مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 142

دانسته،معتقد است اشعثیات متعلق به اسماعیل بن موسی است و به واسطه فرزندش موسی بن اسماعیل به محمد بن اشعث رسیده و به وسیله وی منتشر شده و به همین دلیل به اشعثیات مشهور گشته است. (1)برای تحقیق هر یک از مدعاها ضروری است وثاقت این افراد را بررسی کنیم.

دوم)محمد بن اشعث کوفی

ابن اشعث ثقه است. (2)نجاشی او را توثیق کرده و گفته او کتاب حجی داشته که در آن،روایات عامه را در باب حج از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است. (3)به یقین این کتاب غیر از کتاب اشعثیات فعلی است؛چون کتاب موجود دربردارنده بیشتر ابواب فقهی است و به روایات عامه از حضرت اختصاص ندارد. (4)صاحب منتهی المقال نیز می نویسد:«ابو علی،محمد بن محمد بن اشعث اهل کوفه و ساکن مصر،مورد اطمینان و از راویان شیعه است».علامه مجلسی نیز به نقل از شیخ طوسی و نجاشی می فرماید:«محمد بن محمد بن اشعث،ثقه و مورد اطمینان است».

سوم)موسی بن اسماعیل

شیخ در فهرست بر آن است که موسی بن اسماعیل نویسنده کتاب های صلوه و وضو است که محمد بن اشعث از وی روایت کرده است. (5)نجاشی نیز معتقد است موسی بن اسماعیل صاحب جوامع التفسیر،دارای کتاب وضو است که محمد بن اشعث آن را روایت کرده است. (6)این دو نقل ثابت می کند موسی بن اسماعیل دست به قلم بوده است.همچنین روایت عده ای از ثقات،نظیر محمد بن اشعث،ابن یحیی و ابراهیم بن هاشم، (7)موجب ظن

1- (1) .محدث نوری،خاتمه المستدرک،ج1،ص24.
2- (2) .حسینعلی منتظری،دراسات فی المکاسب المحرمه،ج1،ص372.
3- (3) .نجاشی،رجال النجاشی،ص26 و علامه حلی،رجال العلامه،ص 152-161.
4- (4) .ابوالقاسم خویی،مبانی تکمله المنهاج،ج1،ص226.
5- (5) .شیخ طوسی،الفهرست،ص244.
6- (6) .نجاشی،رجال نجاشی،ص410.
7- (7) .سید بن طاووس در فلاح السائل(ص158)به ثقه بودن وی تصریح کرده است.