آیین کیفری اسلام: شرح فارسی تحریر الوسیله ( حدود) جلد 1 صفحه 356

ج: صدوق رحمه الله در المقنع فرموده: «یضرب ضربه بالسیف»(1) ؛ یک ضربت با شمشیر به او زده می شود.

تعبیر دوم و سوم در برخی از روایات آمده است؛ لذا، آن چه را که صاحب جواهر رحمه الله فرموده و بر آن ادّعای اجماع منقول و محصّل کرده، تمام نیست؛ بلکه بیانات فقها در مسأله مختلف است.

ادلّه ی مسأله: صاحب جواهر رحمه الله می فرماید: بر حکم این مسأله - یعنی قتل - مخالفی نیافتم، بلکه اجماع محصّل و منقول بر آن دلالت دارد و به طور استفاضه، هر دو قسم اجماع نقل شده است.(2) با وجود روایات متعدّدی که در این فرع رسیده، اجماع نمی تواند اصالتی داشته باشد و به عنوان یک دلیل مستقلّ به حساب آید. باید سراغ روایات رفت و مفاد آن ها را ملاحظه کرد.

در مجموعِ روایاتی که در این فرع رسیده است، چهار تعبیر دیده می شود، که بر هر کدام، یک یا چند روایت دلالت می کند. باید این عناوین را ملاحظه کرد؛ اگر ممکن بود بین آن ها التیام و توافقی برقرار کنیم وگرنه در مقام جمع، باید ببینیم به کدام عنوان اخذ شود.

عنوان اوّل: در روایات زیر مطرح است:

1 - وعنه، عن محمّد بن سالم، عن بعض أصحابنا، عن الحکم بن مسکین، عن جمیل، قال: قلت لأبی عبداللّه علیه السلام: الرجل یأتی ذات محرم، أین یضرب بالسیف؟ قال: رقبته.(3)

فقه الحدیث: این روایت مرسل است؛ زیرا، «محمّد بن سالم» آن را از «بعض أصحابنا» نقل می کند.

جمیل از امام صادق علیه السلام می پرسد: مردی که با محارم خود نزدیکی کند، با شمشیر به

1- (1) . المقنع، ص 435.
2- (2) . جواهر الکلام، ج 41، ص 309.
3- (3) . وسائل الشیعه، ج 18، ص 385، باب 19 از ابواب حدّ زنا، ح 2.