مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 203

حیث فرقی میان زمان حضور و زمان غیبت وجود ندارد.همچنین حکمت اقامه حدود به اقامه کننده آن برنمی گردد،بلکه یا به مستحق حد برمی گردد یا به جامعه[و هر دو نیز موجود است].پس به هر تقدیر،اقامه حدود لازم و گریزناپذیر است. (1)

5-محقق کرکی

از نظر محقق کرکی عموم نیابت،نه تنها ثابت شده است،بلکه وی این نظر را مورد اتفاق علمای شیعه می داند و می نویسد:

فقهای شیعه اتفاق نظر دارند که فقیه عادل امین و دارای همه ویژگی های علمی و عملی،که از او به مجتهد در احکام شرعی تعبیر می شود،از سوی ائمه در همه ساحت هایی که نیابت در آنها نقش دارد،نایب است. (2)

در باب امر به معروف و نهی از منکر نیز در توضیح عبارت قواعد ابتدا دو دیدگاه موجود را درباره مرتبه اعلای آن،که به جرح و قتل می انجامد،مطرح می کند و در ادامه نظر خویش را درباره چنین مرتبه ای از امر به معروف به دست فقها بیان داشته،آن را بر جواز اقامه حدود در زمان غیبت مبتنی می داند. (3)همچنین وی دیدگاه های متفاوت را درباره دیگر موارد جواز در کلام فقها در پی می آورد و در پایان،بحث اقامه حدود را از سوی ستمگران مطرح کرده،می گوید:«صحیح آن است که اقامه حدود(در حکومت جور)در صورتی که مجری حدود دارای صفات حکم باشد،جایز است». (4)

البته محقق کرکی در برخی از آثار،«قتل»و«اقامه حدود»را از عموم نیابت استثنا کرده،آن را به اصحاب نسبت داده است. (5)با توجه به مقام علمی این فقیه برجسته،بعید است مراد ایشان،اجماع اصحاب یا حتی مشهور اصحاب باشد.به همین دلیل،صاحب

1- (1) .همان.
2- (2) .محقق کرکی،رسائل المحقق الکرکی،ج1،ص142.
3- (3) .همان،جامع المقاصد،ج3،ص488.
4- (4) .همان،ص490.
5- (5) .همان،رسائل المحقق الکرکی،ج1،ص142.