- سخن ناشر 1
- اشاره 7
- اشاره 9
- اشاره 9
- حد 9
- اشاره 9
- 1-واژه شناسی حد 9
- الف)ریشه واژه حد 10
- ب)معنای اصلی واژه 10
- الف)حد در متون دینی 12
- 2-اصطلاح شناسی حد 12
- ب)حد در اصطلاح فقهی 22
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 28
- 3-انواع جرایم حدی 28
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 31
- 1-واژه شناسی تعزیر 33
- اشاره 33
- تعزیر 33
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 35
- الف)تعزیر در متون دینی 35
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 38
- اشاره 39
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 39
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 39
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 41
- اشاره 42
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 42
- الف)ارتکاب معصیت 42
- ب)اخلال در واجب 48
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 51
- 1-واژه شناسی مشروعیت 51
- مشروعیت 51
- اشاره 51
- عصر غیبت 54
- 1-واژه شناسی غیبت 54
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 55
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 55
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 57
- لزوم عصمت امام 61
- اشاره 61
- اشاره 62
- اصل عدم ولایت 62
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 63
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 63
- الف)استصحاب 65
- ب)توحید 65
- ج)آزادی انسان ها 66
- ولایت فقیه 68
- اشاره 68
- الف)مفهوم ولایت 69
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 69
- ب)مفهوم فقیه 70
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 73
- اشاره 73
- الف)ولایت مقیده فقیه 73
- ب)ولایت مطلقه فقیه 74
- ایران 76
- اشاره 76
- افغانستان 79
- دیگر کشورهای اسلامی 82
- اشاره 84
- اشاره 86
- اشاره 86
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 86
- 1-سید مرتضی 86
- 2-شیخ طوسی 88
- 3-قطب الدین راوندی 89
- 4-طبرسی 92
- 1-محقق حلی 93
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 93
- 2-فاضل آبی 95
- 4-فخر المحققین 96
- 2-شیخ بهایی 97
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 97
- 1-مقدس اردبیلی 97
- 4-شیخ انصاری 98
- 3-میرزای قمی 98
- 5-فقهای مشروطه خواه 100
- فقهای معاصر 101
- 1-سید احمد خوانساری 101
- 2-سید محمد شیرازی 102
- دلایل تحلیلی 105
- اشاره 105
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 105
- اشاره 105
- اشاره 105
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 108
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 112
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 114
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 116
- اشاره 116
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 122
- د)بررسی شبهه 123
- ه)چند نکته 125
- اشاره 127
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 127
- دلایل نقلی 127
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 129
- ب)بررسی احتمالات 130
- اشاره 138
- 2-روایت اشعثیات 138
- الف)بررسی سند 140
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 141
- ج)بررسی دلالت واژگان 153
- د)اشکال دلالی 167
- اشاره 170
- 3-قاعده درأ 170
- الف)فقها و قاعده درأ 171
- ب)مستند روایی قاعده درأ 173
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 175
- د)مفهوم شناسی 178
- ه)احتیاط در دماء 184
- دیدگاه فقها 190
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 191
- اشاره 191
- نقد و بررسی 191
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 192
- اشاره 195
- 1-شیخ مفید 197
- اشاره 197
- متقدمین 197
- 2-شیخ طوسی 198
- 3-سلّار 199
- متأخرین 200
- 1-علامه حلی 200
- 2-شهید اول 201
- 4-فاضل مقداد 202
- 5-محقق کرکی 203
- 1-مقدس اردبیلی 204
- 6-شهید ثانی 204
- متأخرِ متأخرین 204
- 2-فیض کاشانی 205
- 4-محقق نراقی 206
- 5-صاحب جواهر 207
- فقهای معاصر 209
- 1-امام خمینی 209
- استفتائات 212
- اشاره 212
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 213
- 2-مقام معظم رهبری 213
- 3-ناصر مکارم شیرازی 213
- اشاره 215
- دلایل تحلیلی 215
- اشاره 215
