- [مقدمه ناشر] 1
- فصل اول: معاینه و درمان پزشکی 2
- اشاره 2
- * لمس بدن نامحرم 3
- * نگاه به نامحرم 3
- * مراجعه به پزشک غیر هم جنس 5
- * اولویت در درمان 8
- فصل دوم: تزریقات و پانسمان 10
- اشاره 10
- * ضمانت در تزریقات 11
- * تزریقات توسط جنس مخالف 11
- فصل سوم: دندانپزشکی 13
- اشاره 13
- * طهارت و نجاست دندان 14
- * دندانپزشکی در ایام روزه داری 16
- * گذاشتن دندان طلا 16
- * ضمانت در دندانپزشکی 16
- * دیۀ دندان 17
- اشاره 18
- فصل چهارم: پزشکی قانونی 18
- * تشخیص مرگ 19
- * کالبد شکافی 19
- * گواهی پزشکی 20
- * شکایت از پزشک 22
- * هزینۀ درمان 23
- فصل پنجم: اجرت پزشکی 24
- اشاره 24
- * حق طبابت 25
- * دریافت پول اضافی 26
- * وجوب طبابت 26
- فصل ششم: اسرار بیماران 27
- اشاره 27
- * موارد افشای سرّ 28
- اشاره 30
- فصل هفتم: احکام ضمان 30
- * ضمانت در درمان 31
- * احکام کلی ضمانت در پزشکی 31
- * ضمانت در تجویز دارو 38
- * ضمانت در فروش دارو 42
- * اخذ برائت از بیمار 42
- فصل هشتم: آموزش پزشکی 45
- اشاره 45
- * مسائل آموزشی 46
- * معاینۀ بیماران 46
- * ضمانت در دوران دانشجویی 48
- فصل نهم: تشریح 49
- اشاره 49
- * تشریح مردۀ مسلمان 50
- * تشریح مردۀ غیر مسلمان 51
- * تهیۀ جسد و استخوان 51
- * تماس با جسد 53
- * پرداخت دیه 53
- اشاره 55
- فصل دهم: زنان و زایمان 55
- * عمل جراحی برای خروج جنین 56
- * دخالت مردان در امور زنان 56
- * تجویز دارو در زمان بارداری و شیردهی 57
- * استفاده از باقیمانده های زایمان 57
- فصل یازدهم: تلقیح و انتقال جنین 60
- اشاره 60
- * تلقیح (بارداری به روش مصنوعی) 61
- موارد مشروع: 61
- موارد نامشروع: 62
- * بانک اسپرم 63
- * به دست آوردن نطفه و تخمک 64
- * دور ریختن جنینهای آزمایشگاهی 65
- * رحم کرایه ای 66
- اشاره 69
- فصل دوازدهم: جلوگیری از بارداری 69
- * جلوگیری موقت 70
- * جلوگیری دائم 72
- * الزام به جلوگیری 73
- فصل سیزدهم: سقط جنین 74
- اشاره 74
- * سقط جنین 75
- * غسل و کفن جنین مرده 78
- * دیۀ سقط جنین 78
- اشاره 81
- فصل چهاردهم: ازدواج و تغییر جنسیت 81
- * بکارت 82
- * بیماریهای ازدواج 82
- * تغییر جنسیت 84
- * روابط پس از تغییر 86
- * آشکار کردن جنس واقعی 87
- اشاره 88
- فصل پانزدهم: مرگ مغزی 88
- * مرگ مغزی 89
- * تجویز مرگ 92
- فصل شانزدهم: پیوند اعضاء 94
- اشاره 94
- * پیوند اعضاء 95
- * کاشت مو 99
- * خریدوفروش اعضاء 99
- * دیه در پیوند اعضاء 100
- اشاره 102
- فصل هفدهم: جرّاحی 102
- * اقدام به جرّاحی 103
- * ضمانت در جرّاحی 104
- * جرّاحی پوست 104
- اشاره 106
- فصل هیجدهم: اتاق عمل 106
- * نگاه و لمس 107
- * تماس با مرده یا اعضاء جداشده 107
