مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 12

صفحه 12

با توجه به ارتباط اصطلاحات فقهی با معانی لغوی،پذیرش هر کدام از دیدگاه های فوق می تواند تفسیری خاص از ماهیت حدود ارائه دهد.اگر اصل حد را به معنای«شدت و حدّت»بدانیم،آنچه ماهیت مجازات های حدی را تشکیل می دهد،شدید بودن آنهاست.اما اگر حد را در اصل به معنای«منع»بدانیم،آنچه بیش از همه در مفهوم حد نمایان است،بازدارندگی و نقش آن در اصلاح و تربیت فرد و جامعه است.اگر تعیین و تحدید را معنای اصلی بدانیم،مقدر بودن حدود آن را از دیگر مجازات های اسلامی متمایز می کند.البته دیدگاه دیگری نیز درباره اصل واژه حد قابل طرح است؛شاید بتوان حد را مشترک لفظی دانست.بر این اساس،این واژه سه معنای اصلی دارد:شدت و حدّت،منع و رد،معین و محدود بودن.با پذیرش این نظریه می توان تفسیری خاص از ماهیت حدود ارائه داد و گفت واژه حد به نوعی وامدار هر سه معناست.پس حد مجازاتی است شدید،معین،مقدر و در عین حال بازدارنده و اصلاحی.

گفتنی است واژه«حد»در علومی چون منطق (1)و ریاضی نیز برای تعریف مفاهیمی خاص به کار می رود که این مفاهیم با مفهوم لغوی حد بی ارتباط نیست. (2)

2-اصطلاح شناسی حد

الف)حد در متون دینی

اشاره

اکنون سخن در این است که:آیا معنای«حدود»در آیات و روایات همین معنایی


1- (1) .«در منطق سخنی است که دلالت بر ماهیت چیزی داشته باشد.اگر حد یا تعریف چیزی به وسیله جنس و فصل باشد،به آن حد تام گویند،اما اگر تعریف چیزی تنها به فصل باشد،به آن حد ناقص گویند.برخی از لغویین به این تفاوت بین حد و رسم اشاره کرده اند».(ر.ک:ابوهلال عسکری،الفروق اللغویه،ص178)
2- (2) .«در ریاضیات،مفهوم حد برای بیان رفتار یک تابع مورد استفاده قرار می گیرد و به بررسی این رفتار در نقاط روی صفحه و یا در بی نهایت می پردازد.حد در حساب دیفرانسیل و انتگرال و نیز در آنالیز ریاضی برای تعریف مشتق و نیز مفهوم پیوستگی مورد استفاده قرار می گیرد.کوشی در اوایل قرن نوزدهم حساب دیفرانسیل و انتگرال را به شکلی شبیه آنچه در حال حاضر می خوانیم،ارائه داد:وقتی که مقادیر متوالی به یک متغیر نسبت داده می شود،بی نهایت به عدد ثابتی نزدیک شوند،به طوری که اختلاف آنها از مقدار ثابت به هر اندازه کوچک قابل انتخاب باشد،این مقدار ثابت را حد همه مقادیر متغیر می گویند».(ر.ک:سایت roushd.ir ،علوم ریاضی،ریاضی،حد)
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه