- [مقدمه ناشر] 1
- اشاره 2
- فصل اول: معاینه و درمان پزشکی 2
- * نگاه به نامحرم 3
- * لمس بدن نامحرم 3
- * مراجعه به پزشک غیر هم جنس 5
- * اولویت در درمان 8
- فصل دوم: تزریقات و پانسمان 10
- اشاره 10
- * ضمانت در تزریقات 11
- * تزریقات توسط جنس مخالف 11
- اشاره 13
- فصل سوم: دندانپزشکی 13
- * طهارت و نجاست دندان 14
- * گذاشتن دندان طلا 16
- * دندانپزشکی در ایام روزه داری 16
- * ضمانت در دندانپزشکی 16
- * دیۀ دندان 17
- فصل چهارم: پزشکی قانونی 18
- اشاره 18
- * کالبد شکافی 19
- * تشخیص مرگ 19
- * گواهی پزشکی 20
- * شکایت از پزشک 22
- * هزینۀ درمان 23
- اشاره 24
- فصل پنجم: اجرت پزشکی 24
- * حق طبابت 25
- * دریافت پول اضافی 26
- * وجوب طبابت 26
- فصل ششم: اسرار بیماران 27
- اشاره 27
- * موارد افشای سرّ 28
- فصل هفتم: احکام ضمان 30
- اشاره 30
- * ضمانت در درمان 31
- * احکام کلی ضمانت در پزشکی 31
- * ضمانت در تجویز دارو 38
- * اخذ برائت از بیمار 42
- * ضمانت در فروش دارو 42
- اشاره 45
- فصل هشتم: آموزش پزشکی 45
- * معاینۀ بیماران 46
- * مسائل آموزشی 46
- * ضمانت در دوران دانشجویی 48
- اشاره 49
- فصل نهم: تشریح 49
- * تشریح مردۀ مسلمان 50
- * تهیۀ جسد و استخوان 51
- * تشریح مردۀ غیر مسلمان 51
- * تماس با جسد 53
- * پرداخت دیه 53
- اشاره 55
- فصل دهم: زنان و زایمان 55
- * عمل جراحی برای خروج جنین 56
- * دخالت مردان در امور زنان 56
- * تجویز دارو در زمان بارداری و شیردهی 57
- * استفاده از باقیمانده های زایمان 57
- فصل یازدهم: تلقیح و انتقال جنین 60
- اشاره 60
- موارد مشروع: 61
- * تلقیح (بارداری به روش مصنوعی) 61
- موارد نامشروع: 62
- * بانک اسپرم 63
- * به دست آوردن نطفه و تخمک 64
- * دور ریختن جنینهای آزمایشگاهی 65
- * رحم کرایه ای 66
- فصل دوازدهم: جلوگیری از بارداری 69
- اشاره 69
- * جلوگیری موقت 70
- * جلوگیری دائم 72
- * الزام به جلوگیری 73
- فصل سیزدهم: سقط جنین 74
- اشاره 74
- * سقط جنین 75
- * غسل و کفن جنین مرده 78
- * دیۀ سقط جنین 78
- فصل چهاردهم: ازدواج و تغییر جنسیت 81
- اشاره 81
- * بکارت 82
- * بیماریهای ازدواج 82
- * تغییر جنسیت 84
- * روابط پس از تغییر 86
- * آشکار کردن جنس واقعی 87
- فصل پانزدهم: مرگ مغزی 88
- اشاره 88
- * مرگ مغزی 89
- * تجویز مرگ 92
- فصل شانزدهم: پیوند اعضاء 94
- اشاره 94
- * پیوند اعضاء 95
- * کاشت مو 99
- * خریدوفروش اعضاء 99
- * دیه در پیوند اعضاء 100
- فصل هفدهم: جرّاحی 102
- اشاره 102
- * اقدام به جرّاحی 103
- * جرّاحی پوست 104
- * ضمانت در جرّاحی 104
- اشاره 106
- فصل هیجدهم: اتاق عمل 106
- * تماس با مرده یا اعضاء جداشده 107
- * نگاه و لمس 107
- * نخ بخیه 108
- * طهارت وسایل و ابزار 108
- * دفن اعضاء جدا شده 109
- اشاره 110
- فصل نوزدهم: آزمایشهای پزشکی 110
- * آزمایشهای تحقیقاتی 111
