آئین کیفری اسلام جلد 3 صفحه 378

عدم جواز ابقای مصلوب بر دار بیش از سه روز

کیفیّت دار زدن مجرم در عصر ما با زمان گذشته تفاوت دارد؛ امروز، با انداختن طناب به گردن مجرم و آویزان کردن او، راه تنفّس بسته می شود و قتل محقّق می گردد؛ ولی در زمان گذشته، چوب دار وسیله ای برای آویزان کردن مجرم بوده است؛ او بالای دار می ماند تا از گرسنگی و تشنگی بمیرد. به همین جهت، در داستان میثم تمّار خوانده اید که بر بالای دار فضائل امیر مؤمنان علیه السلام را روایت می کرد. پس، ممکن است مصلوب بیش از سه روز نیز بر بالای دار زنده بماند.

اگر محاربی را به صلیب کشیدند، خواه در این حدّ به ترتیب قائل باشیم یا تخییر، بیش از سه روز جایز نیست او را بر بالای دار نگاه دارند؛ بلکه باید او را پایین بیاورند. اگر مرده است، او را تجهیز کرده و به خاک بسپارند؛ امّا اگر زنده باشد، فقها در حکمش اختلاف دارند.

صاحب ریاض رحمه الله(1) می فرماید: مسأله سه روز مطرح نیست، بلکه باید تا زمان حصول مرگ بر بالای دار باقی بماند؛ هرچند ده یا پانزده روز طول بکشد.

شهید ثانی رحمه الله(2) و فاضل هندی رحمه الله(3) می گویند: پس از سه روز، مجرم از دار پایین آورده می شود؛ لیکن او را با وسیله ی دیگری کشته و به حیاتش خاتمه می دهیم.

امام راحل رحمه الله فتوای به هر دو قول را مشکل می داند؛ پس، باید به بررسی روایات بپردازیم تا ببینیم چه نتیجه ای از آن ها به دست می آید.

1- محمّد بن یعقوب، عن علیّ بن إبراهیم، عن أبیه، عن النّوفلی، عن السّکونی، عن أبی عبد اللَّه علیه السلام أنّ أمیر المؤمنین علیه السلام صلب رجلًا بالحیره ثلاثه أیّام ثمّ أنزله فی الیوم الرّابع فصلّی علیه ودفنه.(4)

1- ریاض المسائل، ج 10، ص 212.

2- مسالک الافهام، ج 15، ص 17.

3- کشف اللثام، ج 2، ص 432.

4- وسائل الشیعه، ج 18، ص 541، باب 5 از ابواب حدّ محارب، ح 1.