حدود و قصاص و دیات صفحه 25

دیوانه را یا بنده را، یا کسی را که علانیّه زنا کند و پنهان ندارد او را حد نمی زنند، بلکه حاکم تعزیر می کند ایشان را به آن چه مصلحت داند.

و اگر شخصی مرد آزاد مسلمان عاقلی را که مادرش کافره، یا کنیز باشد، بگوید ای پسر زانیه، یا بگوید مادر تو زنا کار بود، در حکم او خلاف است، بعضی گفته اند برای حرمت فرزند او را حد می زنند، و روایتی بر این مضمون وارد شده، و بعضی گفته اند: او را تعزیر می کنند، برای آن که مادر را فحش گفته است، و مادر مسلمان یا آزاد نیست.

و اگر پدر فرزند خود را فحش گوید او را برای فرزند حد نمی زنند، و هم چنین اگر زن مرد خود را فحش گوید، و آن زن وارثی بغیر از فرزندان مرد نداشته باشد، او را حد نمی زنند، برای آن فرزند امام علیه السلام او را تعزیر می نماید.

سیّم: در مقدار حد فحش و احکام آن

است، حد فحش هشتاد تازیانه است، خواه فحش گوینده زن باشد، و خواه مرد، و خواه آزاد باشد، و خواه بنده، بنا بر مشهور، و او را با جامه حد می زنند، و برهنه نمی کنند، و سست تر از حد زنا می زنند.

و در روایت معتبر وارد شده است که زانی را سخت تر از شارب الخمر می زنند، و شراب خوار را سخت تر از فحش گوینده می زنند، و فحش گوینده را سخت تر از تعزیر می زنند. (1)

و اگر دو کس یک دیگر را دشنام فحش دهند حد از هر دو ساقط می شود، و هر دو را تعزیر می کنند، و اگر شخصی جماعتی را فحش گوید اشهر آن است که اگر یک یک را جدا فحش گفته است برای هر یک او را حدّی می زنند، و اگر به یک لفظ همه را فحش گفته، اگر همه همراه بیایند و طلب حد کنند برای همه او را یک حد می زنند، و اگر هر یک تنها بیایند برای هر یک حدّی می زنند.

1- فروع کافی 7: 214.