حدود و قصاص و دیات صفحه 145

السلام چنین حکم کرده است، گفت: صفت نطفه کدام است که توان شناخت؟

فرمود: که نطفه سفید است مانند آب بینی غلیظ، پس در رحم چهل روز می ماند تا علقه شود، و گفت: صفت علقه کدام است؟ فرمود: که پاره خون بسته است مانند خونی که از محجمه حجّام بدر می آید پس چهل روز دیگر می ماند تا مضغه می شود، گفت صفت مضغه چیست که توان شناخت؟ فرمود: که پارچه خون سرخی است که در میان آن رگهای سبز هست، بعد از آن استخوان می شود، پرسید: که صفت استخوان چیست؟ فرمود: که بعد از آن که استخوان شد چشم و گوش بهم می رساند و اعضاء و جوارحش ترتیب می یابد، پس دیه جنین تمام می شود.

و در حدیث دیگر (1) از حضرت صادق علیه السلام منقول است که یونس شیبانی پرسید: که اگر در نطفه یک قطره خون بهم رسد؟ حضرت فرمود: که عشر نطفه زیاد می شود بیست و دو دینار می شود، و اگر دو قطره بهم رسد بیست و چهار دینار، و اگر سه قطره بهم رسد بیست و شش دینار، و اگر جهار قطره بهم رسد بیست و هشت دینار، و اگر پنج قطره بهم رسد سی دینار، و به همین نسبت بالا می رود تا همه علقه شود، پس در آن چهل دینار است، و بعد از علقه اگر یک رگ از گوشت در آن بهم رسد دو دینار بالا می رود، و هم چنین دو دینار زیاد می شود تا همه گوشت می شود، و دیه آن شصت دینار است، تا آن که گرهی مانند استخوان در آن بهم می رسد، و زیاد می شود تا آن که همه استخوان می شود، و دیه آن هشتاد دینار است، و هم چنین تا گوشت و پوست بر آن می روید، و چون پنج ماه شد روح در آن می دمد.

و شرح احادیث و تفاصیل خلقت انسان و تشریح آن را مفصلا در کتاب سماء و عالم ذکر کرده ام. (2)

چهارم: اگر زنی را بکشد و در شکم او فرزندی باشد و او هم کشته شود و ندانند که پسر بوده است یا دختر

، مشهور در میان علماء موافق احادیث معتبره آن است که دیه زن را می دهد، و از برای طفل نصف دیه مرد و نصف دیه زن می دهد.

1- فروع کافی 7: 345 ح 11.

2- جلد 14 کتاب بحار الأنوار چاپ قدیم شامل بحث هیئت و نجوم و شهرها و تشریح و طب ائمه« ع»، و پیغمبر« ص».