- سخن ناشر 1
- اشاره 7
- اشاره 9
- اشاره 9
- 1-واژه شناسی حد 9
- اشاره 9
- حد 9
- ب)معنای اصلی واژه 10
- الف)ریشه واژه حد 10
- الف)حد در متون دینی 12
- 2-اصطلاح شناسی حد 12
- ب)حد در اصطلاح فقهی 22
- 3-انواع جرایم حدی 28
- الف)انواع جرایم حدی در فقه اهل سنت 28
- ب)انواع جرایم حدی در فقه شیعه 31
- تعزیر 33
- اشاره 33
- 1-واژه شناسی تعزیر 33
- 2-اصطلاح شناسی تعزیر 35
- الف)تعزیر در متون دینی 35
- ب)تعزیر در اصطلاح فقهی 38
- اشاره 39
- الف)به لحاظ ویژگی های کمّی و کیفی 39
- 3-تفاوت های حدود و تعزیرات 39
- ب)به لحاظ موضوع،نوع عقوبت و میزان مجازات 41
- الف)ارتکاب معصیت 42
- اشاره 42
- 4-موجبات فقهی اعمال تعزیر 42
- ب)اخلال در واجب 48
- ج)رفتار مفسده انگیز و خلاف مصالح عمومی 49
- 2-اصطلاح شناسی مشروعیت 51
- مشروعیت 51
- اشاره 51
- 1-واژه شناسی مشروعیت 51
- 1-واژه شناسی غیبت 54
- عصر غیبت 54
- الف)غیبت در اندیشه کلامی شیعه 55
- 2-اصطلاح شناسی غیبت 55
- ب)عصر غیبت در ادبیات فقهی 57
- لزوم عصمت امام 61
- اشاره 61
- اصل عدم ولایت 62
- اشاره 62
- 2-نگرش فقها به اصل عدم ولایت 63
- 1-مفهوم اصل عدم ولایت 63
- الف)استصحاب 65
- ب)توحید 65
- ج)آزادی انسان ها 66
- ولایت فقیه 68
- اشاره 68
- 1-تبیین مفهوم ولایت فقیه 69
- الف)مفهوم ولایت 69
- ب)مفهوم فقیه 70
- الف)ولایت مقیده فقیه 73
- اشاره 73
- 2-حدود اختیارات ولی فقیه 73
- ب)ولایت مطلقه فقیه 74
- اشاره 76
- ایران 76
- افغانستان 79
- دیگر کشورهای اسلامی 82
- اشاره 84
- 1-سید مرتضی 86
- اشاره 86
- متقدمین(فقهای پیش از محقق حلی) 86
- اشاره 86
- 2-شیخ طوسی 88
- 3-قطب الدین راوندی 89
- 4-طبرسی 92
- 1-محقق حلی 93
- متأخرین(محقق حلی تا مقدس اردبیلی) 93
- 2-فاضل آبی 95
- 4-فخر المحققین 96
- 2-شیخ بهایی 97
- 1-مقدس اردبیلی 97
- متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران) 97
- 3-میرزای قمی 98
- 4-شیخ انصاری 98
- 5-فقهای مشروطه خواه 100
- فقهای معاصر 101
- 1-سید احمد خوانساری 101
- 2-سید محمد شیرازی 102
- دلایل تحلیلی 105
- 1-لزوم شرایط اجتماعی خاص،برای اجرای حدود 105
- اشاره 105
- اشاره 105
- اشاره 105
- ب)جامعه توحیدی و مدینه فاضله 108
- ج)توجه به زمینه های اجتماعی جرم 112
- د)جامع نگری به احکام تربیتی اسلام 114
- 2-عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 116
- اشاره 116
- ج)شبهه عدم حجیت خبر واحد در احکام شدید کیفری 122
- د)بررسی شبهه 123
- ه)چند نکته 125
- اشاره 127
- 1-اجماع منقول از ابن ادریس و ابن زهره 127
- دلایل نقلی 127
- الف)احتمال ها در تفسیر ظاهر کلام ابن ادریس 129
- ب)بررسی احتمالات 130
- اشاره 138
- 2-روایت اشعثیات 138
- الف)بررسی سند 140
- ب)اشکال های سندی کتاب اشعثیات 141
- ج)بررسی دلالت واژگان 153
- د)اشکال دلالی 167
- اشاره 170
- 3-قاعده درأ 170
- الف)فقها و قاعده درأ 171
- ب)مستند روایی قاعده درأ 173
- ج)رجال شناسی و درایت حدیث 175
- د)مفهوم شناسی 178
- ه)احتیاط در دماء 184
- دیدگاه فقها 190
- نقد و بررسی 191
- 1-بر اساس دیدگاه جواز اقامه حدود 191
- اشاره 191
- 2-بر اساس دیدگاه عدم جواز اقامه حدود 192
- اشاره 195
- متقدمین 197
- اشاره 197
- 1-شیخ مفید 197
- 2-شیخ طوسی 198
- 3-سلّار 199
- متأخرین 200
- 1-علامه حلی 200
- 2-شهید اول 201
- 4-فاضل مقداد 202
- 5-محقق کرکی 203
- 6-شهید ثانی 204
- 1-مقدس اردبیلی 204
- متأخرِ متأخرین 204
- 2-فیض کاشانی 205
- 4-محقق نراقی 206
- 5-صاحب جواهر 207
- فقهای معاصر 209
- 1-امام خمینی 209
- استفتائات 212
- اشاره 212
- 2-مقام معظم رهبری 213
- 4-سید عبدالکریم موسوی اردبیلی 213
- 3-ناصر مکارم شیرازی 213
- اشاره 215
- اشاره 215