- اشاره 215
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 215
- ب)اشکال ها 216
- 2-اختلال نظام 217
- اشاره 217
- الف)دیدگاه فقها 218
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 219
- اشاره 223
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 223
- د)نقد و بررسی 223
- الف)دیدگاه فقها 225
- ب)روش دیگر استدلال 227
- اشاره 228
- 4-استناد به ولایت حسبه 228
- الف)مفهوم شناسی حسبه 229
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 232
- ج)اشکال ها 233
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 237
- اشاره 237
- دلایل نقلی 237
- اشاره 237
- ب)نقد و بررسی 239
- الف)بررسی سند روایت 245
- 2-روایت حفص بن غیاث 245
- اشاره 245
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 254
- اشاره 254
- اشاره 267
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 267
- الف)بررسی سند روایت 268
- ب)بررسی دلالت روایت 269
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 275
- اشاره 275
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 276
- دوم.بررسی دلالت توقیع 280
- 6-دیگر روایات 286
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 286
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 289
- ج)روایت ابی عبیده 290
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 292
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 293
- و)روایت«مجاری الامور» 294
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 295
- ح)جمع بندی روایات 296
- اشاره 298
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 298
- عموم مردم 298
- اشاره 298
- اشاره 298
- الف)ساب النبی و الائمه 299
- ج)قتل در فراش 300
- اشاره 302
- الف)اقامه حد بر عبد 302
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 303
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 304
- حاکم جور 305
- اشاره 305
- 1-تعریف حاکم جور 305
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 306
- اشاره 306
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 306
- ب)سیره عملی معصومان 308
- ج)منع از تعطیل حدود 309
- فقیه یا ولی فقیه 312
- پژوهشی 322
- اشاره 324
و اختلال نظام را موجب می شود.مقتضای این هدف،اقدام به حدود در هر عصر و زمانی است تا موجب اجتناب از اسباب حدود گردد. (1)
الف)دیدگاه فقها
برخی فقهای معاصر نیز حفظ نظام را یکی از دلایل جواز اقامه حدود برشمرده،ادله نیابت فقیه را دلیل جواز اقامه حدود به وسیله فقها دانسته اند:
مع أنه حیث یکون إقامه الحدود من السیاسات الدینیه التی لا بد من القیام بها فی کل زمان حفظا للنظام،فأدله نیابه الفقیه تصلح دلیلا علی جواز ذلک للفقیه (2)؛به علاوه،از این نظر که اقامه حدود از سیاسات دینی است که در هر زمانی قیام به این امور به دلیل حفظ نظام واجب است،پس ادله نیابت فقیه شایسته دلالت بر جواز اقامه حدود به دست فقهاست.
یکی دیگر از فقها نیز تصدی فقیه را بر اقامه حدود به دلیل لزوم حفظ نظام،گریزناپذیر می داند و عنوان یکی از ادله جواز را این گونه انتخاب می کند:«الثّانی لابدیه تصدی الفقیه العادل لإقامه الحدود الشرعیه حفظا للنظام». (3)البته این فقیه گران قدر ذیل این عنوان،به اطلاق ازمانی ادله حدود اشاره و سخنان آیت الله خویی را در مبانی را ذکر کرده و آن را تأیید نموده است.آیت الله نائینی،عدم رضای شارع به اختلال نظام را،دلیل ثبوت نیابت فقها در عصر غیبت می داند و می نویسد:
از جمله قطعیات مذهب ما طائفه امامیه این است که در این عصر غیبت،علی مغیبه السلام،آنچه از ولایات نوعیه را که عدم رضای شارع مقدس به اهمال آن،حتی در این زمینه معلوم باشد،وظایف حسبیه نامیده و نیابت فقهای عصر غیبت را در آن،قدر متیقن و ثابت دانستیم،حتی با عدم ثبوت نیابت عامّه در جمیع مناصب،و چون عدم رضای شارع مقدس به اختلال نظام و ذهاب بیضه اسلام،بلکه اهمیت وظایفِ راجعه به حفظ و نظم ممالک اسلامیه از تمام امور حسبیه،از اوضح قطعیات است،لهذا ثبوت نیابت فقها و نوّاب عام عصر غیبت در اقامه وظایف مذکوره،از قطعیات مذهب خواهد بود. (4)
1- (1) .سید محمدباقر شفتی،مقاله فی تححقیق اقامه الحدود فی هذه الاعصار،ص186.
2- (2) .سید محمدصادق روحانی،فقه الصادق،ج13،ص302.
3- (3) .ناصر مکارم شیرازی،بحوث فقهیه هامه،ص428.
4- (4) .محمدحسین نائینی،تنبیه الامه و تنزیه المله،ص46.