- * طهارت وسایل و ابزار 108
- * نخ بخیه 108
- * دفن اعضاء جدا شده 109
- اشاره 110
- فصل نوزدهم: آزمایشهای پزشکی 110
- * آزمایشهای تشخیصی 111
- * آزمایشهای تحقیقاتی 111
- * ضمانت در آزمایشگاه 114
- * تغییر یا اصلاح ژن 114
- فصل بیستم: خون و فرآورده های آن 116
- اشاره 116
- * انتقال خون 117
- * طهارت و نجاست 117
- * اهداء خون 117
- * خریدوفروش خون 118
- * ضمانت در خون گرفتن 118
- اشاره 119
- فصل بیست و یکم: دارو 119
- * معالجه با موادّ حرام 120
- * استفاده از الکل 120
- * داروهای وارداتی 121
- * ماء الشعیر 121
- فصل بیست و دوم: استعمال مواد مخدّر 123
- اشاره 123
- * اعتیاد 124
- * استفاده دارویی 125
- * ترک اعتیاد 125
- فصل بیست و سوّم: درمان به وسیلۀ هیپنوتیزم (خواب مصنوعی) 126
- اشاره 126
- * هیپنوتیزم 127
- فصل بیست و چهارم: احکام شرعی بیماران 128
- اشاره 128
- * وضو، غسل و تیمّم 129
- * طهارت و نجاست 129
- * نماز بیماران 133
- * روزۀ بیماران 136
- * تجویز پزشک 137
- * حالات بیماری 138
- * قضا و کفاره 140
- * حج 140
جواب: نسبت به زن دیگر یا همسر او پس از ازدواج با مرد دیگر قطعاً جایز نیست، و قبل از ازدواج نیز محل اشکال است؛ ولی در هر صورت فرزند متولد شده متعلق به زن و صاحب نطفه است و حکم اولاد زنا بر او جاری نیست.
«192» سؤال: اگر فرض شود که علم در آینده آن قدر پیشرفت کند که اسپرم مرد را بگیرند و در رحم مصنوعی پرورش دهند، در این صورت حکم آن چه خواهد بود؟
جواب: ظاهراً برای مرد حکم فرزند را خواهد داشت.
* به دست آوردن نطفه و تخمک
«193» گرفتن تخمک همسر و یا اسپرم شوهر و تزریق آن به داخل رحم همسر، در صورتی که مستلزم عمل حرامی نباشد، اشکال ندارد؛ ولی چنانچه این عمل همراه با عمل خلاف شرعی باشد دو حالت دارد:
الف: انجام عمل ضرورت نداشته باشد، که در این صورت باید از آن خودداری شود.
ب: عمل ضروری باشد، به عنوان مثال نداشتن بچه برای زوج نازا
موجب جدایی آنان شود، یا مشکلات غیر قابل تحملی برای آنان فراهم آورد و راه حلال دیگری وجود نداشته باشد یا موجب عسر و حرج باشد، که در تمام این موارد عمل تلقیح بدون اشکال خواهد بود؛ ولی در هر صورت باید به مقدار ضرورت اکتفا شود.
«194» ضرورت و ناچاری باید نسبت به اصل بارداری و عمل تلقیح باشد؛ بنابراین اگر اصل بارداری به روش مصنوعی ضرورت ندارد ولی برای تزریق اسپرم شوهر به رحم زن چاره ای جز نگاه کردن به عورت او یا لمس آن نباشد، چنین ضرورتی مجوّز نیست.
«195» اگر نطفۀ مرد یا تخمک زن از راه حرام به دست آید و در تلقیح استفاده شود و ضرورتی برای اصل عمل تلقیح نباشد، هر دو گناه کرده اند؛ ولی بچه بدون اشکال به آن زن و شوهر متعلق است و همۀ احکام فرزندی- مانند: محرمیت و ارث- بر آن مترتب است.