پرتو عنایات در بیان احکام حدود، قصاص، دیات صفحه 328

ابتداء مدت محسوب می گردد ، مثلاً در کشتن ، حال مرگ ابتدای سال است ، خواه مرگ دفعی باشد یا به سبب سرایت ، و در جنایت بر اعضاء که به جان سرایت نکند ، حال وقوع جنایت ابتدای سال است ، و در مورد سرایت به غیر از جان ، حال التیام زخم را مشهور علماء ابتداء سال دانسته اند ، ولی اوفق آن است که حال انتهای سرایت زخم اول سال باشد .

( مسئله 1245 ) : مدت پرداخت خون بهای عمد که یک سال است ، ظاهراً کشتن عمدی پدر فرزند خود را و یا مسلم . ذمی را و یا انسان آزاد . مملوک ( غلام و کنیز ) را نیز شامل می شود ، و هم چنین جنایات عمدی اعضاء که قصاص ندارد ، مانند زخم جائفه یا مأمومه .

( مسئله 1246 ) : در تعیین سر سال پرداخت خون بهای قتل یا جنایات بر اعضاء و زخم ها عمدی باشد یا از روی خطا احتیاجی به حکم حاکم نیست .

مسائلی چند

( مسئله 1247 ) به سبب اقرار . نسبت ( فرزند ) بچه صغیر ( پسر یا دختر ) با سه شرط به انسان ثابت می شود 1 امکان آن 2 کسی را که فرزند خود می داند ، نسبتش به دیگری معلوم نباشد و انتسابش به مدّعی مجهول . 3 کسی در این انتساب با وی نزاع نداشته نباشد ، و در ثبوت نسب فرزند ، لازم نیست که فرزند بعد از بلوغ و رشد ، مدعی را تصدیق نماید .

( مسئله 1248 ) : در مورد فرزند اگر کسی با بینه ( دو شاهد عادل مرد ) انتساب صغیر را به خود ثابت نمود بر اعتراف و اقرار مقدم است ، و بعد از ثبوت نسب به