مشروعیت اقامه حدود و تعزیرات در عصر غیبت صفحه 97

5-ابن ابی جمهور

محمد بن علی بن ابراهیم احسایی،معروف به ابن ابی جمهور،صاحب کتاب الاقطاب الفقهیه علی مذهب الامامیه و از فقهای شیعی قرن نهم هجری قمری است.وی درباره اقامه حدود چنین می نویسد:

و هل یجوز اقامه الحدود للفقهاء فی زمن الغیبه مع التمکن؟قولان،والاحوط المنع،و قد رخص للفقیه الجامع لشرائط اقامه الحد علی زوجته و غلامه و جاریته مع امن الضرر. (1)

کلام ایشان به روشنی بر منع از اقامه حدود دلالت می کند.ایشان تنها اقامه حدود بر زوجه،غلام و جاریه را صحیح می داند؛آن هم مشروط به اینکه اجرا کننده حد،فقیه باشد.

متأخر المتأخرین(مقدس اردبیلی تا معاصران)

1-مقدس اردبیلی

صاحب کتاب ارزشمند مجمع الفائده که در شرح ارشاد الاذهان علامه نگاشته،پس از نقل سخنان به ظاهر متناقض علامه در منتهی المطلب و نقد ادله جواز،خواننده را به تأمل فراخوانده،که می تواند نشانه عدم پذیرش این دیدگاه از سوی ایشان باشد:

«و أما جواز إقامه الحدود له:فقد مر توقف المصنف فی المنتهی لما مر:و إن قال بعد ذلک فی مسأله أخری:و هو-أی جواز إقامه الحدود للفقیه-قوی عندی،ودلیله روایه حفص المتقدمه:والافضاء إلی الفساد لو لم یجوز.و قد مر ما فی الاستدلال بروایه حفص من وجه،توقفه فی المنتهی:و قد یمنع الافضاء إلی الفساد،فتأمل.لعل فی روایه عمر بن حنظله وأبی خدیجه إشاره إلیهم،لتفویضهم الحکم إلیه وجعلهم حاکما،فکأنه یشمل إقامه الحدود،فافهم. (2)

اما ظاهراً قبل از هر خواننده ای،خود محقق اردبیلی در مسئله تأمل کرده،توانسته ادله جواز را تا حدی بپذیرد.ازاین رو،پس از تأمل،خواننده را به فهم مطلب فراخوانده است.

2-شیخ بهایی

بهاءالدین عاملی،شیخ الاسلام اصفهان در زمان شاه عباس کبیر،در جامع عباسی