- دیباچه 1
- اشاره 6
- 1. اطراب 6
- 2. لهوی بودن 11
- اشاره 30
- سیری در تاریخچه موسیقی 30
- محتوا 41
- فرم 41
- اشاره 52
- 1. شعر 52
- پرسش های دینی در باب موسیقی 52
- الف) نوع شعر 52
- اشاره 52
- ب) خواننده شعر 53
- الف) انواع آلات و ابزار موسیقی 55
- اشاره 55
- ج) کیفیت خواندن 55
- 2. آهنگ 55
- ج) آثار و اهداف متداول استفاده از موسیقی 57
- ب) موارد استفاده از موسیقی 57
پیش گفتار
بحث ناروایی یا روا بودن موسیقی و حدود و مرزهای آن بحثی تازه نیست و از ظهور اسلام تا کنون در متون دینی و علمی اسلامی مورد توجه و بررسی بوده است.
آنچه در عصر حاضر ضرورت پرداختن به این بحث را بیشتر می کند، ظهور رسانه های فراگیر مانند رادیو و تلویزیون است که گویی موسیقی را به بخش جدایی ناپذیر زندگی تبدیل کرده است. وارد شدن دین و تفقه در دین در عرصه های گوناگون زندگی اجتماعی در پس از انقلاب اسلامی، بحث هایی نظیر این بحث را ضروری تر ساخته و دیدگاه های متفاوتی را در پی داشته است.
این نوشته که تأملی در فقه موسیقی است، می کوشد تا بحث را به گونه ای دنبال کند که در تعیین مصادیق و موارد موسیقی ناروا از موسیقی جایز مفید باشد. از این رو، بخشی از مطالب به طرح مباحث هنر موسیقی مانند فرم و محتوا اختصاص یافته است.
نویسنده بر این اعتقاد است که در این باره تنها بیان ملاک و معیار کافی نیست و این بحث از مواردی است که باید علاوه بر حکم آن، درباره موضوع و حدود و ثغور آن نیز بررسی صورت گیرد. تلاش شده است در بررسی معیارهای موسیقی حرام و موسیقی جایز و بیان مفاهیم و اصطلاحاتی در این باره (نظیر مفهوم لهو) از روایات و قرآن استفاده شود.