- 1-مبغوضیت تعطیلی حدود 215
- دلایل تحلیلی 215
- اشاره 215
- ب)اشکال ها 216
- 2-اختلال نظام 217
- اشاره 217
- الف)دیدگاه فقها 218
- ب)مفهوم حفظ و اختلال نظام 219
- اشاره 223
- د)نقد و بررسی 223
- 3-وجود فلسفه و مصلحت تشریع حدود 223
- الف)دیدگاه فقها 225
- ب)روش دیگر استدلال 227
- اشاره 228
- 4-استناد به ولایت حسبه 228
- الف)مفهوم شناسی حسبه 229
- ب)ولایت حسبه و اقامه حدود 232
- ج)اشکال ها 233
- اشاره 237
- 1-اطلاق ازمانی ادله حدود 237
- اشاره 237
- دلایل نقلی 237
- ب)نقد و بررسی 239
- الف)بررسی سند روایت 245
- 2-روایت حفص بن غیاث 245
- اشاره 245
- 3-مقبوله عمر بن حنظله 254
- اشاره 254
- 4-معتبره ابی خدیجه سالم بن مکرم الجمال 267
- اشاره 267
- الف)بررسی سند روایت 268
- ب)بررسی دلالت روایت 269
- 5-توقیع شریف حضرت صاحب الزمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به اسحاق بن یعقوب 275
- اشاره 275
- یکم.بررسی سند توقیع شریف 276
- دوم.بررسی دلالت توقیع 280
- 6-دیگر روایات 286
- الف)روایات منع از تعطیل حدود 286
- ب)روایات اهمیت اجرای حدود 289
- ج)روایت ابی عبیده 290
- د)نبوی مشهور:«علماء امتی کانبیاء بنی اسرائیل» 292
- ه)حدیث اللهم ارحم خلفائی 293
- و)روایت«مجاری الامور» 294
- ز)برداشت نراقی از مجموع روایات 295
- ح)جمع بندی روایات 296
- 1-اقامه حدود در جرایم خاص 298
- اشاره 298
- اشاره 298
- اشاره 298
- عموم مردم 298
- الف)ساب النبی و الائمه 299
- ج)قتل در فراش 300
- الف)اقامه حد بر عبد 302
- اشاره 302
- ب)اقامه حد بر ولد و زوجه 303
- ج)اقامه حد از سوی ظالمین 304
- 1-تعریف حاکم جور 305
- اشاره 305
- حاکم جور 305
- 2-دلایل مشروعیت اقامه حدود توسط حاکم جور 306
- اشاره 306
- الف)عدم اختصاص واژه امام به معصومان علیهم السلام 306
- ب)سیره عملی معصومان 308
- ج)منع از تعطیل حدود 309
- فقیه یا ولی فقیه 312
- پژوهشی 322
- اشاره 324
ب)مدعی نبوت
هر کس ادعای نبوت نماید،قتلش واجب است. (1)قتل مدعی نبوت هم همچون،ساب النبی نیاز به اذن از حاکم شرع ندارد. (2)در این مسئله هم ادعای عدم خلاف شده است. (3)در این حکم فقها قید«علی ظاهر الاسلام»را بدان افزوده اند تا بدین وسیله کافر ذمی مانند یهودی و مسیحی را خارج نمایند؛بنابراین ادعای نبوت از سوی کافر ذمی موجب قتل او نخواهد بود. (4)
همچنین قابل ذکر است که در این مسئله فقها معمولا قید سامع را ذکر نکرده اند و تنها امام خمینی،این قید را در تحریر الوسیله متذکر شده است. (5)به نظر می رسد این قید مورد توجه دیگر فقها نیز بوده است و آن را به اعتماد مسئله سابق(ساب النبی)ذکر نکرده اند.البته این احتمال هم بعید نیست که علت عدم ذکر در برخی موارد،اعتقاد به لزوم تحصیل اذن از حاکم شرع باشد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که برخی فقها قتل مدعی نبوت را جایزنمی دانند و همچون دیگر معاصی حکم آن را تعزیر دانسته ادله جواز قتل را ناتمام می شمارند. (6)
ج)قتل در فراش
بر اساس ماده 630 ق.م.ا.:«هرگاه مردی همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد،می تواند در همان حال آنان را به قتل برساند».این ماده اقتباسی از مسئله ای در«تحریر الوسیله»امام خمینی رحمه الله است.
مشهور فقها معتقدند:
1- (1) .محقق حلی،شرائع الاسلام،ج4،ص948؛علامه حلی،تحریر الاحکام،ج5،ص396؛شهید ثانی،مسالک الافهام،ج14،ص452؛محمدحسن نجفی،جواهر الکلام،ج41،ص440.
2- (2) .سیدابوالقاسم خویی،مبانی تکمله المنهاج،ج1،ص266.
3- (3) .محمدحسن نجفی،جواهر الکلام،ج41،ص440 و سیدابوالقاسم خویی،مبانی تکمله المنهاج،ج1،ص266.
4- (4) .شهید ثانی،مسالک الافهام،ج14،ص453.
5- (5) .امام خمینی،تحریر الوسیله،ج2،ص477.
6- (6) .یوسف صانعی،«مجازات مدعی نبوت»، www.feqh.org.