نماز 194
- آرامش بدن در حال رکوع 195
- ناتوانی از رکوع 195
- ناتوانی از سجدۀ کامل 196
- سجده کسی که در پیشانی،دمل دارد 196
- ناتوانی از سجده 197
- رعشه در سجده 197
- سرفه،آروغ و آه در نماز 198
- شرایط امام جماعت 198
- خوب شدن بیمار قبل از ظهر 199
- استعمال آمپول برای روزه دار 199
- بی هوشی پس از نیّت روزه 199
- فرو بردن اخلاط برای روزه دار 199
- آروغ زدن در حال روزه 200
- اماله کردن و استفاده از شیاف 200
- قی کردن در حال روزه 200
- ضرر داشتن روزه 201
- از بین رفتن روزه به سبب مستی 202
- قضا و کفارۀ روزۀ بیمار 202
- ادامۀ بیماری تا ماه رمضان سال بعد 203
- عدم وجوب قضاء روزه 203
- طول کشیدن بیماری به مدت چند سال 204
- روزه و تشنگی زیاد 204
- روزۀ زنی که زایمان او نزدیک است 204
- استعمال اسپری در هنگام روزه 205
- کسی که به خاطر پیری روزه نمی گیرد 205
- روزۀ زن شیرده 205
- خونریزی لثه و روزه 206
- زکات فطره 206
- معاملات 207
- حجّ 207
موردی که جنین بودن معلوم نیست
314- اگر اهل خبره مثل پزشک متخصص و...ندانند آنچه که سقط شده انسان از آن به وجود می آمده یا نه و ساقطکننده معلوم باشد،در صورتی که با سقط آن جنایتی بر مادر وارد شود که دیۀ معیّن دارد، پرداخت دیه جنایت بر ساقطکننده واجب است،امّا اگر سبب نقص عضوی شود که دیۀ مشخص ندارد،حکومت و أرش (1)لازم می آید که باید پرداخت شود.
دیۀ سقط جنینی که معلوم نیست پسر است یا دختر
315- اگر شخصی جنین را بعد از آن که روح در او دمیده شد،سقط کند و معلوم نشود،جنین پسر بوده یا دختر،پرداخت نصف دیۀ پسر و نصف دیۀ دختر،یعنی هفتصد و پنجاه مثقال،بر کسی که این کار را انجام داده است،واجب می شود.
دیۀ سقط جنین دوقلو و بیشتر
316- اگر پزشک و یا کسی دیگر جنین را سقط کند،سپس معلوم شود جنین دوقلو یا سه قلو و یا بیشتر بوده،دیۀ هر یک به طور جداگانه باید پرداخت شود.
لزوم پرداخت دیۀ مادر و جنین
1- (1) -در مواردی که مقدار دیۀ جنایت معین نشده،با نظر حاکم شرع مشخص می شود،که از آن تعبیر به حکومت و أرش می کنند.