مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 290

و روایت سکونی از امام صادق علیه السلام که گوید:

قال رسول الله صلّی الله علیه و آله:«اقامه حدّ خَیر مِنْ مَطَر أربعین صباحا». (1)

روایت دیگری نیز در کافی به این شرح آمده است:

عن عبد الرحمن بن الحجاج،عن ابی ابراهیم،فی قول الله تعالی «یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» قال:«لیس یحیها بالقطر،و لکن یبعث الله رجالا فیحیون العدل،فتحیا الارض لاحیاء العدل،و لاقامه الحد لله انفع فی الارض من القطر اربعین صباحا». (2)

چگونگی استدلال

این احادیث،نشان دهنده اهمیت و وجوب اقامه و اجرای حدود الهی در جامعه اسلامی است و مطلق بودن آن ها شامل حکومت فقیهان در عصر غیبت نیز می شود.

نقد و بررسی

اما استدلال به این روایات با اشکال مواجه است،زیرا صرف اثبات اهمیت اجرای حدود نمی تواند،وجوب اقامه حدود در عصر غیبت،را به اثبات برساند.بعلاوه ادعا شده است که«مراد[از اجرای حدود در این روایات]،اجرای قوانین و احکام خداوند است،نه حدود در قبال قصاص و....حد در اسلام دو معنی دارد:یک حد به معنای اصطلاح خاص و یک حد به معنای قوانین خداوند است» (3)البته ناگفته نماند که این ادعا درست به نظر نمی رسد،زیرا هرچند واژه«حد»معانی متعددی دارد،اما به نظر نگارنده،هرگاه به صورت مطلق استعمال شود و قرینه ای در کلام موجود نباشد،به معنای«مطلق مجازات»است،همچنین ممکن است در برخی از این روایات قراینی دال بر تعیین حد به مفهوم اصطلاحی و خاص،موجود باشد.

ج)روایت ابی عبیده

اشاره

«محمد بن یحیی،عن أحمد بن محمد بن عیسی،عن ابن محبوب،عن جمیل بن صالح،عن أبی عبیده،عن أبی عبد الله علیه السلام قال:سألته عن امرأه تزوجت رجلا ولها

1- (1) .همان،ح3.
2- (2) .همان،ح2.
3- (3) .سادات حسینی و مصطفی محقق داماد،الهیات و حقوق،«چشم اندازی بر حدود و اجرای علنی آن»،ش 2.