- * آزمایشهای تشخیصی 111
- * ضمانت در آزمایشگاه 114
- * تغییر یا اصلاح ژن 114
- اشاره 116
- فصل بیستم: خون و فرآورده های آن 116
- * طهارت و نجاست 117
- * اهداء خون 117
- * انتقال خون 117
- * ضمانت در خون گرفتن 118
- * خریدوفروش خون 118
- اشاره 119
- فصل بیست و یکم: دارو 119
- * استفاده از الکل 120
- * معالجه با موادّ حرام 120
- * داروهای وارداتی 121
- * ماء الشعیر 121
- فصل بیست و دوم: استعمال مواد مخدّر 123
- اشاره 123
- * اعتیاد 124
- * ترک اعتیاد 125
- * استفاده دارویی 125
- اشاره 126
- فصل بیست و سوّم: درمان به وسیلۀ هیپنوتیزم (خواب مصنوعی) 126
- * هیپنوتیزم 127
- فصل بیست و چهارم: احکام شرعی بیماران 128
- اشاره 128
- * طهارت و نجاست 129
- * وضو، غسل و تیمّم 129
- * نماز بیماران 133
- * روزۀ بیماران 136
- * تجویز پزشک 137
- * حالات بیماری 138
- * حج 140
- * قضا و کفاره 140
مراجعه به غیر هم جنس اشکالی ندارد.
«16» سؤال: مقصود از «اضطرار» که به موجب آن می توان به پزشک نامحرم مراجعه نمود، چیست؟
جواب: اگر تأخیر تا دسترسی به پزشک محرم موجب خطر یا تشدید بیماری یا تأخیر در بهبودی می شود، «اضطرار» صدق می کند. همچنین اگر مراجعه به محرم موجب عسر و حرج برای او می شود می تواند به نامحرم مراجعه کند.
«17» سؤال: همان گونه که می دانید معاینۀ پزشکی تنها شامل گرفتن نبض و اندازه گیری حرارت و فشار خون نیست، بلکه طبق نظریه های علوم پزشکی شامل نگاه، لمس و نیز معاینات فیزیکی خاص در مورد اعضا و جوارح- که معمولًا از روی لباس امکان پذیر نیست- در مورد هر بیمار و در هر شرایط می شود؛ و برای تشخیص سادۀ بسیاری از بیماریها، عدم تحمیل هزینه های اضافی ناشی از آزمایشات متعدد بر بیمار، تسریع تشخیص و کاستن از خطرات تشخیص به وسیلۀ راههای دیگر، وظیفۀ پزشکی انجام هر یک را ایجاب می کند و در صورت عدم انجام آنها به طور کامل، تشخیص که باید
به راحتی صورت گیرد انجام نمی شود و با عدم تشخیص، بیماری پیشرفت می کند و جان بیمار در معرض خطر قرار می گیرد. حال با توجه به اینکه در فتاوای مراجع بزرگوار آمده است که اگر پزشک زن در دسترس باشد جایز نیست بیمار زن به پزشک مرد مراجعه نماید، خواهشمند است در موارد زیر بفرمایید:
الف: اگر به طور مثال زن بیماری که جانش در خطر است به تنها پزشک یک روستای دورافتاده که مرد است مراجعه کند، آیا این پزشک مجاز است هر گونه معاینۀ ضروری را در مورد بیمار انجام دهد؟
جواب: حکم دایر مدار ضرورت و ناچاری برای بیمار می باشد؛ پس در موردی که معالجه ضرورت عرفی داشته باشد و مراجعه به هم جنس و محرم میسور نباشد و معالجۀ پزشک نامحرم بر معاینه و نظر و لمس توقف داشته باشد، به مقدار لزوم جایز و در بعضی موارد لازم می باشد؛ و اگر نظر به وسیلۀ آینه و لمس به وسیلۀ دستکش ممکن و کافی باشد، از نظر و لمس مستقیم اجتناب شود.
ب: در فرض فوق اگر جان بیمار در خطر نباشد بلکه یک بیماری خفیف یا